Toplantıda konuşan Irak Başbakanı Nuri El Maliki, Irak’ın terörle mücadelede işbirliği yapacağını belirterek, diyaloğun silâh ve güç yerine kullanılmasını istediklerini söyledi. “Türkiye’nin PKK tarafından canice bazı tehditlerle karşı karşıya bulunduğunu” söyleyen Maliki, terörle mücadelede Türkiye ile işbirliği içine gireceklerini, böylece Türk ve Irak halkının teröre maruz kalmasını önleyeceklerini bildirdi. Irak Dışişleri Bakanı Zebari de PKK ile mücadelede Türkiye’ye yardıma hazır olduklarını açıkladı.
Maliki: Silâh yerine diyaloğu yeğliyoruz
Irak Başbakanı Nuri El Maliki, Irak’ın terörle mücadelede işbirliği yapacağını belirterek, diyaloğun silâh ve güç yerine kullanılmasını istediklerini söyledi.
Maliki, Genişletilmiş Irak’a Komşu Ülkeler Toplantısının açılışında yaptığı konuşmada, Irak’ın tehlikeli dönemini aştığını, zor durumundan kurtulduğunu ve bugün daha güçlü olduğunu ifade ederek, özellikle terörizmle mücadeleye karşı önemli adımlar atıldığını belirtti.
Irak’ın, Şarm El Şeyh’teki toplantıdan sonra olumlu gelişmişlere sahne olduğunu kaydeden Maliki, ulusal hükümet kurulduktan sonra silâhlı kuvvetleri oluşturmak için çok çaba harcadıklarını, böylece ülkenin genelinde güvenliği sağlamayı hedeflediklerini söyledi.
2008 yılını ekonomik kalkınma ve yeniden yapılanma yılı ilân ettiklerini ifade eden Maliki, “Bu çerçevede dostlarımızdan ve komşularımızdan daha büyük katkılar bekliyoruz” dedi. Komşu ülkeleri ortak sınırlarda sıkı güvenlik tedbirlerinin alınması ve sızmaların önlenmesi konusunda daha fazla tedbir almaya çağıran Maliki, aynı zamanda Irak’la ilişkilerin geliştirilmesini ve egemenliğine saygı gösterilmesini beklediklerini ifade etti. Maliki, Irak’ın borçlarının silinmesinin ülkesinin güvenliğine ve yeniden kalkınmasına hizmet edeceğini belirterek, bunun ikili ilişkileri pekiştireceğini ve Irak halkına da olumlu mesaj vereceğini söyledi.
Maliki, Bağdat’ta diplomatik düzeyin artırılması ve elçiliklerin yeniden açılmasının en pratik cevap olacağını kaydederek, bu çabaların en kısa sürede beklendiğini ve yeni bir sayfanın açılmasını istediklerini bildirdi.
Irak’ı hedef alan terörün diğer ülkeleri hedef alan terörle aynı olduğunu ifade eden Maliki, bu çerçevede sorunların özellikle Türkiye ile kardeşçe ilişkileri etkilemesini istemediklerini belirtti.
“Türkiye’nin PKK tarafından canice bazı tehditlerle karşı karşıya bulunduğunu” söyleyen Maliki, Türkiye ile olan ilişkilerinin şimdiki sorunlarla etkilenmeyeceğini ifade etti.
Terörle mücadelede işbirliği içine gireceklerini, böylece Türk ve Irak halkının teröre maruz kalmasını önleyeceklerini ifade eden Maliki, tehlikenin boyutunu ve bunun Türk halkına etkisini bildiklerini söyledi.
Irak’ta bütün PKK bürolarının kapatılacağını ilân ettiklerini hatırlatan Maliki, bu çerçevede sıkı tedbirler aldıklarını, bu örgüte kolaylık sağlanmasını önleyeceklerini kaydetti. Maliki, havaalanlarında, sınırlarda ve örgüt üyelerinin bulundukları bölgeleri izleyeceklerini ifade ederek, Irak topraklarının hiçbir şekilde komşu ülkelere saldırı alanı olarak kullanılmasına izin vermeyeceklerini belirtti.
“Diyaloğun silâh ve güç yerine kullanılması istiyoruz” diyen Maliki, Irak hükümetinin desteklenmesi ve güvenlik ve istikrarın sağlanması için verilen sözlerin yerine getirilmesi çağrısını tekrarladı.
