Günümüzün önemli bir bölümünü bu mecrada geçirebiliyoruz. Aradığımız bilgiye daha kısa sürede ve doğru şekilde ulaşmak için etkisi de büyük.  Ancak doğru bilgiler olduğu kadar, yanlış ve kirli bilgiler de var. Tahrip etmenin yıkıcı etkisini düşünürsek, her bir gereksiz bilginin insana ne kadar zarar verdiğini anlayabiliriz. Sosyal medyayı tamamen de reddedemeyiz. Çağın şartlarına uygun olarak ilerlemek istiyorsak, bu mecralardan pekâlâ istifade edilebilir. Yeter ki doğru ve dengeli kullanabilelim.

Evet sosyal medya,  fikirlerin ve  bilgilerin paylaşılmasını, sanal ağlarda toplulukların oluşturulmasını kolaylaştıran bilgisayar tabanlı bir teknolojidir.  En genel anlatımla yeni nesil web teknolojilerinin getirdiği kullanıcı kolaylığı ve iletişim hızıyla yakalanan eş zamanlı bilgi paylaşımının takip edildiği dijital platformdur. Çift yönlü iletişimiyle geleneksel medyanın çok ilerisindedir. Birçok insanın aktif olduğu dijital çağda bu mecraları takip etmemek de ne kadar doğru tartışılır. Ancak doğru ve dengeli kullanılabileceksek, neden olmasın? Götürdüğü şeyler getirdiklerinden fazlaysa uzak durmakta fayda var. 

Dünyada internet kullanımı ve sosyal medya istatistikliklerine baktığımızda, We Are Social 2018 raporuna göre, bugün 7.5 milyar olan dünya nüfusunun 4.02 milyarı internet kullanırken, 3.19 milyarı sosyal medya kullanıyor. Mobil olarak kullananlar ise 5.13 milyar olarak daha büyük bir çoğunluğu oluşturuyor.  Araştırmada sosyal medyada en çok tercih edilen 2 milyar kullanıcısıyla Facebook uygulaması. Sonra Youtube, Instagram, Tumblr ve Twitter takip ediyor. Bu kadar yoğun kullanılan sosyal medya ağlarının zararlı yönü çok fazla iken, yönetimi ve kullanımı konusunda eğitim almak için geç kalmış durumdayız. Sosyal medya, etkili ve bilinçli kullanıldığında olumlu, bilinçsiz kullanıldığında da olumsuz sonuçlar verebiliyor. Özellikle olumlu yanı, gençlerin yüzde sekseninin bulunduğu bir mecra olarak, kendini ifade etmelerine imkân sağlıyor. Farklılıkların zenginlik kattığını düşünerek saygı sevgi çerçevesinde geniş ufuklar açıyor.  Hayatın en değerli materyali olan bilgiye doğru kaynaktan, hızlı şekilde ulaştırıyor. Sağladığı etkileşim ile eğitim, araştırma ve bilgi açısından geniş kapıları aralıyor. Farklı uygulamalar ile sayısız kitap muhtevalarını veriyor, saatlerce kütüphanede yapılan araştırmalara yardımcı olarak bize zaman kazandırıyor. Kariyer planlaması da bu mecralar üzerinden daha rahat bir şekilde yapılabiliyor. 

Getirisi çok olduğu gibi, götürüsü de bir hayli fazla. Ne kadar faydalı güzel hizmetleri olsa da, bilinçsiz kullanımı oldukça zarar veriyor. Bunun ayrımını yapmak elbette zor. Bize düşen doğru kaynaklardan doğru bilgileri almak ve doğru kişilerle iletişim kurmak. Tabi bu iletişimlerin sadece sosyal âlemden ibaret olmaması gerekir. Yoksa yüz yüze samimî olması gereken duygular gidiyor, yerini gösteriş, sahtelikler alıyor. Bu da sosyal ilişkilere zarar verir.  Pittsburgh Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde yapılan araştırma, sosyal medyanın asosyal insan yetiştirdiğini söylüyor. 

Araştırmayı yöneten Profesör Brian Primack’a göre, sosyal medya kullanımı arttıkça insanların sosyalleşmesi azalıyor. Fazla sosyal medya kullanımı bireylerin “asosyal” karakter geliştirmesiyle sonuçlanabiliyor.  

Kişinin belki sosyal medyada çok arkadaşı var, ama dışarı çıkıp kahve içeceği, dertleşeceği arkadaşı çok az durumda. Birebir, yüz yüze iletişim kurmak yerine paylaşım yaparak, beğeni ve yorumlar ile etkileşim kurmaya çalışmak, güzel duyguları öldürebiliyor. 

Psikolojiyi etkileyerek yalnızlaştırıyor. Vakit geçirmek için bir yere gidildiğinde bile sosyal medya ile meşguliyetle yanındaki insanlara koca bir iletişim engeli koyulabiliyor.  

Böyle olunca da duygularımız sanallıktan öteye geçemiyor. Ne yazık ki gerçeklikten uzak, sahte bir dünyanın içinde kendimizi bulabiliriz. Güzel zamanlar, güzel arkadaşlıklar paylaşılmak istenebilir elbette. Karşılıklı ilişkilere zarar vermeden, bunun da çizgisini belirlemek gerek.  

Sosyal medya mecralarının yoğun kullanımı zaman kaybına ve bağımlılığa da götürebiliyor. Zaman israfı, stres, asosyallik, bencillik, israf, suretperestlik, sui zan, riya gibi sonuçlar doğurabiliyor. Yanlış grup ve arkadaşlıklar, ahlâkî çöküntülere,  kişilik bozukluklarına yol açabiliyor. Birde şu gerçek var ki, sosyal medya çok fazla kolay ulaşılabilir bilgisiyle insanı        aptallaştırabiliyor. Bütün bilgilerin parmak uçlarımızda olduğu bir zamanda her şeyi hazır sunarak, dikkatsiz bir insan nesli yetiştiriyor. Akıllı teknolojisiyle, insanların daha akıllı olmasına fırsat vermiyor, pasif bırakıyor. Bu da gelişimi yavaşlatıyor.

Sonuç olarak, çok geniş bir pazar olan sosyal medya mecrası etkili ve bilinçli kullanıldığında fayda verecektir. Doğru kullanımı ve zaman yönetimi ile eğitimi alındığında, psikolojik ve sosyolojik açıdan katkısı olacaktır. İnsanın her bir dakikası hayat kıymetindeyken, zamanımızı kontrol altına almalıyı bilmeliyiz. 

Sosyalliği gerçek hayattan bağımsız düşünemeyiz. Gerçek hayattan izole olmamak için, fikirlerimizi, düşüncelerimizi ve duygularımızı sadece sosyal platformlarda paylaşmamalıyız. Paylaşırken de yanlış ve yanıltıcı bilgilerle zihinleri bulandırmanın mesuliyetini unutmamalıyız. Sosyal medyanın bize sunduğu hür zeminleri doğru ve yerinde kullandığımızda, gerçek manada istifade etmiş olacağız.