Değerli okurlar, son zamanlarda bu köşemize evde bakım aylığıyla ilgili sorular gelmektedir. Bu sorulardan birisi de, evde bakım aylığı alan kişilerin isteğe bağlı sigortalı olduklarında, evde bakım aylıklarının kesilip kesilmeyeceğidir. Bu sorunun cevabı şu şekildedir; bilindiği üzere evde bakım aylığı almanın şartları arasında sosyal güvenceye sahip olmama şekline bir şart bulunmamaktadır.
Evde bakım aylığının tek ve yegâne şartı, evde bakım aylığı alan kişinin yaşadığı hanede kişi başına düşen aylık gelir miktarının net asgarî ücretin üçte ikisinden daha az olmasıdır. Bu rakam yaklaşık 632 TL yapmaktadır. Yani, evde bakım aylığı için başvuran kişinin hanesindeki kişi başı aylık ortalama gelir miktarı, 632 TL’nin altındaysa, isteğe bağlı sigortalı olsa bile aylığı kesilmeyecek ve bağlanmış olan aylığını almaya devam edebilecektir.
Torba yasa Almanya’daki sigorta başlangıcını Türkiye’de de başlangıç sayıyor
Soru 1: Annem 1964 doğumludur. 1981’den 1983’e kadar 2 yıl sigortalı olarak Almanya’da bir fabrikada çalışmıştır. 1983 sonlarında Türkiye’ye kesin dönüş yapmıştır. Türkiye’de 3 çocuk doğurmuştur. Bu durumda emekli olabilir mi? -Serkan YOLCU
Cevap 1: Torba yasa Almanya’daki Sigorta başlangıç tarihini Türkiye’de başlangıç sayıyor. Annenizin yurtdışındaki sigorta başlangıç tarihi 8 Eylül 1981’den önceki bir tarih ise, Türkiye’de sigortalı bir işe girerek çalışırken Almanya’daki çalışma süresini borçlanması halinde, borçlandığı günler SSK’ya sayılır.
Ve SSK’da emekli olmak için: 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi olur. Doğumlarının tarihleri arasında ikişer yıllık süre varsa, üç doğumunu borçlanarak toplam 2160 gün kazanabilir. Ve doğum borçlanmasından sonra 720 gün daha prim ödeyerek toplam primini 3600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. Annenizin Almanya’daki sigorta başlangıç tarihi 8 Eylül 1981’den sonraki bir tarih ise, belirttiğimiz gibi primini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 2022’de 58 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir.
Ek-5 Tarım sigortası kapsamında ödenen prim SSK’ya sayılıyor
Soru 2: Babam 1968 doğumlu. SSK sigortası 1985’de başlamış olup toplam 2800 gün prim ödemesi var. Son 3 aydır Ek-5 tarım sigortalısı olarak prim yatırıyor. Bu bilgiler doğrultusunda yeni prim yatırmaya başladığı Ek-5 tarım sigortalısı olarak babam kaç gün ve hangi yaş diliminde emekli olabilir? -Yahya YAVUZ
Cevap 2: Ek 5 kapsamında tarım sigortasına yatırılan primler, SSK’ya (4/a) sayılıyor. Babanızın başlangıcını tarih (gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde sadece yıl olarak bildirmişsiniz. Sorunuzu babanızın 23 Mayıs 1985’den önceki bir tarihte sigortalı olduğu varsayımına göre cevaplandırıyoruz.
Emekli olmak için: 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi. 2335 gün daha prim ödeyerek toplam primini 5225 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. Askerlik süresini borçlanmamışsa, borçlanarak primini askerlik süresi kadar arttırabilir. Meselâ, 18 ay askerlik yapmışsa, borçlandıktan sonra, 1795 gün daha prim ödeyerek toplam primini 5225 güne tamamlayabilir.
Not: Her hafta Cumartesi günleri bu köşede olacağız. Sosyal güvenlikle ilgili karşılaştığınız sorularınızı [email protected] e-posta adresine yazın. Sizin için cevaplayalım.