Kevser nedir?

Kevser, Kur’ân’da geçen âlem-i beka’daki bir beka havuzunun veya nehrinin adıdır. Kevser Sûresi’nde Cenâb-ı Hak, Sevgili Peygamberimiz’e (asm) “Şüphesiz biz sana ‘Kevser’i verdik.”1 buyuruyor. Peygamber Efendimiz (asm) kevserle müjdeleniyor. Sahabeden birçokları “Kevser”den maksadın, Allah’ın, Cennet’te Resulullah’a (asm) verdiği bir beka ırmağı olduğunu söylemişlerdir.  

Resulullah buyurmuştur ki: “Ben Cennet’te yürürken önüme bir nehir çıktı. Onun iki kenarı da inci kubbelerinden ibaretti. Meleğe dedim ki: “Bu nedir?” Melek: “İşte bu, Allah’ın sana verdiği Kevser’dir.” dedi. Sonra melek elini nehrin toprağına uzatıp ondan misk çıkardı. Ardından ben, Sidretü’l-Müntehaya yükseltildim. Orada büyük bir nur gördüm.”2 

Resulullah’a (asm) “Kevser nedir?” diye soruldu. Resulullah (asm): “Kevser, Allah’ın Cennette bana verdiği bir nehirdir. Toprağı misktir. O, sütten daha beyaz, baldan daha tatlıdır. Ondan kuşlar su içmeye gelir. O kuşların boyunları deveboyunları gibidir.” Hz. Ebubekir (ra): “Ey Allahın Resulü, bunlar ne hoş şeylerdir!” dedi. Resulullah (asm): “Onları yemek daha hoştur.” buyurdu.3 

*

Kevser Sûresi’nin inişi

Hazret-i Enes (ra) anlatıyor: “Bir gün Resulullah (asm) uyukladı. Sonra başını gülümseyerek kaldırdı. Dedik ki: 

“Ey Allah’ın Resulü, seni güldüren nedir?” Resulullah (asm): 

“Şimdi bana bir sûre indirildi.” buyurdu. 

Ve Besmele çekerek Kevser Sûresi’ni okudu. Sonra: 

“Siz Kevser’in ne olduğunu biliyor musunuz?” buyurdu. Dedik ki: 

“Allah ve Resulü, daha iyi bilir.” Resulullah (asm): 

“O, Allah’ın bana vaadettiği bir nehirdir. Onun başında çokça hayırlı şeyler vardır. O, bir havuzdur. Kıyamet gününde ümmetim ondan su içmeye gelecektir. Onun su içme kapları yıldızların sayısı kadardır. Ümmetimden bazıları o nehirden uzaklaştırılacaklardır. Ben diyeceğim ki: “Ey Rabbim, o benim ümmetimdendir!” Rabbim diyecek ki: 

“Onların senden sonra neler yaptıklarını sen bilmiyorsun!”4   

İkrime ve Mücahid de, Kevser’in “çok hayırlı şeyler”, “Kur’ân-ı Kerîm” ve “Hikmet” olduğunu söylemişlerdir.5 

*

Kevser-i Kur’ânî nedir?

Anlaşılıyor ki, Kevser-i Kur’ânî bir Cennet ırmağına bağlı bir beka havuzudur. Peygamber Efendimiz’e (asm) ve dolayısıyla ümmetine bir müjde olarak verilmiştir. Bediüzzaman Hazretleri’nin, kazanmak için ihlâsın şart olduğunu ısrarla vurguladığı havuz, işte bu Kevser havuzudur. Daha açık bir ifadeyle, İhlâs Risalesi’nin haşiyesinde geçen, “Kevser-i Kur’ânî’den süzülen tatlı, büyük bir havuz”dan6 maksat, Allah’ın (cc) Peygamber Efendimiz’e (asm) ve dolayısıyla ümmetine vermeyi vaad buyurduğu kıyamet günündeki ve Cennet’teki Kevser havuzudur.  

*

Şahs-ı manevî havuzu 

Kişinin kendi şahsiyeti ve enaniyeti İhlâs Risalesi’nde “buz parçası” teşbihiyle ifade edilmiştir. Havuza atılan buz parçası eğer erirse havuzdan bir parça olur. Eğer erimez ise, buz parçası gibi soğuk enaniyeti ile kalır. 

Enaniyetin kişiyi kurtarması çok zordur! 

Bediüzzaman Hazretleri burada ihlâsı, tesanüdü ve uhuvveti teşbih san’atıyla anlatıyor. Yani Bediüzzaman’a göre, kişinin kendi şahsiyeti ve benliği buz parçası hükmündedir. Risale-i Nur’un şahs-ı manevisini teşkil eden cemaat-i nuraniye ise, Kevser havuzuna ulaştıracak umumî bir cadde-i Kur’ânîdir. Bediüzzaman havuz misalini, Kevser havuzundan kinaye olarak kullanıyor. Yani Kevser havuzuna ulaşmak için kendi benliğinden geçip, buz parçası hükmündeki benliğini şahs-ı manevî havuzunda eritmek gereklidir. Bugünün şahs-ı manevî havuzu, kıyamet gününün Kevser havuzudur.

Dipnotlar:

1- Kevser Sûresi, 1.
2- Tirmizi, K. Tefsir el-Kur´ân, Sûre 108, Hadis no: 3360.
3- Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 3, s. 236.
4- Müslim K. es Salah, Bab: 53 Hadis No: 400.
5- Taberi Tefsiri, 9/241245.
6- Lem’alar, 21. Lem’a, s. 169.