Nitekim tam tersi olarak zaman ve zemini dikkate almadan, düşünmeden, iyi hesaplamadan söylenen sözler de kişinin hem kendi başına belâ olur, hem de toplumsal konumuna göre hitap ettiği kesimi yaralayıcı, kırıcı ya da, hisleri tahrik ederek, galeyana getirici, kamplaşmaya, ötekileştirmeye sebep olan bir durumu netice verir.

Bu yüzden kötü niyetlilerin ortamı germe çabaları karşısında sosyal konumu olan ve konuşabilen kişilerin oyuna gelmemesi ve kötü niyetlilerin istediklerini vermeme anlamında kelimelerini hassasiyetle seçmesi, düşünerek sözler sarf etmesi, hissiyâtını karıştırmaması neticenin olumlu olması ve çözüme dönük adımlar atması çok önemlidir.

Yoksa ağzı olan konuşur mantığı ile hareket, vahim neticeleri doğurabilecektir. Hassas zamanların duyguları da, dili de, davranışı da hassas olmalıdır.

Bu, şahsî hayatta, küçük dairelerde böyle olacağı gibi, geniş dairelerde meselâ siyaset dairesinde de böyle olmalıdır. 

Nasıl ki, insanlar ya şeytanın ya Allah’ın kulu olarak bir saf belirlerse, hükümetlerin de, siyasilerin de hem şeytana hem Allah’a hizmet etme siyasetinden vazgeçmeleri şarttır.

Halka hizmet, sadece ekonomi, yol köprü, vs. değildir. Esas olan vicdanlara hizmet etmek, erdemleri harekete geçirmektir. Güçlü olmak, sadece silâhlanmak, maddî güç kazanmakla mümkün olmaz. Yüksek akıl, dürüstlük, adalet, merhamet gibi seciyelerle ahlâklanan hükümet olmak, siyasetçi olmak şarttır. 

Devlet yarım akıllı olamaz. Yani dost düşman ayırt edemeyen ve orantısız güç kullananlar yarım akıllılardır.

Hasılı; küllî aklın düsturları, dünya siyasetini elinde tutmaya çalışan menhus ruhun elini kolunu bağlamaya kâfidir. Yaşanan olaylar, ister iç, ister dış mihrakların oyunu olsun; çözüm, küllî aklın düsturlarıyla hareket etmek, ahlâklanmak ve âdil olmaktan geçecektir.

Bütün kirli planları akim bırakacak, hesapları bozacak ancak Cenâb-ı Hakk’ın merhamet, rahmet ve tevfikini celp edecek adımlar atmakla olacaktır.