|
Birbirimizi anlamak
Birbirimizi anlamak için önce, kendimizi sonra diğer insanları tanımalı ve anlamalıyız.
İnsanları tanıyıp, özelliklerini, davranışlarını, huylarını, karakterlerini anladıktan sonra kendimizi ve birbirimizi anlayabiliriz.
İlk aşamada, birbirimizi anlamak için iyi bir dinleyici olmalı, karşımızdakinin ne dediğini veya ne demek istediğini anlamak için gayret göstermeliyiz.
Birbirimizi peşin fikirle dinlememeli, sözlerimizi ikide bir kesmemeliyiz.
Herkesin fikri farklıdır. Her fikre saygı göstermeli, fikrini söylemesini sağlamalıyız. Başkasının fikrini kabul edip etmemekte hür davranmalıyız.
Birbirimize olan davranışları hep kendi gözlüğümüz ve aynamızla görmemeli; biraz da empatik, yani karşımızdaki gibi davranarak tepki verebilmeliyiz.
“Çünkü, insaflı bir münazır, hayâlî bir münazara sahasında ara sıra hasmının libasını giyer, ona bir dâvâ vekili olarak onun lehinde müdafaada bulunur. Bu vaziyetin tekrarıyla, dimağında bir tenkit lekesi husûle geleceğinden, zarar verir. Lâkin niyeti halis olur ve kuvvetine güvenirse, zararı yoktur.”1
Yani, birisiyle münâzarâ eden insaflı kişi, tartışmalarını gereksiz uzatmamak, hakkı bulmak adına bazen empatik davranarak, karşısındakinin aklıyla olayları yorumladığında, hakkın daha kolay ortaya çıktığını görebilir.
Fakat, devamlı bu şekilde davrandığında da, bu sefer kendisinin haksız olma ihtimali aklına gelmeye başlar ve kendini suçlamaya başlayabilir.
İşte bu durumda, niyetinin hakkı bulmak olduğunu, kendi fikir ve davranışlarının haklı olduğunu hatırına getirirse, kendini suçlamaktan ve aklında şüphe izleri bırakan o düşünceden kurtulmuş olur.
Burada öne çıkan davranış biçimi; kendine, fikrine, gücüne ve davranışlarının doğruluğuna inanmak olarak görülüyor.
Kendini tam anlamıyla anlayan, başkalarını da anlama yolunda epey mesafe kat etmiş olur. Zaten onu da, ara sıra empatik davranarak sağlamış olacaktır.
Karşımızdakini anlamanın bir diğer yolu da, aynı dili konuşmaktır. Burada tabiî ki, Türkçe, İngilizce vs. gibi diller bahis konusu olabildiği gibi; asıl söylemek istediğim, aynı kültür, aynı kavramlar etrafında konuşmaktır.
Karşımızdakini anlamanın faktörlerinden en önemlisi, bence, anlamaya çalışmaktır.
Sizi anlamak istemeyen bir kişiye ne kadar istekle, ne kadar çağdaş metotları kullanarak anlatırsanız anlatın, kesinlikle anlattığınızı anlamayacaktır. Çünkü, anlamak istemiyordur.
Anlaşılmak istiyorsanız, düşündüklerinizin hepsini söylemek yerine, söylediklerinizi düşünerek söyleyiniz.2
Ve aynı zamanda; “Her söylediğin doğru olmalı, fakat her doğruyu her zaman söyleme.”3 Aksi halde yanlış anlaşılabilirsin.
Son olarak birkaç madde halinde söylemek gerekirse;
- Anlaşılmak için muhatabınızın kaldıracağı şekilde konuşunuz.
- Dinleyiniz, hitap ettiğiniz kişiye önem veriniz.
- Konuşurken kendinizden çokça bahsetmeyiniz ve sabırlı olunuz.
Dipnotlar: 1- Mesnevî-i Nuriye, s. 96: 2- Aristo; 3- Mektûbât, s. 289
[email protected]
| 
