Konuya girmeden önce, otoriter popülizmin ne olduğuna biraz kafa yoralım.

Otoriter popülizm, başlangıçta otoriter bir şekilde ortaya çıkmayan bir iktidarın, ilerleyen dönemlerde daha otoriter bir yönetime dönüşmesine hatta yer yer diktaya kayan bir çizgiye gelmesine rağmen; toplumdan aldığı desteğin azalması beklenirken artması durumudur.

Günümüzde, dünyada otoriter popülizmin pençesine düşen tek ülke Türkiye değil. Hatta bu rejimin dünyada giderek yükselen bir trend haline gelmekte olduğu noktasında çok ciddî mülâhazalar mevcut.

Bugün, Brezilya, Filipinler, Macaristan, Hindistan, Endonezya, Güney Afrika, Polonya, Tayland hatta ABD’de yönetime otoriter popülistler hakim ve işin kötüsü bir çok ciddî siyaset bilimci de, daha bir çok ülkede otoriter popülist siyasetçilerin iktidara gelmek için sırada olduğu ve demokrasinin giderek ölmekte olduğu görüşü hakim.

Aslında, dünyada otoriter popülizmin, 1980’lerde İngiltere’de bakkalın kızı Margaret Thatcher’ın iktidarıyla gelmesiyle başladığı konusunda birçok siyasî bilimci hemfikir. Thatcher 1985 yılında, “Tarihî olarak ‘Thatcherizm’ iltifat olarak görülecektir” dediğinde, 2000’li yıllarda Thatcherizmin değişik versiyonlarının bu kadar popüler olacağını kendisi dahil hiç kimse tahmin etmiyordu. Thatcher, bir yandan işçi kesiminin iktisadî, kültürel ve politik hayatta canına okurken; diğer yandan, buna zıt bir şekilde bu kesimi millet, halk, vatanseverlik nutuklarıyla elinde uzunca bir süre tutabilmişti. Falkland Savaşı, bu kavramlara hayat kazandıran bir savaştı.

Otoriter popülizmin tepeden inme birdenbire gelmediğini az önce vurgulamıştık. Hakikaten, bu siyasî popülistler yıllar içinde kendileri dönüşürken, ülke vatandaşlarını da kendi istedikleri biçime dönüştürdüğünü kabul etmemiz gerekir. Burada kilit nokta, güçler ayrılığının ortadan kaldırılarak güçler birliğine geçiştir. Güçler ayrılığı ortadan kaldırılınca, karşılıklı denetim ve güç dengesi de ortadan kalkar. Gücü eline geçiren otoriter popülistler, bütün muhalefet partilerini ve medyadaki muhalifleri kamuoyunda hainlerin ülkedeki temsilcileri pozisyonuna getirmeye çalışır.  

Otoriter popülizmdeki lider tipine en iyi örneklerden biri olarak Macaristan lideri Orban gösterilmektedir.

İşte Orban’ın özellikleri:

Lider, her şeye hakimdir, herkes ona biat eder, düşünmek ve karar vermek liderin işidir, yardımcıların fonksiyonu, liderin verdiği kararları sorgulamadan uygulamaktır. Demokrasi denen şey seçim kazanmaktan ibarettir, teşkilâtın görevi, bir seçim kazanılınca hemen ardından diğer seçimi kazanmak için çalışmalara başlamaktır. Seçimler kazanılınca ülkeyi istedikleri gibi yönetme konusunda sonsuz yetkiye sahip olduklarına inanır. Aksini savunanlar, millî iradeye ihanet etmekle suçlanırlar. Basın özgürlüğüne ve farklı seslere tahammülleri olmadığından, muhalif medya ortadan kaldırılır ve medya ele geçirilir. Çeşitli operasyonlarla yargı iktidara bağlanır, yargı mensupları siyasî iktidarın birer memuru haline getirilir. Toplumsal muhalefet baskı altına alınıp susturularak, tek yönlü propagandalarla ülke seçmenleri doz doz tedricen uyuşturulur ve artık hep bir sonraki seçimi kazanmak daha da kolaylaşır. Dâvâları sürekli iktidarda kalmaktır ve bu dâvâ için her şeyi yapmak mübahtır.

Yani Orban’lar, demokrasilerde yapılmaması gereken ne varsa, hepsini yapmaktadırlar.