İmanın insan hayatına kattığı değerler ve küfrün o insandan alıp götürdüğü şeyler şu sözde ne güzel özetlenmiştir: “İmân, insanı insan eder; belki, insanı sultan eder. Öyle ise, insanın vazife-i asliyesi imân ve duâdır. Küfür, insanı gayet âciz bir canavar hayvan eder.” (Sözler, s. 286)

Dünyamız bir imtihan salonu olduğuna göre buraya imtihan için gönderilmişiz. 

Duyduğumuz, gördüğümüz, yaptığımız veya yap(a)madığımız her şeyden sorumluyuz. Hâlbuki insan ne kadar âciz ve zayıftır.

Allah bizi gücümüzün yettiği şeylerden sorumlu tutmaktadır. İşlediğimiz hayırlar sevab hanemize, günahlar da şer hanemize yazılacaktır. Özellikle yatsı namazlarından sonra okuduğumuz veya dinlediğimiz âyeti hatırlayalım: “Allah kimseyi gücünün yettiğinden fazlasıyla mükellef tutmaz. Herkesin kazandığı hayır kendi lehine, işlediği günah da kendi aleyhinedir.”

Âyetin devamında günahlarımıza, hatalarımıza karşı takınacağımız tavırlar da şöyle sıralanmaktadır: “Ey Rabbimiz! Unutur veya hataya düşer de bir kusur işlersek bizi onunla hesaba çekme. Ey Rabbimiz! Bizden evvelkilere yüklediğin gibi bize de ağır vazifeler ve musîbetler verme. Ey Rabbimiz! Bize güç yetiremeyeceğimiz şeyi de yükleme. Günahlarımızı affet. Bizi bağışla. Bize merhamet et. Bizim dostumuz ve yardımcımız Sensin. Kâfirler güruhuna karşı Sen bize yardım et.” (Bakara Sûresi, 286)

Bu âyetle bize aynı zamanda nasıl duâ edeceğimiz de öğretilmektedir. Dünyada ne kadar yaşayacağımızı bilmiyoruz. Kimler geldi, kimler göçtü bu dünyadan? Bir gün gelecek biz de bu dünyadan göçüp gidenlerin kervanına katılacağız. Acaba o uzun yolda bizim arkadaşımız günahlarımız mı, yoksa sevaplarımız mı olacak?

Bediüzzaman içinde yaşadığımız dünyamızı şu sözleriyle ne güzel özetliyor: “Dünya madem fânidir. Hem madem ömür kısadır. Hem madem gayet lüzumlu vazifeler çoktur. Hem madem hayat-ı ebediye burada kazanılacaktır. Hem madem dünya sahipsiz değil. Hem madem şu misafirhane-i dünyanın gayet Hakîm ve Kerîm bir müdebbiri var. Hem madem ne iyilik ve ne fenalık cezasız kalmayacaktır. Hem madem ‘La yükellifullahu nefsen illa vüs’aha’ (Allah kimseye gücünden fazlasını yüklemez.) sırrınca teklif-i mâlâyutak yoktur. Hem madem zararsız yol, zararlı yola müreccahtır. Hem madem dünyevî dostlar ve rütbeler kabir kapısına kadardır. Elbette, en bahtiyar odur ki, dünya için âhireti unutmasın, âhiretini dünyaya feda etmesin, hayat-ı ebediyesini hayat-ı dünyeviye için bozmasın, mâlâyâni şeylerle ömrünü telef etmesin, kendini misafir telâkki edip misafirhane sahibinin emirlerine göre hareket etsin, selâmetle kabir kapısını açıp saadet-i ebediyeye girsin.” (Mektubat, s. 73)

Sınırlı ve kısacık dünya hayatımız hiç beklemediğimiz bir anda sona eriveriyor. Esas olan ahiret hayatıdır. Ebedî yaşayacağımız yer orasıdır. Ama ahiret hayatı da burada kazanılacaktır. Bir Hadis-i Şerif’te beyan edildiği gibi, “Dünya ahiretin tarlasıdır.” 

Dünyada işlenen sevapların ve günahların karşılığı mutlaka görülecektir: Ya Cennet, ya da Cehennem olarak. 

Elbette zararsız yol, zararlı yola tercih edilecektir. Misafir olan bir kimse yanında getirmediği şeyleri ayrılırken götüremeyecektir. Misafir, hane sahibine tabidir, ne isterse onu yapacaktır.

Tertemiz geldiğimiz dünyada işlediğimiz günahlar yüzünden ahiret hayatımızın kararması ihtimali pek yüksektir. 

İşlediğimiz her bir günahın bizi nereye sürüklediğinin farkında mıyız?

İşlenen günahların psikolojimizi nasıl bozduğunu düşünebiliyor muyuz?