Toplayıcılık; insanın dünyaya gözünü açtığı ilk andan itibaren, verilen cihazatlara kodlanmış, fıtrat programının neticesi olarak ortaya çıkan bir haldir. Hayatın ilk zamanları, bir irade dâhilinde yapılmayan bu faaliyet, ilerleyen yaşlarda yavaş yavaş tercihlerle şekillenir.

Bilgiyi alımdan onu değerlendirmeye ve işleyişe kadar olan tüm süreçler bir insanın tarzını, tercihini, ne ile uğraştığını, neyi sevdiğini gösterir. Aslında biriktirilen içerikler ve yeni sorularla toplama faaliyeti devam eder ve şekillenir.

Amaçları olan bir insanın, birikimleri ve biriktirdikleri, sıradanlığın etkisinden kurtulmak zorundadır. Belli bir hedefi ve hayat amacı olan insanın, her türlü bilgi akışına kendisini bırakması beklenemez. Her türlü konuda fikir sahibi olmak, filtrelerin iyi çalışmadığını gösterir. Filtresizlik, amaçsızlıktır.

Maalesef ahirzaman, her türlü günahın hücum ettiği kadar, her türlü bilgininde hücum ettiği bir asırdır. Bilgi maruziyeti, tercih filtresinden geçmezse bir noktadan sonra istifra kaçınılmaz olur. Bu noktada “Şifa hazımdadır.”sözü bilgi içinde söylenebilir. Faidesiz, amaçsız, işe yaramayan bilgi, insanın soyut âlemlerinde karışıklığı netice verir. Ruhsal çalkantılar, ihtiraslar, depresyonlar, endişeler, süfli hisler bu karışıklığın neticesi olabilir. Neyi yediğimize dikkat ettiğimiz kadar, neyi okuduğumuzu, neyi dinlediğimizi, neyden zevk aldığımızı, kimle konuştuğumuzu da iyice incelemeliyiz.

Toplayıcılık kişisel bir faaliyettir. İyi ya da kötü nitelendirmesi öznellik içerir. Ancak tehlikeli olan önüne geleni toplamaktır. Kişinin tercihi ne olursa olsun o doğrultuda bir arayışa girmesi ve zevklerini o doğrultuda geliştirmesi doğru olandır.

Toplayıcılık faaliyeti sırasında, bilinç her daim açık olmasa da çoğunlukla açık olması gerekir. Onu açık tutmanın yolu da amaçlı gezintiler, seyirler, dinlemeler, okumalar, izlemeler, konuşmalar yapmaktır. Bu noktada sosyal medya, televizyon, internet, kitap, müzik gibi çoğunlukla bilgi girişinin olduğu ortamlarda rastgele dolaşmak bu mutfakları amaç doğrultusunda değerlendirememek tercihlerimizi sıradanlaştırıp, filtrelerimizi bozup, duygu dünyamızı kaosa sürükleyebilir.

Müslüman amaçlı olmalıdır. Kâinata niçin geldiğini bilmek, arayışı ve toplamayı da şekillendirecektir. Bu sebeple her konuda bilgisi olan bir Müslüman’ın, kendini gözden geçirmeye ihtiyacı vardır.