“Hürriyet Cehenneme lâyıktır; çünkü o, kâfirlere mahsustur.” [Hizanlı Şeyh Selim’in beyti.]
Cevap: O bîçare şair, hürriyeti Bolşevizm mesleği ve ibahe mezhebi zannetmiş. Hâşâ! Belki insana karşı hürriyet, Allah’a karşı ubudiyeti intâc eder. Hem de çok adamlar görmüşüm, Sultan Abdülhamid’e Ahrardan ziyade hücum ederdi ve derdi: “Hürriyet ve Kanun-u Esasî’yi otuz sene evvel kabul ettiği için fenadır.” İşte yahu, Sultan Abdülhamid’in mecbur olduğu istibdadını hürriyet zanneden ve Kanun-u Esasî’nin müsemmasız isminden ürken adamın sözünde ne kıymet olur? Belki böyle diyenler öyledirler.
Hem de yirmi senelik İslâmiyet’in bir fedaîsi de demiştir:
“Hürriyet, Rahman olan Allah’ın bir hediyesidir. Çünkü, o imanın özelliğidir.” (HAŞİYE)
Sual: “Nasıl hürriyet imanın hassasıdır?”
Cevap: Zira rabıta-i iman ile Sultan-ı Kâinat’a hizmetkâr olan adam, başkasına tezellül ile tenezzül etmeye ve başkasının tahakküm ve istibdadı altına girmeye izzet ve şehamet-i imaniyesi bırakmadığı gibi başkasının hürriyet ve hukukuna tecavüz etmeyi dahi şefkat-i imaniyesi bırakmaz. Evet, bir padişahın doğru bir hizmetkârı, bir çobanın tahakkümüne tezellül etmez, bir bîçareye tahakküme dahi tenezzül etmez. Demek iman ne kadar mükemmel olursa, o derece hürriyet parlar. İşte Asr-ı Saadet...
Sual: “Bir büyük adama, bir velîye, bir şeyhe ve bir büyük âlime karşı nasıl hür olacağız? Onlar meziyetleri için bize tahakküm etmek haklarıdır. Biz onların faziletlerinin esiriyiz.”
Cevap: Velâyetin, şeyhliğin, büyüklüğün şe’ni tevazu ve mahviyettir; tekebbür ve tahakküm değildir. Demek tekebbür eden, sabiyy-i müteşeyyihtir; siz de büyük tanımayınız.
HÂŞİYE: Güzel bir tarif.
Eski Said Dönemi Eserleri,
Münâzarât, s. 178
LÛGATÇE:
Ahrar: Hürriyetçiler; Meşrûtiyet devrindeki bir siyasî akımın ismi.
Bolşevizm: Komünizm, sosyalizm.
hassa: Özellik.
ibahe: Mübah kılma; haram ve yasak olmaktan çıkarma.
intâc etmek: Netice vermek, doğurmak.
istibdat: Baskıcı yönetim; tahakküm.
müsemmasız: İsmi olup kendisi (manası) olmayan.
rabıta-i iman: İman bağı.
sabiyy-i müteşeyyih: Şeyhlik taslayan çocuk, henüz olgunlaşmamış kişi.
şe’n: Bir şeyin özelliğinin neticesi ve eseri; gerek.
şehamet-i imaniye: İmanın kazandırdığı cesaret, yiğitlik.
tahakküm: Zorbalık etme, zorla hükmetme, hükmü altına alma.
tekebbür: Kibirlenme, büyüklenme.
tezellül: Alçalma, zillete düşme.
ubudiyet: Kulluk, ibadet.