İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Endeksi), Eylül ayında eşik değer olan 50,0’ın altında kalarak Türk imalat sektörünün faaliyet şartlarındaki bozulmanın devam ettiğini gösterdi. Ağustos ayında 49,3 olarak ölçülen PMI, Eylül ayında 48,8’e geriledi bunun sonucunda PMI, Nisan’dan bu yana karşılaşılan en düşük değerine inmiş oldu.

SİYASÎ VE EKONOMİK BELİRSİZLİKLER

İstanbul Sanayi Odası PMI verilerinde, Eylül ayı iş, hacmindeki sert düşüşün durgun piyasa şartlarının yanı sıra siyasî ve ekonomik belirsizliklerden kaynaklandığı belirtildi. PMI verilerine göre satın alma faaliyetlerinde Eylül ayında yaşanan düşüş Nisan 2009’dan beri gözlenen en sert gerileme olarak kayda geçti. PMI verilerinde firmalar, Eylül ayı boyunca dövizin ve siyasî belirsizliklerin yükselmesiyle maliyetlerde oldukça sert bir artış yaşadıklarını söyledi. Maliyetlerdeki artış, ürün fiyatlarına yansıdığı için ürün fiyatları enflasyonu da 2014 yılının Şubat ayından bugüne kadarki en yüksek düzeyine tırmandı.

ÜRÜN FİYATLARI EYLÜL’DE SERT YÜKSELDİ

İstanbul Sanayi Odası PMI verilerine göre, İstanbul imalatçılarının ürün fiyatları Eylül’de oldukça yüksek bir artış kaydederek Ürün Fiyatları Endeksi son on dokuz ayın en yüksek düzeyine tırmandı. Firmaların yüzde 24’ü, Eylül’de ürün fiyatlarında artışa gittiğini, bunun da dövizin artmasıyla yükselen maliyetlerden kaynaklandığını belirtti.

Markit Kıdemli Ekonomisti Trevor Balchin, İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anketi hakkında yaptığı değerlendirmede şunları söyledi: 

“Türk imalat sanayi sektörü Eylül ayında da daralmaya devam etti. Yeni siparişler ve imalat üretiminde Ağustos’taki düşüşe kıyasla daha sert gerileme yaşanırken firmaların satın alma faaliyetleri de azaldı. Ancak PMI endeksinin üçüncü çeyrek ortalaması ilk ve ikinci çeyreklerdeki ortalama değerlerinin üzerinde bulunuyor. Eylül anketi, zayıflayan liranın girdi maliyetlerinde yükselişe neden olmak suretiyle enflasyon baskısı yarattığı ancak ihracata da hız kazandırdığını gösterdi.”

PMI (PURCHASING MANAGER INDEX) NEDİR?

PMI (Satın Alma Endeksi), ülkelerin büyüme tahminlerini en iyi şekilde açıklayabilen verilerden birisidir. Büyük ölçekli şirketlerin katıldığı anketler sonucunda oluşur. Şirketlerin satın alma yöneticilerinin, mal ve hizmet satın alma eğilimlerini inceleyen bir göstergedir. Bu gösterge temel olarak büyüme öngörülerini açıklamaya yönelik anket niteliği taşımaktadır. Bu ankette şirket satın alma müdürlerinin, aylık periyotlarla mal ve hizmet talepleri konusunda nasıl pozisyon alacakları konusunda sorular yer alır.

MARKIT NEDİR?

Markit Economics dünyanın en etkili iş anketlerinden bazılarının bağımsız, küresel sağlayıcısıdır. Göstergeleri finansal piyasalar tarafından yakından takip edilmekte olup erken sinyallerin bazılarını göstererek ekonomik politikaların hazırlanmasına yardımcı olur. İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI verilerini ilk kez Eylül 2015 için kamu oyuna duyurdu.

Mustafa Sait ÖNAL / İstanbul