Başlıktaki “cemaat” milletin bildiği ve fakat kanunların henüz bilmediği (bilmezden geldiği) türden “dinî cemaat” değil. Milletin artık pek bilmediği ama hukukun ve kanunun bildiği tek cemaat tipi durumundaki “azınlık cemaati” türlerinden biri olan “Ermeni Cemaati”.

Başlıktaki af meselesi, Erdoğan’ın meşhur “Çıktı bir tanesi, affedersin çok daha çirkin şeylerle, Ermeni diyen oldu…” cümlesine dökülen ve kalp dilinde yeşertip ağız dilinde sivrilttiği zehirli kalıbından geliyor.  

Liyakate gelince. O da liyakatin ender de olsa görünen iyi ve doğru hallerinden birini ifade etmek için başlığa konulmadı. Amacı başka.

Konuya girelim. Haberi okudunuz. Türkiye Ermeni cemaati mensubu olduğu söylenen 1995 doğumlu hukukçu Berk Acar, geçen yıl sınavı kazandıktan sonra başladığı stajın ardından geçen günlerde kaymakam olarak Denizli’nin Babadağ ilçesine atanmış. 

Haber, bize, 1908’de İkinci Meşrutiyetin ilanı ile birlikte yeniden Anayasalı sisteme geçildikten sonra dinde hassas ama hürriyet ve adaletten nasipsiz bir kısım zevatın “din elden gidiyor, Ermeniler vali ve kaymakam oluyorlar” yersiz endişesine karşı Bediüzzaman’ın “kamusal alanda eşitlik” temelinde verdiği ve Münazarat’ında neşrettiği cevabı hatırlattı:

Mealen: “Elbette olabilirler ve olurlar. Saatçi ve makineci oldukları gibi…”

Bizce bu gelişme, AKP iktidarına nasip olan “başörtülü vali” ve “başörtülü subay” açılımı gibi açılımlardan çok daha önemli bir aşama. Elbette çok geç ve gecikmiş bir açılım. Bakanlığı tebrik ediyoruz. 

Bu problem bize demokrasisiz cumhuriyet döneminin mirası. Ve demokrasili cumhuriyetin henüz çözebildiği bir problem. 

Atamanın haber olmasının sebebini, biçimini ve haberin kaynağını bilemiyoruz. 

Zira “Berk Acar” ismi bu ismin sahibi hakkında “bu kişi Ermeni’dir” demeyi sağlayacak türden etnik değer taşıyan bir isim değil. Yani göze batırılmadıkça haberciler için atamanın “kendisi” haber olamaz. 

Birileri Acar’ın özgeçmişinde yer alan “Özel Sahakyan Nunyan Ermeni Ortaokulu ve Işık Lisesi’nde okumuş olma” bilgisinden yola çıkmış olabilir. Ya da pek tahmin etmiyoruz ama Acar’ın kendisi de bu atamayı haber yaptırmış olabilir. 

Ermeni Cemaati de kendisini takip ediyor olabilir ve “cemaat hassasiyeti”yle haber yaptırmış olabilir. Bu da mantıklıdır. Zira bir cemaate mensup olmak kötü bir şey değildir. İnsanın tek cemaat bağı resmî cemaat olan devletle kurduğu vatandaşlık bağı değildir.  

Hatta, haberi, Bakanlığın liyakate değer verdiğini göstermek amacıyla ya da başka maksatlarla İçişleri Bakanlığından birileri bile servis etmiş olabilir.

Bizce fark etmez. Önemli olan haber olabilmesi ve kamu yönetiminde çoktandır en aranan prensip olan liyakat esasının hatırlanmasına katkı yapması. 

Biz Ermeni olduğu adından da belli olan bir Ermeni’nin atanmış olmasını tercih ederdik. Asıl etki o zaman belli olur. 

Zira bir kaymakamın kendisine “şeklen” bağlı müftü ile ve hizmet ettiği ilçedeki dinî cemaat ile ilişkisinde, “adı belli” ve “kimliği adından belli” bir kişi olması netliği sağlar ve bu sebeple çok kıymetlidir. 

Elbette birileri “bir Ermeni nasıl kaymakam olur, ya Ermenistan lehine casusluk yaparsa” diyebilecektir. Ama bu soru, soran için bile anlamlı değildir. 

Bu bir zenginliktir. Bir fırsattır. Devamı gelmeli. Varsa kaymakamın Ermenicesinden ve varsa Ermeni Cemaati ile aktif bağından devletin ve toplumun istifadesini sağlamak da elbette önemli.