Seçimden bir ay sonra, 14 Haziran’da Meclise getirilen kanun tasarısı 16 Haziran’da kabul edilip, Arapça ezan ve kamete 1932’de getirilen yasak kaldırılmış ve Ramazan’ın ilk gününe tevafuk eden 17 Haziran’da Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmişti.

Millete bayram coşkusu yaşatan ve bütün ülkede sevinç gözyaşlarıyla karşılanan bu karar Bediüzzaman’ı da çok memnun etti ve onun Menderes’i “İslam kahramanı” olarak nitelemesinin en önemli gerekçesi oldu.

Buna mukabil 27 Mayısçılar da 10 yıl sonra yapacakları darbenin kararını ezanın tekrar aslî şekline döndürülmesi üzerine aldılar!

Ama ezanı hürriyetine kavuşturmasının bedelini canıyla ödeyen Menderes öylesine sağlam bir temel atmıştı ki, 27 Mayısçılar da, sonraki darbeciler de çok arzu etmelerine rağmen ezana bir daha dokunamadılar.

DP ve Menderes’ten sonra Demokrat misyon bayrağını devralıp AP ve DYP Genel Başkanı olarak 60’lı yıllardan 90’lı yıllara taşıyan 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, 1987 Mart’ında Köprü dergimize kapak olan mülâkatında bu konu için şunları söylemişti:

“1930’lu yıllarda ezanın Türkçeleştirilmesi ve Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile birlikte medreselerin kapatılması, din eğitiminin hemen hemen ortadan kalkması ve bilhassa laiklik tabirinin o günkü tatbikatıyla dinsizlik anlamında anlaşılmış olması—ki bugün bu kavram hâlâ açıklığa kavuşmamıştır—halkta çok büyük tepkilere sebep olmuştur. Ki halkın sesinin ve oyunun bir anlam taşıdığı bir devir açılınca ilk yapılan şey, ezanın Türkçeleştirilmesinden vazgeçilmesi, ‘Tanrı uludur, Tanrı uludur’ yerine ‘Allahüekber, Allahüekber’ diye başlayan ezanın, Müslümanlığın başladığı günden beri olan okunuş şekline ve dinî tedrisata dönülmesi, halkın dine sahip çıkmışlığının en güzel örneklerindendir.”

(İslam Demokrasi Laiklik, s. 89)

Ezan bayramının 72. yıldönümünde, bu paha biçilmez hizmete emeği geçen şehit Menderes başta olmak üzere Demokrat kadroları rahmetle ve dualarla yad ediyoruz.