Dengini Bulmak Önemlidir

Evlilikte dengini bulmak önemlidir. Aksi takdirde evlilikler uzun sürmüyor ve çatırdıyor. Ahiret için de iyi netice vermeyebiliyor. 

Peygamber Efendimiz (asm) bu sebeple “dengi çıktığında evlendirin” diyor. “Dengi çıkmazsa da evlendirin” demiyor. “Dengi çıkmadığında evde kaldı, kısmeti kapalı deyin” demiyor.

Evlilik bir yönüyle kişinin iradesiyle alâkalı, diğer yönüyle İlâhî iradeyle bağlı bir husustur. Böyle olması iyidir. Çünkü insan kendisi için önceden kimin hayır, kimin şer olacağını bilip kestiremiyor. Arzusuyla verdiği karar şer midir, hayır mıdır bilemiyor. Dolayısıyla İlâhî iradenin de hükmünü beklemeli; bir gelişme olduysa da, olmadıysa da hayırlısı olsun demelidir.

“Hayırlısı olsun” sözü işlerin istediğimiz gibi gitmediği zamanlarda bizi İlâhî takdire bağlayan ve İlâhî takdirin her işinin hayırlı olduğunu ikrar eden güzel bir tevhid sözüdür. Bu sebeple “Hayır Allah’ın seçtiğindedir.” denmiştir. Keza Kur’ân Allah’ın seçtiğinde hayır olduğunu şöyle bildiriyor: “Hoşunuza gitmeyen bir şeyde sizin için hayır olabilir. Sevip arzu ettiğiniz bir şey de sizin için şerli olabilir. Allah bilir, siz bilmezsiniz.”1 Bir diğer âyette ise şöyle buyurulur: “Olabilir ki sizin hoşunuza gitmeyen bir şeyde Allah pek çok hayır takdir etmiştir.”2

Elini Kolunu Bağlayarak Takdir Beklenmez

Bununla beraber insan elini kolunu bağlayıp takdirimi bekliyorum diyemez. Esasen takdir böyle beklenmez. Takdirini bekleyen insan iradesini çaba ile ortaya koyar, arzu ettiği şey için gayret sarf eder; olursa Allah’tan bilir. İşler istediği gibi gitmezse, yine Allah’tan bilmekle beraber, bu inanç pes etmesini gerektirmez. Kendisine ait veya karşı tarafa ait bu meselede pürüzler varsa gidermeye çalışır. İradesini fiiliyle ortaya koyar.

Neticede olursa şükreder. Olmazsa, hayırlısı böyledir der; Allah’ı veya insanları itham etmez. Bu sebeple Allah’a darılmaz, insanlara gücenmez. Olmamasında hayır vardır der.

Bir kız evlâdın, dengi olup olmadığına karar vermek için taliplisinin görüşme talebine olumlu cevap vermesinde sakınca yoktur. Görüşme üçüncü kişilerin müzaheretinde gerçekleşir. 

Bu görüşme olumlu netice vermişse, ne âlâ! Vermemişse gurur meselesi yapılmaz. Hayırlısı olsun der ve herkes yoluna devam eder.

Toplumumuzda erkekler aday arama konusunda daha serbest ve seçen konumda, kızlar daha kapalı ve seçilen konumda zannedilir. Oysa aslında şartlar farklı tezahür etse de, eşittir. Yani kız tarafı da pekâlâ seçicidir ve seçici olmalıdır. Kız tarafının dengi çıksın diye şartları zorlaması, taliplisini dengi olmadığı halde tevillerle dengi sayması doğru netice vermez.

Üstad Hazretleri diyor ki: “Hemşirelerim, mahremce bu sözümü size söylüyorum: Maişet derdi için, serseri, ahlâksız, frenkmeşrep bir kocanın tahakkümü altına girmektense, fıtratınızdaki iktisat ve kanaatle, köylü masum kadınların nafakalarını kendileri çıkarmak için çalışmaları nev’inden kendinizi idareye çalışınız, satmaya çalışmayınız.”3 

Bununla beraber Bediüzzaman kısmet gerçeğine vurgu yapıyor ve “Şayet size münasip olmayan bir erkek kısmet olsa, siz kısmetinize razı olunuz ve kanaat ediniz. İnşaallah, rızanız ve kanaatinizle o da ıslah olur.”4 diyor.

Kolaylaştırmak Sünnettir

Dengi çıktığında artık eksikler ve gedikler için işleri zorlaştırmak günahtır. İki tarafın da birbirine kolaylık tanıması, evlilik birliğinin gerçekleşmesi için elinden geleni ortaya koyması, bu konuda samimî olması fazilettir. Her şey tam olsun diye evliliği geciktirmek caiz olmaz. 

Bazı şeyler ileriye veya zamana da bırakılabilir. Su-i istimal olmaması yeterlidir.

Evlilikte dengini aramak ve beklemek iyidir. Fakat sık eleyip dokumaktan da sakınmalıdır. Herkeste bir kusur bulup “üzümün çöpü, armudun sapı” diye diye insanları elemek ve mükemmellikçi olmak doğru netice vermeyebilir. Bazı kusurlara karşı affedici olabilmelidir. Fakat kısmetim ne zaman çıkacak diye sabırsızlık göstermemeli ve aceleci davranmamalıdır. Unutulmamalı ki sabır her düğümün anahtarıdır.

GÜNÜN DUÂSI

Allah’ım! Müslüman ailesine dünyada ve ahirette saadetler ihsan eyle! 

Dünya saadetini ahiret saadeti için mukaddime kıl! 

Aile yuvalarımızı Cenneti kazandıran Cennet köşelerinden bir köşe eyle! Âmin.

Dipnotlar:

1- Bakara Sûresi: 216. 2- Nisa Sûresi: 19. 3- Lem’alar, s. 467. 4- Lem’alar, s. 468.