'İlişkilerimizde onarılmaz yaralar açacak bu hatadan geri dönmeye davet ediyoruz'

 ABD yönetimince, S-400’lerden dolayı Türkiye’nin artık F-35 projesinin parçası olamayacağı kaydedilerek, “ABD, Türkiye ile stratejik ilişkisine halen çok değer vermektedir. NATO müttefikleri olarak ilişkilerimiz çok katmanlıdır ve sadece F-35’lere bağlı değildir.” açıklamasında bulunuldu.Beyaz Saray Basın Sözcülüğü, Türkiye’nin S-400 alımına ilişkin yazılı açıklama yaptı.Açıklamada, “Malesef Türkiye’nin Rus S-400 hava savunma sistemlerini alma kararı, bu ülkenin F-35 (projesi) ile devam eden ilişiğini imkansız kılmaktadır. F-35, ileri kabiliyetlerini öğrenme amacıyla kullanılabilecek bir Rus istihbarat toplama platformuyla bir arada bulunamaz.” ifadelerine yer verildi. Açıklamada, “ABD, meşru hava savunma ihtiyaçlarını karşılamak için hava savunma çözümleri sunmak amacıyla Türkiye ile aktif bir şekilde çalışmaktadır. Bu yönetim, Patriot hava savunma sistemlerini alması için Türkiye’ye birçok öneri yapmıştır. Türkiye uzun süreli ve güvenilir bir ortaktır ve 65 yılı aşkın süredir NATO müttefikidir fakat S-400’leri alması, NATO müttefiklerinin Rus sistemlerinden uzak durmak için birbirine yaptığı bağlılık vaadine zarar vermektedir.” denildi.

‘Karar endişe verici’

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de ABD’nin Türkiye’yi F-35 programından çıkarma kararından endişe duyduğunu söyledi. ABD’nin Colorado eyaletindeki Aspen Enstitüsü’nde düzenlenen Güvenlik Forumu’na katılan Stoltenberg, burada yaptığı açıklamada,  S-400 hava savunma sisteminin NATO’nun hava ve füze savunmasının bir parçası olamayacağını, ancak bununla birlikte Türk savaş uçakları ve radarlarının NATO sisteminin parçası olmayı sürdüreceğini belirtti. ABD, Türkiye’deki S-400’ler üzerinden Rusya’nın F-35 tipi savaş uçakları ile ilgili casusluk faaliyetlerinde bulunmasından endişe ediyor. Washington, sevkiyattan vazgeçmemesi durumunda Türkiye’nin Temmuz ayı sonunda F-35 programından çıkarılacağını açıklamıştı.

***

‘Türkiye 9 milyar dolar kayba uğrayacak’

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon),  Beyaz Saray’ın Türkiye’nin F-35 programından çıkarıldığını duyurmasının ardından bir açıklama yaptı. Açıklamada, Türkiye’nin S-400 tipi Rus yapımı hava savunma sisteminden vazgeçmemesi nedeniyle kararın alındığına dikkat çekilerek “ABD ve F-35 programına katılan ortakların Türkiye’nin programdan çıkarılması konusunda görüş birliği içinde olduğu” belirtildi. Pentagon Satın Alma ve İdame İşlerinden sorumlu Müsteşar Yardımcısı Ellen Lord, Pentagon’da düzenlenen basın toplantısında F-35 programı çerçevesinde yaklaşık 900 parçanın Türkiye’de üretilmesinin öngörüldüğünü hatırlatarak, sevkiyat zincirinin Türk fabrikalardan Amerikan fabrikalarına kaydırılacağını belirtti. Sevkiyat zincirinin kaydırılmasının ABD’ye maliyetinin 500-600 milyon dolar olacağını kaydeden Müsteşar Yardımcısı, “Türkiye bu karar sonucu maalesef kaçınılmaz bir şekilde istihdam kaybına uğrayacak ve uzun vadeli ekonomik fırsatları kaçıracaktır” diye konuştu. Lord, Türkiye’nin F-35 programı sürecinde aktarılması öngörülen toplam 9 milyar dolarlık kaynaktan da yararlanamayacağını dile getirdi. Beyaz Saray ve Pentagon’dan yapılan açıklamalara Ankara’dan da yanıt geldi. Türkiye Dışişleri Bakanlığının açıklamasında, Türkiye’nin F-35 programından çıkarılmasının müttefiklik ruhuyla bağdaşmadığı ve kararın meşrû bir gerekçesinin de bulunmadığı belirtildi.