O fitneleri bahsetmekte o hakikî Sahabelere, Talha ve Zübeyir (ra) gibi Aşere-i Mübeşşereye dahi tarafgirane bir inkâr, bir itiraz kalbe gelir. Hata varsa da tevbe ihtimali kuvvetlidir. O eski zamana gidip lüzumsuz, zararlı, Şeriat emretmeden o ahvalleri tetkik etmekten ise, şimdi bu zamanda bilfiil İslâmiyete dehşetli darbeleri vuran, binler lânete, nefrete müstehak olanlara ehemmiyet vermemek gibi bir halet, mü’min ve müdakkik bir zatın vazife-i kudsiyesine muvafık gelemez. [...]

Risale-i Nur’un İhlâs Lem’alarında denildiği gibi, şimdi ehl-i iman, değil Müslüman kardeşleriyle, belki Hıristiyanın dindar ruhânîleriyle ittifak etmek ve medar-ı ihtilâf meseleleri nazara almamak, niza etmemek gerektir. Çünkü küfr-ü mutlak hücum ediyor.  [...]

Sahabelerin bir kısmı, o harblerde, adalet-i izafiye ve nisbiye ve ruhsat-ı şer’iyeyi düşünüp tâbi olarak, Hazret-i Ali’nin (ra) takip ettiği adalet-i hakikiye ve azîmet-i şer’iye ile beraber zâhidâne, müstağniyâne, muktesidâne mesleğini terk edip, muhalif tarafa bu içtihad neticesinde girdiklerini, hatta İmam-ı Ali’nin (ra) kardeşi Ukayl ve “Habrü’l-Ümme” ünvanını alan Abdullah ibni Abbas dahi bir vakit muhalif tarafında bulunduklarından, hakikî Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat “Fitne kapılarını kapatmak Şeriatın güzelliklerindendir” bir düstur-u esasiye-i şer’iyeye binaen “Allah ellerimizi o kanlı hadiselere bulaştırmadı; o halde biz de o hadiselerden bahsedip dilimizi bulaştırmayalım.” * diyerek, o fitnelerin kapısını açmak, bahsetmek caiz görmüyorlar. 

Çünkü itiraza müstahak birkaç tane varsa, tarafgirlik damarıyla büyük Sahabelere, hatta muhalif tarafında bulunan Âl-i Beyt’in bir kısmına ve Talha ve Zübeyir (ra) gibi Aşere-i Mübeşşereden büyük zatlara itiraza başlar, zem ve adavet meyli uyanır diye, Ehl-i Sünnet o kapıyı kapamak taraftarıdır.

Hatta Ehl-i Sünnetin ve ilm-i kelâmın azîm imamlarından meşhur Sa’deddin-i Taftazânî, Yezid ve Velid hakkında tel’in ve tadlîle cevaz vermesine mukabil, Seyyid Şerif Cürcanî gibi Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaatin allâmeleri demişler: “Gerçi Yezid ve Velid, zalim ve gaddar ve facirdirler; fakat sekeratta imansız gittikleri gaybîdir. Ve kat’î bir derecede bilinmediği için o şahısların nass-ı kat’î ve delil-i kat’î bulunmadığı vakit, imanla gitmesi ihtimali ve tevbe etmek ihtimali olduğundan, öyle hususî şahsa lânet edilmez. Belki ‘Allah’ın lâneti zalimler ve münafıkların üzerine olsun’ gibi umûmî bir ünvan ile lânet caiz olabilir. Yoksa zararlı, lüzumsuzdur” diye Sa’deddin-i Taftazânî’ye mukabele etmişler.

Dipnot:

* Ömer İbni Abdülaziz’e ait bir söz. (Şa’ranî, El-Yevâkit ve’l-Cevahir, 2:69; Bâcurî, Şerhü Cevheretü’t-Tevhid, 334.)

Emirdağ Lâhikası, s. 151. mektup, s. 240-42

Lûgatçe:

adavet: Düşmanlık.

Âl-i Beyt: Hz. Muhammed’in (asm) ailesinden ve soyundan olan; Hz. Muhammed’in (asm) ev halkı.

azimet-i şer’iye: Takva ile amel etmek; Allah’ın emirlerini en mükemmel ve eksiksiz bir şekilde yapmaya çalışmak.

adalet-i izafiye ve nisbiye: Yere, şartlara göre değişebilen göreceli adalet.

Aşere-i Mübeşşere: Cennetle müjdelenen on Sahabî.

facir: Günahkâr.

habrü’l-ümme: Ümmetin en büyük âlimi.

muktesidâne: Her türlü davranışında vasatı ve iktisadı esas alarak; aşırılıklardan uzak, makul çizgide yaşayarak.

muvafık: Uygun, münasip.

müdakkik: Tetkik eden, inceden inceye araştıran.

müstağniyâne: Tok gözlü, başkalarından bir şey beklemez ve başkalarına eyvallah etmez bir şekilde.

nass-ı kat’î: Kesin delil; açık ve kesin söz ya da belge.

ruhsat-ı şer’iye: Şeriatın ruhsatı, kolaylıkları; İslâmiyet’in izin vermesi.

tadlil: Dalâlette olduğunu, hak yoldan çıktığını söylemek; dinden çıkmakla suçlamak.

tel’in: Lânet okuma.

zahidâne: Dünyadan el-etek çekerek.

zem: Yerme, kınama, ayıplama.