Konuşan yalnız hakikattir, hakikat-ı imaniyedir” derken, ihlasın ehemmiyetini ihsas ediyor. Şahsının öne çıkarılmasını istemiyor. Hakikatlerin anlaşılmasına engel olan her şeyi, titizlikle aradan kaldırıyor. Murad-ı ilahiye tabi olmayı öne çıkarıyor. İhlasın gereklerini yerine getiriyor ve ihlası zedeleyen her şeyden uzak duruyor. O halde ihlas şahısları öne çıkarmayı kabul etmez.

Bir şahsı nazara vermek bir nevi istibdattır. Hem de o şahsa zarar verip tehlikeye atmaktır. Eğer bu îmani bir dâvâ ise, zararı daha büyük oluyor. Çünkü rekabet devreye giriyor, tesanüt bozuluyor ve araya soğukluklar giriyor. Birileri o şahsın gölgesine girip onda fâni oluyor, fenafişşeyh gibi ama bu iman dâvâsına zarar veriyor. Taklitçiliği ortaya çıkarıyor, gıpta damarını hareketlendiriyor. Orada kalmıyor, arkasından kıskançlık mikrobu devreye giriyor. Kardeşler arasında gıybet ve tenkitlere sebep oluyor. Fakat ihlas risalesinde belirtildiği gibi ihlas, kardeşin kardeşi tenkit etmesini kabul etmez. 

İstişare demek; hür fikirli ehil şahısların bir araya gelerek, öncelikli konuları görüşüp değerlendirmesi demektir. Bu ehil kişilerin de bir belirlenme usulü vardır. Belirlenen heyetin görüşülen konuda, hiçbir tesir altında kalmadan fikir beyan etmesi gerekir. Şahısları yönlendirme ya da başka şekilde usandırma, enerjilerini pasifize etme veya oldu bittiye getirme gibi gayret ve davranışlar istişare adâbına zıttır. Öte yandan bir mesele görüşülürken biri çıkıp, “falanca kişi bunu daha iyi anlamış ve bize şöyle şöyle demişti” dediğinde, ortaya bir baskı düşmüş oluyor. “Filan mübarek abi böyle yapıyordu” demek ona ne kazandırıyor bilmiyorum. Madem senin bir fikrin yok, niye söz alıyorsun? Kuvvetli bilinen biri ile öne çıkmak mı istiyorsun?   “ Kardeş kardeşe peder olamaz, mürşid vaziyetini takınamaz” kuralına uymadığından, böyle davranışları İhlas kabul etmez.

Geriye doğru baktığımızda, bütün ayrılıkların, bölünüp parçalanmaların ardında bu gibi istibdatlar vardır. Ya şahıs kendisi bir hâkimiyet kurmuş, etrafına topladığı sâfi insanları kendisine hayran bıraktırmış, ya da bazı gayretkeşler bir şahsı (bilerek veya bilmeyerek) öne çıkarıp onunla ayrılıklara sebep olmuştur. Aslına bakılırsa o şahısların bir kısmı kendilerinden bir şey söylememişler, sadece ben böyle anlıyorum demişler. Ama onu mânâ-yı ismî ile sevenler, ondan gibi algılayıp ve algılatarak gizli bir istibdad ile bölünmelere sebeb olmuşlardır. Biz her abi ve kardeşimizi çok ama çok severiz. Birbirimiz için değil dünyayı, ahiretimizi bile seve seve feda ederiz. Fakat onları tehlikeye atma yahut âlet etmeyi çağrıştıran fiillerden uzak dururuz. Zaman şahıs zamanı olmadığından, bir şahsı veya şahısları nazara vermeyi ihlas kabul etmez. Bu cümleden olarak hiç birimiz, ne kendimizi ne de sevdiğimiz şahısları zamanın Müceddidi olan Risale-i Nur’ a perde etmeyelim. İhlas düsturlarını tekrar tekrar okuyup kendimize ve davranışlarımıza ölçü yapalım.

Netice olarak Üstadımızın, bizlerin şahs-ı mânevisine tevdi ettiği emanetini incitmeyelim. Risale-i Nur her derde kâfidir, zaman geçtikçe teamüller de değişiyor. O halde her meselemizi Risale-i Nur’dan ölçü alarak halletmemiz gerekiyor. “Medenilere galebe çalmak, ikna iledir.” Bir de, “İşte eski hâl muhal.. ya yeni hâl veya izmihlâl” düsturunu unutmayalım.