Su tüketimi insan hayatının her devresinde önem taşıyor. Fakat yaz aylarında su tüketimine dikkat etmek daha fazla önem arz ediyor. Özellikle yaz döneminde fazla su içilmesi neden önemli? Günlük ortalama kaç litre su içilmesini tavsiye ediyorsunuz?

Su yaşamak için oksijenden sonra en çok ihtiyaç duyduğumuz maddedir. Ortalama olarak yetişkin bir ferdin vücut ağırlığının % 55-75’ini su oluşturur. Vücut ağırlığının % 10’undan fazla sıvı kaybetmesi şiddetli halsizlik ve sıcak çarpmasına sebep olurken, % 20 kayıpta hayat tehlikeye girer. Sıcak ve nemli havalarda sıvı kaybı çok daha fazla olur. Su vücudumuzda depolanmadığı için kaybedilen bu sıvının mutlaka yerine konulması gerekir. Yaz sıcaklarının başlamasıyla beraber su kaybımız artacak ve dolayısıyla suya olan ihtiyacımız da artacak. Yeterli su alıp almadığımızın en iyi göstergelerinden birisi idrar rengi ve miktarıdır. Az miktarda ve koyu renk idrar yetersiz su alımını gösterir. Yaz sıcaklarında günde ortalama 2-2,5 lt su tüketmeye özen gösterelim.

Yaz ayları için uygun beslenme planı nasıl olmalı? Hangi besinler ağırlıklı olarak tüketilmeli?

Yaz mevsiminde uyku ve yemek düzeni bozulduğu için öğünler tam saatinde yapılamıyor. Bazen kahvaltı öğlen yemeği yerine geçebiliyor. Atlanan öğle yemeği akşama yeme isteğimizi arttırabilir ve yeme miktarımızda kontrol sağlayamayız. Öğleden sonra küçük de olsa yapacağınız bir ara öğün akşam yemeğinde daha kontrollü olmanıza yardımcı olacaktır. Vitamin ve mineral desteği, lif oranı ve daha birçok sebepten dolayı günlük olarak 2–3 porsiyon meyveyi mutlaka tüketmelisiniz. Ayrıca, aşırı yağlı yiyecekler yerine daha hafif yiyecekler tercih etmeli, salata ve sebze tüketimine ağırlık vermelisiniz.

Sıcak havaların özellikle hipertansiyon hastaları açısından daha büyük risk oluşturduğunu biliyoruz. Hipertansiyon hastalığı olan kişilere tavsiyeleriniz nelerdir?

Sıcak yaz günlerinde vücudun en önemli ve temel ihtiyacı sudur. Siz terlemediğinizi ve su kaybetmediğinizi düşünseniz de hava sıcaklığı ve nem ile deri, solunum, idrar ve dışkı ile atılan su miktarı normalden fazla olur. Bu kayıp elektrolit kaybı ile beraber, baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk ve tansiyon dengesizliği yapabilir. Hipertansiyon hastalarının beslenme planları; doymuş yağ ve kolesterolden fakir, sebze-meyve, az yağlı süt ve ürünleri, vitamin ve mineral yönünden zengin olmalıdır. Paketlenmiş hazır şarküteri ürünlerinin tuz muhtevası yoğun olduğu için mümkün olduğunca, bu ürünleri tüketmekten kaçınmalıdır. Haftada en az 3-4 gün 30-45 dk.lık düzenli egzersiz yapılması kan basıncını dengelemede önemli etkiler göstermektedir.

Yaz mevsimi için çocuklara özel tavsiyeleriniz nelerdir?

Her mevsim olduğu gibi yaz aylarında da kahvaltı günün en önemli öğününü oluşturuyor. Büyüme ve gelişme dönemi devam eden çocukların kahvaltısında, demir, kalsiyum ve karbonhidrat bakımından zengin olan, yumurta, süt ve süt ürünleri gibi gıdaları tercih edin. Dengeli bir beslenme programı hazırlayın: Hayatın her döneminde olduğu gibi çocuklukta da dengeli beslenmeye dikkat etmek gerekiyor. Bunun için, çocuğunuzun tabağını dörde bölün ve her gruptan besine yer verilecek şekilde bir beslenme düzeni oluşturun. Öğünlerde hafif ve yağsız besinleri tercih etmek ve porsiyonları küçültmek de çocukların daha kolay yemek yemesine yardımcı olabildiğini unutmayın. Yetişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da su tüketimi çok önemlidir. Yeterli miktarda su tüketimini idrar renginden kontrol etmemiz gerekir. Çocuklarda en büyük sorunlardan bir tanesi de abur-cubur tüketiminin fazla olmasıdır. Gün boyunca zamansız tüketilen aşırı şekerli ve/veya yağlı besinler, çocukların iştahını kapatarak büyüme ve gelişmeleri için gerekli olan esas besin maddelerini almalarına engel olur. Bu sebeple çocuklarınıza öğünlerden 1–2 saat önce şekerli abur cubur yiyecekler vermemelisiniz. Bu tür yiyecekler olabildiğince seyrek olmak şartıyla, ana öğünden sonra çocuğun karnı tok iken az miktarda kontrollü bir biçimde verilebilir.   

RÖPORTAJ: ZEYNEP TOPRAK - ANKARA