MuhakeMat | 273 |
Y
er
B
ilgileri
– a –
aMeRİka kIt’aSI:
Kara parçası büyüklüğü cihetiyle dünyanın ikinci büyük kıt’asıdır. Kuzey, Orta
ve Güney Amerika bölümlerinde onlarca devlet bulunmaktadır. Kıt’anın çevresi Büyük ve Atlas okya-
nusları ile çevrilidir. Kuzey Amerika kıt’asının en büyük devletleri Amerika Birleşik Devletleri ve
Kanada’dır. Orta ve Güney Amerika kıt’alarında, çoğunluğunu İspanyolların oluşturduğu Lâtin Amerika
ülkeleri yer almaktadır. Kuzey Amerika ülkeleri refah ve teknoloji bakımından Orta ve Güney Ameri-
ka ülkelerinden hayli ileridedir. Yaklaşık 43 milyon kilometrekare büyüklüğünde ve üzerinde 700
milyon insanın yaşadığı kıt’ada Hıristiyanlık (özellikle Katolik) ve Müslümanlık en büyük dinlerdir.
aMeRİka:
Kuzey Amerika kıt’asında yerleşik, 50 eyaletten oluşan teknoloji bakımından dünya-
nın en önde gelen ülkesi. Yaklaşık 200 yıllık tarihine rağmen, bütün dünyaya hükmetme gayreti
içerisinde. 250 milyonluk nüfusu dünyanın bütün ırklarını barındırıyor. Bütün dinlerin mensuplarının
bulunduğu Amerika Birleşik Devletleri (ve Avrupa) hakkında Bediüzzaman Hazretleri İslâmiyet’e hami-
le olduğundan ve yakında bir İslâm devleti doğuracağından bahseder. Başşehri Washington DC olan
ABD ile Türkiye’nin dostluğu 1950 Kore Savaşından sonra daha da artarak devam etmektedir.
aLMaNYa:
Almanya Batı Avrupa’da yer alan, dünyanın en sanayileşmiş ülkelerinden biridir. Ku-
zeyde Danimarka ile komşudur ve Kuzey Denizi ile Baltık Denizine kıyısı vardır. Doğuda Polonya ve
Çek Cumhuriyeti ile, güneyde Avusturya ve İsviçre ile, batıda ise Fransa, Lüksemburg, Belçika ve Hol-
landa ile komşudur. Almanya Avrupa Birliğinin kurucu üyelerindendir. Almanya Federal Cumhuriyeti
16 eyaletten oluşur. I. Dünya Savaşında Almanların yenilgiye uğramasıyla imparatorluk işgal edilmiş-
tir. Almanların Weimar Cumhuriyeti dedikleri dönem, politik istikrarsızlık, dünya ekonomik bunalımı
ve de Almanların Versailles Anlaşmasına duydukları tepki sonucu Adolf Hitler’in nasyonal sosyalist dik-
tatörlüğüne varmıştır. Bu dönemde yaşanan Yahudi Soykırımı ile tarihinin en karanlık sayfalarından
birini gören Almanya, İkinci Dünya Savaşı’ndan da yenilgiyle çıkarak 1945’de batıda Amerikan, İngiliz
ve Fransız, doğuda ise Batı Berlin hariç Sovyet işgal bölgelerine bölünmüştür. Batıdaki işgal bölgelerin-
de 23 Mayıs 1949’da Federal Alman Cumhuriyeti, Sovyet işgalindeki bölgelerde ise 7 Ekim 1949 tarihinde
Demokratik Alman Cumhuriyeti kurulmuş, Doğu Blokunun çözülmesi ve son anılan devletin kendini
lağvedip 3 Ekim 1990’da Federal Alman Cumhuriyetine katılmasıyla Alman birliği tekrar sağlanmıştır.
aSYa:
Dünyayı teşkil eden beş kıt’anın en büyüğü olan Asya kıt’ası, aynı zamanda insanlık tarihi-
nin de başladığı yerdir. Bu eski kıt’ada medeniyetler kurulmuş, medeniyetler yıkılmıştır. En önemli
yönü ise bütün dinlerin bu kıt’ada ortaya çıkmasıdır. Mukaddes mekânların ve şehirlerin yer aldığı ül-
kelerin hemen hemen hepsi Asya’da bulunmaktadır.
aVRuPa:
Beş kıt’anın yüzölçümü bakımından en küçüğü. Ancak fikir, kültür, siyaset ve medeni-
yet mefhumları açısından en önde gelenidir. Özellikle yeni Türkiye Cumhuriyetinin fikir, kültür, siyaset
ve ekonomisi bakımından çok önemlidir. 1900’ların ortalarından itibaren Türk insanı Avrupa’ya adım
atmış ve giderek varlığını gösterir hale gelmiştir. Şu anda Müslümanlık, Avrupa’nın pek çok ülkesinde
resmî din olarak tanınmakta; pek çok Avrupa kuruluşu ve önemli kişileri de İslâmiyet’le yakından ilgi-
lenmektedir. Bediüzzaman’ın, “Avrupa İslâma hamiledir” ifadesi de yerini bulmaktadır.
aZeRBaYCaN:
Azerbaycan Sovyetler Birliğinin dağılması üzerine Kafkas Dağlarının Hazar Denizi-
ne bakan güneydoğu eteklerinde kurulan ülkelerden biridir. Batısında Ermenistan, kuzeybatısında
Gürcistan, güneyinde İran, doğusunda Hazar Denizi yer alır. Bugünkü Azerbaycan, tarihî ve siyasî
sebeplerden dolayı ikiye ayrılmış durumdadır. Başta Aras Nehri hudut olmak üzere güneyde kalan kıs-
mı İran içerisinde bulunmaktadır. 30 Eylül 1991’de bağımsızlığını ilân eden Azerbaycan bunu yeterli
görmemiş, 7 Haziran 1992’de düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçimiyle Komünist Partisi eski lideri Ayaz
Muttalibov’u başkanlıktan uzaklaştırarak, Ebulfez Elçibey’i Azerbaycan Cumhuriyetinin başına geçir-
miştir. Ebulfez Elçibey seçimlerde oyların % 59.4’ünü almıştır. Azerbaycan Cumhuriyeti, 25 Aralık 1991
tarihinde Kril alfabesini bırakarak Lâtin alfabesine geçmiştir. 1992 yılı içinde Azerbaycan Cumhuriyeti
Parlamentosu, Karabağ’ın muhtar bölge statüsüne son vermiş, normal bir ili haline dönüştürmüştür.
2002 yılı itibarıyla hâlâ Azerbaycan topraklarının % 20’si Ermeni işgali altındadır. Karabağ’ın Ermeni iş-
MuhakeMat YeR BİLGİLeRİ
