İslâm’da kadının hakları araştırılırken çokça karşılaştığımız bir yorum vardır: “Âyet ve hadisleri yorumlayan âlimlerin çoğunlukla erkek olması, konulara kadın bakış açısından bakamamaları farkına varmaksızın yanlış anlaşılmalara vesile olmuştur.”
Çoğu ulema bu gerçeği kabul etmektedir.
Bunlardan biri olan, 2010 yılı Mart ayında Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle ülkemize dâvet edildiğinde sözlerini Bizim Aile dergimizde de paylaştığımız bir ilim insanıyla tanıştırmak istiyorum sizleri: Dr. Muhammed Ekrem Nedvî.
Hindistanlı bir âlim olan Muhammed Ekrem (Nedvet’ul Ulema) “Hadis Ravileri” ve “Rical ilmi” konusunda uzmandır. Ebu’l Hasan Ali El-Nedvi, Abdul-Fettah Ebu Gudde ve Yusuf El-Kardavi’den icazet almıştır. Hindistan’daki Lucknow Üniversitesi’nde Arap dili’nde doktora yapmıştır. Nadwat al-Ulama medresesi’nde İslâmî ilimler eğitimi almıştır. Bu Medrese’de Fıkıh ve Hadis ilimleri üzerine aynı zamanda eğitim de vermiştir. Hadis, Fıkıh, İslâmî Biyografi, Arapça dilbilgisi ve sözdizimi üzerine Arapça yazdığı 25 kitabı vardır.
Hadis âlimi kadınlar üzerine kaleme aldığı “Muhaddidat” isimli 40 ciltlik bir eseri tamamlamıştır. Bu eseri İngilizceye çevirip uyarlamış ve 2007 yılında “El-Muhaddidat” “İslâm’da Kadın Âlimler” olarak yayınlamıştır. Nedvet’ul Ulema’da onun şahsî hatıralarının anlatıldığı “Medrese Hayatı (2007)” adlı İngilizce eseri bulunmaktadır. İslâm Fıkhı adlı eseri İmam-ı Azam Ebu Hanife’ye ait ve İslâm Fıkhı’nın orjinal bir derlemesidir. İngilizce’de ilk defa İmam-ı Azam’ın Okulu detaylı ve kuvvetli bir şekilde onun tarafından delillendirilmiştir. M. Ekrem, şu anda Oxford’daki İslâmî Çalışmalar Merkezi’nde araştırma görevlisi olarak görev yapmaktadır. (Kaynak: http://www.dunyabizim.com)
İslâm’da kadın ve ilim konusunda şöyle diyor Nedvi:
YUNAN FELSEFESİ KADINI DEĞERSİZLEŞTİRDİ
İslâm kadına çok değer veriyor. Bu değer tarihin her döneminde kendisini en iyi şekilde ortaya koyuyor. Peygamberimiz (asm) kadına hürmet etmiştir ve camide kadınlara yönelik dersler vermiştir. İslâm tarihi boyunca bilinen bütün büyük mescitlerde kadınlara yönelik dersler veriliyordu. Bilinen bütün âlimler, bir şekilde bayan âlimlerden ders almıştır.
İslâm tarihinde öyle âlimler var ki, kendi kızını bir gence vermek isterken ileri sürdükleri şartlar, âlim olma şartı idi. “En az kızım kadar ilim sahibi olmalısın” denirdi. Birçok âlim bizzat kendi eşlerinden ders almışlardır ve bunları da kendi eserlerinde dile getirmişlerdir.
Yunan felsefesinin İslâm coğrafyasına girmesinden sonra kadın âlimlerin sayısında büyük bir düşüş yaşandı. Fukahanın (fıkıhçıların) zihnine felsefe girdikten sonra kadınların zihninin zayıf olduğu düşüncesi belirmeye başladı. Müslümanlar arasında ilim azaldı. İlim sadece kadınlarda değil erkeklerde de azaldı. Cehalet kadınlar arasında çok daha fazla oldu. Hâlbuki felsefenin İslâm coğrafyasına girmesinden önce kadın âlimlerin sayısı erkek âlim sayısı kadardı. Felsefe ve mantık güçlendikçe kaynaktan kopuldu ve kadın değersizleşti.
İslâmî feminist algısı yanlıştır. Eski günlere geri dönmenin tek şartı kendi öz kaynaklarımıza; Kur’ân’a ve hadislere geri dönmektir. Kadına saygı duyulmalıdır. Erkeklere duyulduğu kadar saygı duyulmalı ve kadınlara eşit fırsatlar verilmelidir.
Batı kadınları ile İslâm kadınlarının bir olmasını bekleyemezsiniz. Batı “Kadın ruhu var mı, yok mu?” bunu tartışmakta iken “Kur’ân erkek-kadın aynı ruhtan gelir” diyor. İslâm kadını her zaman yüceltmiştir.
HÜLÂSA
Dr. Muhammed Ekrem Nedvî ‘nin İslâm tarihinden örnekler vererek anlattıkları sizce de ibretli değil mi?