Anadolu illeri ziyaretleri kapsamında İstanbullu sanayiciler, Şanlıurfa ve Gaziantep’i ziyaret etmiş. Şanlıurfa ziyareti kapsamında gündemle ilgili değerlendirmelerde bulunan İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan, depreme hiç kimsenin hazır olmadığını, sanayinin de bunlardan bir tanesi olduğunu belirtmiş ve şöyle demiş: “Depremle ilgili öz eleştirimizi yapmak, yapabileceklerimizi öne çıkarmak adına İSO olarak, sorumluluğu güçlü bir şekilde almaya kararlıyız. İstanbul’daki tüm sanayi firmalarının hakikaten samimi ve sağlıklı bir check-up’ının yapılması gerek. Bu check-up neticesinde uygun olmayan firmaların da çok hızlı bir şekilde dönüşümlerinin yapılması lazım. Her sektörün kendi öz eleştirisini en sağlıklı şekilde yapması gerek. Bu konuda artık üç maymunu oynama dönemimiz bitti.” (AA, 20 Ekim 2019)

Deprem konuşulduğunda ekseriyetle evler ve mahalleler tartışılıyor. Elbette bunlar önemli, ancak milyonlarca insanın çalıştığı sanayi tesisleri ve fabrikalar var. Allah muhafaza etsin, bir deprem anında bu binaların durumu ne olacak? Fabrika binalarının kaçı depreme dayanıklı olarak inşa edilmiş durumda? 

Ailelerin oturduğu mahalleler ve daireler söz konusu olduğunda “Depremden önce yapılmış” ya da “Depremden sonra yapılmış” ayırımı yapılıyor. Aynı şey fabrika binaları için yapılıyor mu? Mesela, Türkiye’nin en kalabalık şehri olan İstanbul ve sanayisi ile bilinen Kocaeli bu noktada gerekli tasnifi, fabrika binalarının iyileştirilmesini yapabilmiş durumda mı?

Ekonomideki hal ve gidişi de yorumlayan Bahçivan’ın, bu husustaki tesbitler de şöyle: “Türkiye’nin geçmiş olan kayıpları toparlaması için daha zamana ihtiyacı var ama son bir yıldır yaşadıklarımız içerisinde bugüne baktığımız zaman bardağın dolu tarafında en azından işaretleri, tünelin ucundaki ilk ışıkları görmeye eylül ayında başladık. (...) İnşaattan beslenen bir yüzde 6-7’lik büyüme yerine kaliteli, nitelikli bir imalat sanayisinden beslenen yüzde 2- 2,5’luk büyümeyi tercih ederim. Sanayici olduğumdan değil, ülkenin istikrarı ve huzuru için tercih ederim. Artık çok büyük, devasa büyüme rakamları yerine, bizi belli bir vadeden sonra farklı dar boğazlara ve farklı açmazlara sokmayacak nitelikli bir orta boy büyüme, Türkiye için daha tercih edilebilir bir ekonomik model olarak öne çıkmalı. Büyümeyi nereden oluşturacağımız noktasında vereceğimiz kararlar, büyüme rakamından çok daha önemli.” 

Erdal Bahçıvan’ın İstanbul yorum da önemli: “İstanbul’u bizim artık cezbetme noktasından çıkartmamız gerekiyor. Çok yüklendik İstanbul’a... Deprem de belki bunun en önemli uyarıcısı...”

Türkiye’yi idare edenler de muhtemelen bu değerlendirmelere itiraz etmeyecekler. Çünkü sanayi siteleri ya da fabrika binalarının ‘depreme karşı tam güvenilir’ olduğunu onlar da iddia etmez. O halde yapılacak iş bellidir: Depreme karşı mümkün olan her türlü tedbiri almak. Bu noktada bir gün bile gecikmek hatadır.

Madem depremin ne zaman ve ne şiddette olacağını bilemiyoruz, o halde eğitimden başlayarak her noktada alınabilecek tedbirleri almak ilk işimiz olmalı. Sonra dövünmemek için bunu yapmak şart vesselam.