Mesele hem çok ciddi hem de tahlil edebilmek uzmanlık işi. İris Cibre (@iriscibre) şöyle demiş: “TCMB zararı açıklandı. 818.1 Mlr TL. Büyük kısmı KKM kaynaklı. Ayrıca realize edilmemiş zararlar var, o da swapla kaynaklı kur farkları, 817.7 mlr TL. Bu zarar, MB Hazineye kâr payı ödemeyeceği için bütçe açığına katkı sağlamış oluyor. Bu da daha fazla borçlanma demek.” (15 Nisan 2024)

İlgili haber özetle şöyle: “Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (2023) kur korumalı mevduatların da etkisiyle 2023 yılında zarar açıkladı. Resmi Gazete’de yayımlanan bilanço verilerine göre TCMB 2023 yılında 818,2 milyar TL zarar yazdı. Banka 2022 yılında 72 milyar TL’lik kâr açıklamıştı. Bilançoda değerleme hesabı kalemi ise 817,8 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. TCMB’nin Döviz pozisyonu ve kur korumalı mevduat fark ödemeleri sebebiyle değerleme hesabındaki gelişmeler TCMB’nin 2023 sonunda bu doğrultuda zarar açıklayabileceğine işaret ediyordu. TCMB’nin zararı likidite yönetimi açısından da önemli görünüyor. TCMB’den Hazine’ye kâr transferi olmayacağı için bu durumun likidite genişlemesine engel olacağı öngörülüyor. Önceki yıllarda TCMB elde ettiği kardan ihtiyat akçesi olarak Hazine’ye aktarım yapmıştı.”

Aynı habere göre Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selva Demiralp TCMB’nin açıkladığı zarar hakkında şu değerlendirmede bulunmuş: “Merkez bankaları kâr amacı güden kuruluşlar değil, dolayısıyla kâğıt üstünde Merkez Bankası’nın kâr etmesinden veya zarar etmesinden çok nihai hedefine ulaşabiliyor mu ulaşmıyor mu ona bakmak lazım. Performansını değerlendirirken sen zarar etmişsin demek bir Merkez Bankası’nın tek başına ne iyi olduğunu gösterir ne kötü olduğunu gösterir. Bu kadar ciddi bir zarar söz konusuyken esas hassasiyetin bunun bir servet transferi olması ile ilgili doğrudan Merkez Bankası’nın para basıp Kur Korumalı Mevduat (KKM) tutabilecek olan daha varlıklı kişilere kaynak aktardığını görüyoruz. Bu bir opsiyon ve KKM’den elde ettiğiniz faiz o dönemdeki dövizdeki değer kaybı daha fazla olursa Merkez Bankası doğrudan kaynak aktarımı yapıyor. Benim esas eleştirim bu konu bir Merkez Bankası’nın hiçbir zaman için özel sektörle veya şahısla doğrudan bir ilişkiye girmemesi gerektiği dünyada kabul edilmiş bir hassasiyet var.” (bloomberght.com, 15 Nisan 2024)

Acaba zararın büyüklüğüyle övünen “iktidar yanlısı” uzmanlar da görür müyüz? Görürsek de şaşmamak lazım. Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasının mahzurları böylece ortaya çıkmış olmuyor mu? Hem yapılan bu “servet transferi”nin ve tabii ki “büyük zarar”ın esas sorumlusunu teşhis etmek gerekmez mi? 

İnada iş yaparak milletin imkânlarını heder eden idarecileri Allah’a havale ediyoruz.