Vecd/trans veya istiğrak anında bedenimizde ve psikofizyolojik yapımızda da birtakım değişiklikler meydana gelir:

• Vecd/istiğrak (trans) ile fizikî, bedenî güç ve duyularla dışarıdan gelen uyarılar en az düzeye indirilerek ruh/duygu gücü ortaya çıkarılır. 

• Bedende solunum, dolaşım vs. açısından kontrollü bir azalma, eksilme görülür. 

• Duyular rahatlar ve halî (yaşanarak, derunî) zevklere ulaşılır. 

• Enerji kalbe, zihne ve hayale aktarılır. 

Vecd durumunda; 

• Zihin dış dünya ile bağlantısını tamamen keser. 

• Benlik ve duyular âleminden sıyrılınır. 

• Maddeye âit hatıralar yok olur.

• İlâhî hakikatlerle dolup mest olunur. 

• “Varlık şuuruna” ulaşarak tam bir murakabeye girilir; 

• Mecazi (dünyevî, maddî, nefsî) sevdiklerinden uzaklaşarak hakikî aşka ulaşılır. Böylece, duyu ve duygularını dünyevî ilgilerden arındırıp Allah’a bağlanan, kendinden geçip nihayet derecede İlâhî aşk ve vecd dalgınlığına girer. 

İsteyen herkes, her zaman vecd ve istiğraka giremez. Bunun için, sükûnete ulaşmış bir ruh haleti, duygu hâkimiyeti ve sakin bir mekânın buluşması lâzımdır. Üzüntü, endişe, sıkıntı, çöküntü, bitkinlik, huzursuzluk, yorgunluk, gerginlik, korku gibi aşırılıklar ve nefsî arzulardan uzaklaşamayan, vecde giremez. Bu şartları yerine getiren/şahadet, görünen, mülk âleminin ötesindeki melekût, metafizik/gayb, mana âlemlerine dalabilir. Geçen çağlarda vecd, tarikat disipliniyle sağlanırdı. 

Zahirden, görünüşten hakikate geçmek iki şekilde gerçekleşir:

• Tarikat yollarına, perdelerine girip seyr u süluk (manevî seyahat ve gözlem) ile manevî mertebeler katederek hakikate geçmektir.

• Tarikat berzahına uğramadan, doğrudan doğruya İlahî lütufla hakikate geçmektir ki, sahabeye (Hz. Peygamber’in (asm) arkadaşlarına) Tâbiîne (sahabileri görüp onlardan ders alanlara) has, yüksek ve kısa yol budur.