Çünkü Türklükle, Türkçülük farklı kavramlar olduğu için biraz analiz edeyim dedim.

Türklük: İslâm potasında erimiş, doğrudan doğruya Kur’ân’dan ilhamı alarak İslâmı asrın idrakine söyleten, İslâmiyetle mezcolmuş bir kavmin adıdır. “Ey iman edenler! Sizden kim dininden dönerse, bilsin ki Allah yakında öyle bir toplum getirir ki, Allah onları sever, onlar da Allah’ı severler; mü’minlere karşı yumuşak, kâfirlere karşı da onurlu ve şiddetlidirler; Allah yolunda mücahede eder, hiçbir kınayıcının kınamasından da korkmazlar.” (Maide, Âyet: 54) buyurmakla, tam ideal ve örnek bir Müslüman profili çiziyor. İşte o kavim Bediüzzaman Hazretleri’nin yorumu ile, bahtiyar Türk milletidir. (26. Mektup) Türklük deyince, bu mânâ akla gelir.

Türkçülük ise (ırkçılığı kastediyorum) İslâm’a rağmen ırkçılıktan çıkamamış, Türkün bin yıllık mefâhirini inkâr edercesine, İslâmiyet’in elmas gibi hakikatlerinin yerine ırkçılığı ikame eden zavallılar akla gelir. Eğer gerçekten İslâm’a karşı olursa onlara Türk bile denemez. Bediüzzaman Hazretleri, “Türk milleti anâsır-ı İslâmiye içinde en kesretli olduğu halde, dünyanın her tarafında olan Türkler ise Müslümandır. Sair unsurlar gibi müslim ve gayr-ı müslim olarak iki kısma inkısam etmemiştir. Nerede Türk taifesi varsa Müslümandır. Müslümanlıktan çıkan veya Müslüman olmayan Türkler, Türklükten dahi çıkmışlardır. (Macarlar gibi)” demektedir. (Mektubat)

Türk milleti, Bediüzzaman’ın Mektubat isimli eserinde de belirttiği gibi, Cenâb’ı Allah’ın övdüğü bir millettir. Haliyle âyeti kerimeler doğrultusunda Efendimiz’in de (asm) bu meyanda işaretli ve beşaretli sözleri olacaktır ve mevcuttur. 

Meselâ: İstanbulun fethi için “Kostantiniyye mutlaka fethedilecek, onu fetheden kumandan ne hayırlı kumandan, o asker ne hayırlı askerdir” diye yine Türk milletine işaret ve beşaret edilmiştir.

Bu bahse konu iki tanımı temsil edenler, birbirlerinden yerle gök kadar farklıdır. Bizim tercihimiz sorulursa izahdan vârestedir. Yani Bediüzzaman’ın dediği gibi Türk milleti deyince; “Eski çağların cihangir Asya ordularının kahraman askerlerinin torunları” diye de iftihar ve iltifat ettiği, İslâm için canını seve seve veren, ölürsem şehit durursam gaziyim deyip, askerinin adını dahi Efendimiz’in (asm) fedaisi “Mehmetcik” koyan, millet aklımıza gelir. Onlar ki, “imtisalü câhidu fillah oluptur niyyetim,  dini İslâmın mücerret gayretüdür gayretim” diyen Cihan sultanı Fâtihin torunları olan imanlı inançlı ve faziletli Türklerdir. 

Bediüzzaman, “Ordu da öyle bir ruh var ki o ruh bizdendi” diyor ve onun için Türk ordusuyla dost olduğunu söylüyor. Zaten kendisi de o ordu ile Birinci Dünya Savaşı’nda gönüllü alay komutanı olarak 500 talebesiyle birlikte Ruslar’a karşı savaşmış, Bitlis’i, Muş’u kurtarmış ve esir düşerek iki buçuk yıl Rus esaretinde kalmış, o ordunun kahraman bir subayıdır. Bu hizmetlerinden dolayı, Enver Paşa tarafından üstün hizmet madalyası ile taltif edilmiştir. 

Yine Târihçe-i Hayat isimli eserinde “Türk milleti asırlarca çok büyük veliler yetiştirmiştir, bunların evlâtlarına kılınç çekilmez” Şeyh Said’in teklifini de reddetmiştir. İşte bu gibi husûsiyetler ve asırlarca İslâm’ın bayrağını cihanın afakında dalgalandıran bir kavim, elbette “kuru yaş herşeyi ihtiva eden” kitapta olacaktır. 

Bu takdirler Türklüğü İslâm’a kale edenler içindir, yoksa kalenin taşlarını kalenin içindeki mücevherlerin yerlerine koyacak kadar hamâkat timsali olanlar için değil.