“…Fıtrî karagözlülük sun’î (yapma) karagözlülük gibi değildir. Yani, yapma ve sun’î olan birşey ne kadar güzel ve ne kadar kâmil olursa olsun, fıtrî ve tabiî olan şeylerin mertebesine yetişemez ve onun yerine kaim olamaz. Her halde sun’îliğin yanlışlıkları, onun ahvalinden, etvârından belli olacaktır.” (İşârâtü’l- İ’câz)
Hakikatinde, sun’î olan ile fıtrî olan arasındaki fark izah edilmektedir. Sun’î olan ne kadar mükemmel olursa olsun fıtrî olanın seviyesine yanaşamaz ve oraya ulaşamaz. Sun’î oluşun verdiği eksiklikler ve kusurlar sebebiyle sun’î olan şeyler her zaman kendini açığa verecektir. Aynen öyle de şahs-ı manevî ne kadar fıtrî ise şahısçılık ve şahsiyetçilikte bir o kadar sun’îdir.
Fıtrî olan şahs-ı manevî ile sun’î olan şahsiyetçilik arasındaki fark açıkça görüldüğünden, fıtrî olan ile sun’î olan birbirine karıştırılamaz. Yani bu sun’î olan da fıtrî olarak kabul edilebilir denilemez. Bir diğer manada şahs-ı manevî yerine şahısçılık ikame edilemeyeceği gibi birbirinin yerini de tutamaz.
Her alanda orijinal olanın arandığı şu zamanımızda günümüz tabiri ile “çakma” olan şeylere dikkat edildiğinden, şu zaman ve zemin “fıtrî” olan şeylere insanları sevk etmektedir. Her şeyin orijinali, tabiîsi ve aslı yani fıtrîsi beğenildiğinden, asrımız şartları da artık sun’î olanı kabul etmemektedir. “Mütenâsip olan eşya arasında meyil ve cezbe vardır. Yani, birbirine temayül ederler ve yekdiğerini celb ederler, aralarında ittihad olur. Fakat birbirine zıt olan eşyanın aralarında nefret vardır, çekememezlik olur.” (İşârâtü’l- İ’câz) Hakikatince, fıtrî olandaki uygunluk ittihadı sağlarken, sun’î olanda ortaya çıkabilecek uygunsuzluklar ise ihtilâfa sebep olacaktır.