Erdoğan: Irak’ın bütünlüğü
komşuları için de önemli
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, “Toprak bütünlüğü ile siyasî birliğini koruması, iç barış ve güvenliğini sağlaması, Irak kadar komşuları için de hayatî derecede önemlidir” dedi.
Başbakan Erdoğan, “Genişletilmiş Irak’a Komşu Ülkeler Toplantısı”nın açılışında yaptığı konuşmada, Irak Başbakanı Nuri El Maliki ile beraber açılışını yaptıkları toplantının, dost ve komşu ülke Irak’ın içinden geçmekte olduğu zor dönemi atlatmasına, bölgede hak ettiği konuma tekrar kavuşmasına yardımcı olmasını temenni ettiğini belirtti.
Erdoğan, Irak’ın tarihî dostluk ilişkilerine sahip olunan önemli bir komşu olduğunu vurgulayan Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Irak halkı bizim için azizdir, kıymetlidir. Biz Türkiye olarak kendimizi Irak halkının kardeşi ve akrabası olarak görmekteyiz. Irak halkının mutluluğu, bizim mutluluğumuz, acısı bizim acımızdır. Yüzyıllar boyunca omuz omuza yaşadığımız, ortak bir tarihi, ortak bir kültürü, ortak inançları paylaştığımız Irak halkıyla geçmişte olduğu gibi gelecekte de dayanışma içinde olmaya devam edeceğiz.”
Orta Doğu bölgesinin bugün pek çok sorunla karşı karşıya bulunduğu anlatan Erdoğan, karmaşık ve çok boyutlu olan bu sorunların, bölge halkının hayat kalitesini artıracak ekonomik işbirliği potansiyelinin istenilen ölçüde harekete geçmesine engel teşkil ettiğini söyledi.
“Irak’ın bugün karşı karşıya bulunduğu durum tüm bölgemizi ilgilendirmekte, kardeş Irak halkının yaşadığı zor şartlar hepimizi üzmektedir” diyen Erdoğan, Türkiye’nin, bu zor döneminde dost ve komşusu Irak’a gerek siyasî ve diplomatik, gerek ekonomik anlamda elinden gelen katkıyı yapmaya çalıştığını ve bunda kararlı olduğunu vurguladı.
Türkiye’nin, ülkenin istikrara kavuşturulması, yeniden imarının sağlanması için Irak’ta siyasî diyalog ve uzlaşma sürecine destek sağladığını ifade eden Erdoğan, Irak’ta bütün kesimleri siyasî sürece katılmaları yönünde teşvik ettiklerini, etmeyi de sürdürdüklerini kaydetti.
Başbakan Erdoğan, Türkiye olarak Irak’taki ekonomik yeniden yapılanma faaliyetlerine katkı sağlamaya azamî çaba gösteriklerini belirterek, konuşmasına şöyle devam etti: “Bütün olumsuz şartlara rağmen, Irak ile Türkiye arasındaki ticarî ilişkiler gelişmiş, Irak hükümetine yaptığımız maddî, aynî ve eğitim yardımları düzenli bir şekilde artırılmış, Türk iş adamları Irak’ta yatırım yapmaya özendirilmiştir. Aynı şekilde Irak toplumunu temsil eden bütün siyasî aktörler, siyasî uzlaşma sürecine katılmaları için cesaretlendirilmiştir. Türkiye’nin Irak merkezi yönetimine ve Irak halkına elinden gelen tüm katkıyı yapmakta olduğunu burada bir kez daha ifade etmekten mutluluk duyuyorum.”
Başbakan Erdoğan, bu toplantının Türkiye tarafından başlatılan Irak’a komşu ülkeler sürecinin bir parçası olduğunu ifade ederek, toplantının ilkinin bu yılın Mayıs ayında Mısır’ın Şarm El Şeyh şehrinde yapıldığını hatırlattı.
Başbakan Erdoğan, herkesin güven ve emniyet içinde olmadığı, belli bir refah seviyesine ulaşmadığı bir ortamda, hiç kimsenin kendisini güvende ve emniyet içinde göremeyeceğini çok iyi anlamak gerektiğini vurgulayarak, ‘’Unutmayalım ki ateş sadece düştüğü yeri yakmaz’’ dedi.
Başbakan Erdoğan, şunları kaydetti: ‘’Biz tüm bölge için, tüm insanlık için, refah, demokrasi, özgürlük, emniyet ve güvenlik tesis etmeli, ortak geleceğimizi ortak hareket ederek kurmalıyız. Unutmayalım ki ateş sadece düştüğü yeri yakmaz. Bizlere düşen sadece kendimizi düşünerek ve kısa vadeli çıkarlarla hareket etmek değil, umumî bir güvenlik ve istikrar ortamı oluşturmak için uzun soluklu bir şekilde ortak hareket edebilmektir.’’
Ulusal ve uluslararası terörle mücadele edilmeye vurgu yapılması gerektiğini ifade eden Erdoğan, “Irak içindeki terörist oluşumların Irak yönetimine verdiği sıkıntı kadar, Irak’ın belli bölgelerine yerleşen terörist örgütlerin komşu ülkelere zarar veriyor olması da önemli ve acil tedbirler alınması gereken bir sıkıntı sebebidir. İfade etmiş olduğum bu hususlar, her biri üzerinde dikkatle durulması gereken ve Irak’ın istikrarına, Irak halkının huzura kavuşmasını arzulayan bizler tarafından desteklenmesi lâzım gelen hayatî konulardır” diye konuştu.
Irak'ın komşularına uyarı
“Dost ve komşu Irak’a karşı olan sorumluluklarımızın bu şekilde fiiliyata dökülmüş olması siz değerli katılımcıların teveccühüyle karşılanması bizi ayrıca mutlu etmektedir” diyen Erdoğan, nihaî amaçlarının istikrar ve güvene kavuşmuş, kendi halkıyla barışık, komşularıyla iyi ilişkiler içinde olan, komşuları için risk ve tehditler üretilmesine fırsat vermeyen Irak’ın inşa edilmesi olduğunu söyledi. “Toprak bütünlüğü ile siyasî birliğini koruması, iç barış ve güvenliğini sağlaması, Irak kadar komşuları için de hayatî derecede önemlidir. Irak’taki olumsuz şartların sürmesi, bölgesel barış ve istikrar açısından da riskler tehditler üretmektedir. Türkiye, bu olumsuzluklardan en fazla etkilenen ülkelerin başında gelmektedir. Bu bakımdan bugün yapacağınız konuşmalar, alacağınız kararlar, Irak’ın, komşu ülkelerin ve bölgenin geleceği açısından son derece önemlidir. Bu toplantıda Irak’ın ulusal birliğine ve toprak bütünlüğüne verilen önemin vurgulanması, Irak’ın istikrara kavuşması amacıyla siyasî uzlaşma sürecinin desteklenmesi önem arz etmektedir. Öte yandan Birleşmiş Milletlerin Irak’ta üstlendiği rolün güçlendirilmesi, yerlerinden edilmiş kişilere yardım ulaştırılması, Irak’taki yeniden yapılanma sürecinin aksamadan devam ettirilmesi hususlarının güçlü ifadelerle ve ortak irademizi yansıtacak bir şekilde uluslararası kamuoyuna açıklanması da önem taşımaktadır.”
Sonuç bildirgesi: Irak toprakları
PKK üssü olarak kullanılamaz
Genişletilmiş Irak’a komşu ülkeler dışişleri bakanları toplantısının sonuç bildirisi üzerinde uzlaşmaya varıldığı ve Türkiye’nin istediği yönde Irak topraklarının terör amaçlı kullanılmaması hususlarına yer verildiği öğrenildi.
Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, önceki gün gün boyu yüksek düzeyli memurlar tarafından ele alınarak hazırlanan bildiriye, akşamki çalışma yemeğinde son hali verildi. Katılımcı bakanların bildiri üzerinde uzlaşma sağladığı ve böylelikle Mısır’ın Şarm El Şeyh kentindeki ilk genişletilmiş toplantının aksine, bildiri üzerinde çok fazla görüş ayrılığı ve tartışma olmadığı öğrenildi.
Bildiride, Türkiye’nin özellikle çok hassas olduğu terör konusuna vurgu yapılırken, genel hatlarıyla Irak topraklarının terör amaçlı kullanılmaması, terör kaynaklarının kurutulması, finans yollarının engellenmesi, Irak’a yönelik veya Irak’tan gelen silah geçişlerinin önlenmesi, sınırların kontrol altına alınması gibi hususlara yer veriliyor. Katılımcı bakanların “terörün her türlüsünü kınadıkları” bildiride, Irak’ın toprak bütünlüğü ve siyasi birliği ile egemenliği ve bağımsızlığının korunması gerektiğine de dikkat çekiliyor.
| 
