Salih Bey: “İbadetleri dünyada faydası dokunsun diye mi yaparız? Geçenlerde bir vatandaş müessif bir kaza yaşadı. Geçmiş olsun dedim. Baktım, Allah’a itirazvari bir tavra girmiş. ‘Ama efendim, ben namazını kılan biriyim. Bu kazaya uğramam reva mı?’ kabilinden konuşuyor.”
Şeytan VazİfesİNİ Yapıyor
Başımıza bir iş geldiğinde içimize isyan tohumu atan, elimizdeki ibadetleri Allah’a tahakküm aleti yaparak sıfırlatmak isteyen şeytandan başkası değildir. Bu imtihan ölünceye kadar başımızdan eksik olmaz. Bunu baştan bilirsek, şeytan hangi tohumu atarsa atsın inşallah bizi isyana götürmez.
Kader bizi bir imtihana tabi tuttuğunda; şeytan bakıyor ki, bir miktar hasenatımız var, derhal kolları sıvıyor. O salih ameli götürmek için ne lâzımsa yapıyor.
Şeytan vazifesini yapıyor. Biz de vazifemizi tevhid ve tevekkül inancımızı ortaya koyarak yapmalıyız. Başımıza ne gelirse gelsin, Allah’tan şikâyet ederek değil; nefsimizi Allah’a şikâyet ederek… Halimizi, zafiyetimizi, acziyetimizi Allah’a arz ederek, sabırla, duâ ile, Allah’a iltica ile, Allah’ın yardımını isteyerek salih amellerimize devam ettiğimizde inşallah söz konusu imtihandan sınıfta kalmayacağız.
Yoksa “neden ben?” veya “bana reva mı?” gibi sözlerle imtihanımızı sorguladığımızda kaybederiz. Nefsimizi sorgulayıp Allah’a sığındığımızda ise kazanırız.
İmtihan da vazifesini bitirir ve gider. Bize de inşallah Allah’ın rızası ve salih amellerimiz kalır.
Sadece Allah’ın Rızası
İbadetleri dünyada faydası dokunsun diye yapmadığımız gibi, böyle bir niyet ibadetleri esastan fesada uğratır. Bu, tehlikeli bir yaklaşımdır. Çünkü ibadeti ibadet yapan temel hikmet ve illet ortadan kalkıyor. Çünkü dünya için yapılan bir işe ibadet denmez.
Adi bir iş olsa bile Allah için yapılır, dürüst yapılır, işe hakkı verilir ve ibadet olur. Bu bir ibadet ise doğrudan doğruya Allah emrettiği için yapılır, Allah’ın rızası gözetilir, Allah için yapılır.
Başka türlü bir niyet ibadeti ibadet olmaktan çıkarır. Bediüzzaman Hazretleri’nin, “Nazar ile niyet mahiyet-i eşyayı tağyir eder. Günahı sevaba, sevabı günaha kalbeder. Evet, niyet adi bir hareketi ibadete çevirir. Ve gösteriş için yapılan bir ibadeti günaha kalbeder.” 1 sözünün bir manası bu olsa gerektir.
Allah dilerse dünyada ibadetten faydalandırır. Ama bu istenmez. Verilince de ucb ve gurur konusu yapılmaz. Yapılırsa ibadetin sadece sevabı değil, kendisi de elden gider. Geriye günah da bırakır.
Allah Hİç Kimseyİ Kayırmaz
İbadetten dünyada menfaat beklenmez, ama ahirette fayda beklenir. Dünyada ise bilâkis bir miktar zarar beklenebilir.
Ezcümle:
1- Bir miktar vaktimizi alır. Sabırsız nefsimiz bundan hoşlanmaz, bunu zarar görür.
2- Allah razı oldukça imtihan şiddetini arttırabilir. Neredeyse başaramayacağımız derecede, Allah katındaki puanımızı düşürecek ölçüde soruları zorlaştırabilir. Bundan maksat Allah katındaki derecemizi arttırmak, daha yüksek terfi almamızı sağlamaktır. Bu imtihan bize âlâ-yı illiyyine yükselme şansı verir. Nitekim Allah hiç kimseyi kayırmaz. Peygamberleri bile imtihanlardan geçirir.
İmtihan ise rahatına ve hazzına düşkün nefsimizin hoşuna gitmez. İmtihan dolayısıyla gelen dünyevî kayıpları zarar zanneder, zarara düşer.
Oysa imtihan şiddeti ağır geldiğinde yine dönüp Allah’a sığınsa, Allah’tan yardım istese, Allah yardım edecektir. Fakat kul yardım isteyeceği yerde, isyana ve itiraza başlarsa, bu kendisini manen sıkıntıya sokar. Terfii durur, tedenni başlar.
3- İhlâsı, takvası, huşuu arttıkça feragati, zühdü, fedakârlığı, diğerkâmlığı, elindekini paylaşma isteği artar. Dünya menfaatinden uzaklaşma ve ahireti gerçekten isteme düşüncesi zihninde ve kalbinde yer eder. Bu da dünya açısından zarar, ahiret açısından fayda getirir.
Fakat bu zarar güzel zararlardandır. Bunu baştan göze almak insanın değerini Allah katında yükseltir. Allah yardım edince insan böyle güzel zararların altına elini değil, bedenini ve ruhunu koyar.
Dipnot:
1 Mesnevî-i Nuriye, s. 45.