Güncel

Bing Bang’ın ilk ışıkları görüldü

ESA’dan yapılan açıklamada, Nisanda uzaya gönderilen ve Dünya’dan 1,5 milyon km uzakta Güneş’le ters yönde “mevzilenen” Planck uzay aracı, astronomların kâinatın ilk ışıklarını incelemeleri için ilk görüntülerini dünyaya geçti. Big Bang’den (Büyük Patlama) sadece 380 bin yıl sonra uzayda ortaya çıkan radyasyonu inceleyen mikrodalga gözlem aracı Planck’in gönderdiği verilerin kalitesini harika bulan ESA uzmanları, aracın ilki 6 ay sürmesi beklenen iki tam uzay araştırması yapacağını ve kâinatın ilk evrelerini inceleyeceğini belirttiler. 15 ay ömrü bulunan uzay aracının sağlayacağı verilerin uzay ve gökbilimcileri uzun yıllar meşgul etmesi bekleniyor. Planck’in inceleyeceği ilk ışıklar, kâinatın yaşı, bileşenleri ve gelişimi konusunda ayrıntılar taşıyor. Planck’ın Güneş’in ters yönünde konuşlanması sayesinde Dünya’nın gölgesi üzerine düşmüyor ve mutlak sıfıra (eksi 273 santigrat derece) yakın ortamda çalışan son derece hassas cihazları, Dünya’nın gölgesi veya sıcaklıktan kötü yönde etkilenmiyor. Uzay teleskobu Hubble ise gölge ve sıcaktan olumsuz etkilenmişti. Kâinatın ilk ışınlarındaki dalgalanmaları milyonda bir derece hassasiyetiyle tesbit edebilecek kapasiteye sahip Planck, “kozmik ışınım haritasını” da çıkaracak. Harita, kâinatın geometrisi, kâinatın genişleme hızı ve nihayetinde kâinatın kendi üzerine muhtemel çöküşü (Büyük Çöküş), karanlık maddenin tabiatı ve miktarı gibi konuların daha iyi anlaşılmasına imkân verecek.

Modern kozmolojinin önde gelen isimlerinden Georges Lemaitre’in “kâinatın doğumuyla kaybolan parıltı” olarak tanımladığı kozmik ışınımın, kâinatın dünü ve yarınını aydınlatacağı düşünülüyor. Uzmanlara göre, artık soğuyarak “fosilleşen” ve aslında bütün uzayı dolduran bu ışıma, “kâinatın gençlik döneminin silinmez nişanesini” oluşturuyor. Washington / aa

19.09.2009