"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Aynada yansıyanlar

Yasemin YAŞAR
25 Mart 2017, Cumartesi
Farsça bir kelime olan ayine, karşısındaki şekli ve renkleri aksettiren, arkası sırlı düz cam olan eşyaya verilen addır. Bir nesneyi veya bir hali aksettiren, göz önünde canlandıran, kavram ve hal mânâlarında kullanılan bir mecazdır aynı zamanda.

Tasavvufta tecelligâh olarak “Ayine-i Samed” adıyla, yaratıcının göründüğü ve kendini gösterdiği yer olarak ifade bulur.

Ayna örneği pek çok meseleyi akla yaklaştıran bir misal, mecaz, sembol, simge olarak Risale-i Nurlar’da da çokça kullanılır.

Meselâ mâna-i harfî ve mâna-i ismî bakış açısını anlatırken ayna misâli kullanılmıştır. Yine Esma tecellileri anlatılırken, ene bahsinde enenin mahiyeti anlatılırken, “Ayine misâl” diyerek enenin mânâ-i harfi bakışıyla bakmasıyla, kâinatın ve esmanın tılsımlarını çözebileceği ve hazinelerini keşfedebileceği anlatılır.

Maddî âlem ile ruhanî âlem, şehadet âlemi ile misal âlemi arasındaki farkı anlayabilmek için de yine ayna misâli kullanılır.

Risale-i Nur’da; zaman, derinlik, genişlik, yükseklik ifade eden dört endam ayinesi misaliyle iç içe geçmiş aynalardaki sınırsız görüntüler gibi, kâinatta da iç içe geçmiş boyutların varlığını izah ederken de yine ayna misalini kullanılır.

Aynada akis ters meydana gelir. Yani sağı, görüntünün soludur. Bu insanı nasıl şaşırtırsa, âlem aynasında, kesrette vahdet, mahlûkatta Hâlık, gönül aynasında Allah’ın tecellileri de insanı şaşırtır ve hayrete düşürür. Bu noktadan bakıldığında da aks kelimesi görüntü anlamının yanında bu hayreti, tersliği, şaşkınlığı da ifade eder.

Gönül ve kalp aynası Allah’ın tecellilerine mâkes ve mazhar olduğu için, buranın daima temiz olması, başka muhabbetlerin burayı işgal etmemesi önemlidir. Ayna yüzeyindeki kir ve paslar tövbe ile temizlenebilir. İnsandaki şehvet, gadap ve akıldaki ifrat ve tefrit halleri aynanın yüzünü kirletir, paslatır ve artık orada tecelliler görünmez olur. Hele bir de enaniyet şişip firavunlaşmaya başladığında aynanın arkasındaki sırlı kısım dahi bozulur ve ayna ayna olmaktan çıkar.

Bir de mü’minin mü’mine ayna olması meselesi vardır ki, aslında sosyal ve ahlâkî bir ölçüyü hatırlatır. Bir mânâsı;  insan kendi kusurları ve hatalarını göremez ve su-i ahlâk sayılan bir takım his ve duygularından kendisi rahatsızlık duymaz, hatta çoğu zaman farkına bile varamaz. Bunları başkaları gördüğünde rahatsızlık duyar. Fakat mü’min bir kardeşi üslûbunca söylediğinde de bu yanlışının farkına varması sağlanabilir. Yani mü’min bir kardeş ona ayinedarlık yapmış olur.

Bir başka şekliyle de şöyle anlaşılabilir. İnsan aynaya bakarken aynadaki görüntüsü üzerinde saçını düzeltmez. Ama aynaya bakarken saçını düzeltebilir. O zaman illa mü’min birinin bizim yanlışlarımızı düzeltmesi gerekmez. Mü’mine yakışmayan tavır ve davranışları gördüğümüzde o aynada kendimize bakıp bu durumun mü’mine yakışmadığını görerek, enfüsî bir tefekkür ve nefsi bir muhasebe ile de yanlıştan kurtulmak mümkündür.

Hasılı; ayna kendisine yansıyan şeyi tekrar ona yansıtır. Bu açıdan bakıldığında insanın iç âleminin nasıllığı onun bakış açısına ve dolayısıyla da kendi dışındakileri nasıl gördüğü ile alâkalıdır.

Aynanın temiz olması pek çok tevhidi, ahlâkî, sosyal meseleleri, ya parlak olarak göstermeyi ya da karanlık, çirkin göstermeyi netice verir. Herkes, âlemi kalp aynasının müşahedatına göre seyreder, anlar ve yorumlar. Dolayısıyla bakış açısı kirli olan kimse aslında kendi iç âleminin nasıllığından haber verir.

Okunma Sayısı: 4101
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı