Meselâ erken çocukluk yıllarımdaki, zihnimde hep hoş bir yerde duran ve bana hep gülümseyen rahmetli ‘Hacı Ali’ dayıyı hiç mi unutmam.

Sonra ilkokul yıllarımda, sürekli kavgalar ettiğimiz komşumuz Mustafa, her gördüğümde helâllik isterim. Ve ama bir tarafı hep soğuktur bana karşı.

Sonra lise yıllarım, her hafta üç beş lise öğrencisine, cebine bir bisküvi paket alıp, çayı demlenirken dersini okuyan ve sonra çıkıp giden Ömer Hoca.

Ve üniversite yıllarım, her sabah namazında başucumuzda, ‘Haydi yavrum namaza kalkın.’ diyen kocaman şefkatiyle Gürbüz Ağabey.

Şu an zihnim nereye gideceğini, kimi seçeceğini şaşırmış vaziyette.

Bir ‘adam’ olurken, bir şahsiyet kazanırken ne çok emeği geçen var.

İnsan dünyaya gelince, ‘hoş geldin’e geliyorlar, sonra da ‘uğurlamaya’.

Önce, şekli şemali, eli ayağı, yüzü gözü ‘şöyle’ birisi dünyaya gelmiş derler. Uzaktan soranlara da ‘falanca’ya benzetiverirler.

Bu teşrifin derdini, tasasını çeken anneye babaya sormalı.

İnsan kopa kopa geliyor ve geldiği gibi de özlemine dönüyor; ruhlar âleminden, anne rahminden, dünyadan, kabirden, haşirden Sevenine.

Her kopuş ağlatıyor insanı. Ama sonra sonra alışıyor insan.

Baksana ayrılığı kesin olan dünya için mal, mülk ediniyor, dünyalık biriktiriyor, haliyle ayrılmak da zor geliyor.

**

İnsan maddeten olduğu gibi manen de bir ‘ben’ kazanıyor. 

Orada da nicelerin emekleri var. Ben’i yaratanı tanımama, ben’imi tanımama, ben’imi kuşatmış dış dünyayı tanımama, tanımlamama katkı sağlamış o kadar çok kahraman var ki.

İlginçtir onlar, görevlerini yapıp sonra uzaklaşıp gidiyorlar, unutuyorlar.

Bana bakış açısı kazandırmış nice kahramanları hatırlayıverdim hemen.

Bugün manen de varsam, bugün ‘ben’ okuması yapıyorsam, âlemi, insanı, insanları ve bütün mahlûkatı tefekkür edebiliyorsam bu apaçık yüzlerce emeklerin birleşmesinin sonucudur.

Güzel olan ‘ben’ unutsam da, bana emeği geçenleri ‘benim Rabbim’ unutmuyor. Onun için yapılan işi Allah için yapmalı, unutmayan için yapmalı. Bu, kalıcı.

Allah, ‘ben’ duygusunu insana emaneten vermiş, başlangıçta bir buhar olan ‘ene’ bilinçaltı beslenmeleri ile daha henüz sıfır civarı yaşlarında sıvılaşmaya, biraz daha sonra katılaşmaya ve buzlanmaya başlıyor. 

Tabiî bu buzlanma ya temiz bir şekilde gerçekleşiyor, Nebevî bir terbiye ile sevimli makamlara taşıyor insanı ya da kirli buzlanarak, tam tersi bir süreç.

İnsan bir şahsiyet yürüyüşü içinde buluyor kendini. Ene çekirdeği, mizaç motifi, karakter ve bunların bileşiminden ortaya çıkan şahsiyet. 

Nitekim kurduğumuz cümlede, sergilediğimiz davranışta, tepkilerimizde, nezaket ve asabiyetimizde hep bu bileşenlerden doğup gelen etkileşim vardır.

İnsan, kolay insan olmuyor.

Bir ‘ben’ buluncaya kadar emeği geçen önce anne-babalar; ağabeyler, ablalar ve yakın akrabalar ve ‘ben’imizi ilmek ilmek dokuyan eğitimcilerimiz, çevremiz; emin olun hepinize minnettarız.

‘Ben’ olurken borçlandığımız insanlara vefamızı unutmamalıyız.

Onlar ne yaptıklarını bile unutanlardır; yapanlar değil, yapılanlar unutmamalıdır. İnsan geldiği yerden geriye doğru bir bakmalı.

 **

Evet, bir maddeten ‘ben’ gelişiyor insan hayatında, bir de ‘manen’.

Her ikisi de ya Tuba Ağacı’nın bir Cennet meyvesi oluyor ya da Zakkum Ağacı’nın bir Cehennem meyvesi.

Rabbim her iki ‘ben’imizi de güzel silsileden eylesin.