Ailede şiddet

Son zamanlarda gazete sayfalarını ve televizyon ekranlarını en çok meşgul eden konuların başında aile içi şiddet geliyor. Bu durum sadece Türkiye’mizde değil, dünya ülkelerinde de kendisini göstermekte. Bu yazımızda aile içi şiddetin sebeplerini, Türkiye ve Dünya ölçeğinde konuyu irdelemek istiyorum.

Aile içi şiddetin altında, eşlerin birbirlerini Allah için sevmeme vardır. Halbuki eşler birbirlerini Allah için sevmelidir. Bediüzzaman, Sözler adlı kitabında bu konuya şöyle işaret ediyor: “Hem, refîka-i hayatını, rahmet-i İlâhiyenin mûnis, latîf bir hediyesi olduğu cihetiyle sev ve muhabbet et.”1

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre; şiddetin en yaygın görülen biçimi, erkeğin kadına ve çocuğa karşı uyguladığı aile içi şiddettir. Aynı örgütün 2002 yılında yayınladığı raporda, şiddetin en fazla aile ortamında ve kadına yönelik olduğu bildirilmektedir.

Kadına yönelik şiddet, coğrafî sınır, ekonomik gelişmişlik ve öğretim düzeyine bakılmaksızın bütün dünyada ve kültürlerde son derece yaygın görülen bir olay.2

Gelişmiş ülkelerde yapılan çalışmalarda kadınların 1/3’ü ile 2/3’ünün eşi tarafından şiddete maruz kaldığı belirlenmiştir. Gelişmekte olan ülkelerde ise bu oran daha yüksek olup % 20-50 civarındadır.

Ülkemizde tıp fakültesi öğrencileri üzerinde yapılan bir çalışmada, öğrencilerin % 68.3’ü annelerinin fiziksel ve sözel şiddete maruz kaldıklarını ifade etmişlerdir.3

Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu tarafından yapılan bir çalışmada ise ailelerin % 34’ünde fiziksel şiddet, % 53’ünde sözel şiddet yaşandığı belirlenmiştir.4

Kadınlara yönelik şiddetin % 59.7’si fiziksel, % 47.4’ü sözel, % 21.4’ü duygusal şiddet olarak belirlenmiştir.

Fiziksel şiddet davranışları içinde ilk sırada dayak atma (% 96.3), ikinci sırada sert cisimle vurma (% 92.6), üçüncü sırada tokat atma (% 90.7) yer almaktadır. Kadınların sözel şiddet davranışları içinde ise ilk sırada aşağılayıcı sözler söyleme (% 57.4), ikinci sırada kişiyi küçümseme (% 51.2), son sırada lâkap takma (% 38.9) yer almaktadır.

7.6.2009 tarihli Yeni Asya gazetesinde yer alan haberde, Malatya İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı öğretim görevlisi Prof. Dr. Gülsen Güneş’in, Türkiye’de her 10 kadından dördünün fizikî şiddet gördüğünü söylemesi bu konunun ciddiyetini ortaya koyuyor.

Kadına yönelik şiddetin hâlâ varlığını sürdürdüğüne değinen Güneş, şiddetin, kadının beden ve ruh sağlığını etkilemekle kalmayıp, onun sosyal statüsünün yükselmesine de engel olduğunu kaydetti. Dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi Türkiye’de de kadınların şiddet gördüğüne dikkat çeken Güneş, “Ülkemizde her 10 kadından 4’ü fizikî şiddet görmektedir. Dayak yemekte, vurulmakta, itilmekte, fizikî olarak yaralanmaktadır” dedi.

“Kadına sözlü saldırı, aşağılamak, alay etmek, küfür etmek, hakaret etmek, katı kurallar ve sınırlar koyarak baskı yapmak, ailesine gitmesine izin vermemek gibi davranışlar duygusal şiddet, kadın istemediği halde cinsel ilişkiye zorlanması cinsel şiddet, kadının çalışmasına izin vermemek, elindeki parayı almak da ekonomik şiddet olarak tanımlanmaktadır” diye konuştu.

Aile içi şiddetten kurtulmanın çaresi: “Bu zamanda aile hayatının ve dünyevî ve uhrevî saadetinin ve kadınlarda ulvî seciyelerin inkişafının sebebi, yalnız daire-i şeriattaki âdâb-ı İslâmiyetle olabilir.”5

Dipnotlar:

1- Said Nursî, Sözler, Yeni Asya Neşriyat, İstanbul-1994, s. 584.

2- T.C. Başbakanlık Kadın Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü, Aile İçinde ve Toplumsal Alanda Şiddet, Ankara; 1998. Yurdakul M. Kadın istismarı, şiddet ve hemşirelik. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 1996 3(1): 52-60.

3- Güneş G, Kaya M, Pehlivan C. Tıp Fakültesi öğrencilerinin ailelerinde kadına yönelik aile içi şiddetle ilgili bir araştırma. Toplum ve Hekim 2000; 15(5): 391-397.

4- T.C Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu. Aile İçi Şiddetin Sebep ve Sonuçları, Yayın No: 86, Ankara. 1995.

5- Said Nursî, Lem’alar, Yeni Asya Neşriyat, İstanbul-1994, s. 204.

Emekli İl Müftüsü

[email protected]

HALİL ELİTOK

10.06.2009