Tanıtım çalışmalarında kullanılan ifadelere göre Türkiye’de yapılmış en uzun tematik hac belgeseli olma özelliği taşıyan 90 dakikalık yapım, haccın birlik olma ve kardeşlik bilincine yaptığı katkıyı ele alıyor.      

Belgesel aynı zamanda hayatını ırkçılıkla mücadeleye adayan Amerikalı Müslüman Malcolm X ve Güney Afrikalı İmam Abdullah Harun’un yanı sıra, ünlü Müslüman boksör Muhammed Ali’ye ithaf edilmiş. 

Belgeselin yönetmeni ve metin yazarı Salih Özderya, belgeselin yayın öncesinde yaptığı açıklamada, haccın tam mânâsının anlaşılmadığına işaret ederek, toplumlara da mânâsının doğru aktarılamadığını söylemiş. Özderya, belgesele ad olarak seçilen “Yüzler ve Adımlar” başlığına da dikkat çekerek, “Yüz ve adım haccın görünen tarafını bize anlatan iki kelime. Fakat arka plan olarak baktığımızda haccın manasını kavramamıza yardımcı oluyor. Dünyanın dört bir yanından insan yüzlerini orada görebiliyorsunuz. Bütün ten renkleri, siyah beyaz, her şekil ve ebatta insan Allah’ın yarattığı biçimiyle orada karşınıza çıkıyor. Bu farklılıklarımız  tabiî ki tesadüf değil. Hepsi bir ilâhî dokunuşun eseri” şeklinde konuşmuş. (AA, 30 Aralık 2018)

Özderya, haccın toplu yapılan bir ibadet olduğuna işaret ederek, “Hac, bu yönüyle bizi daha olgun insanlar haline getirmeyi hedefliyor. Aynı zamanda bir arada ve birlikte yaşamamızın gerekli olduğunu hatta zorunlu olduğunu da bize öğretiyor. Hac, büyük bir gayenin gerçekleşmesi ve gerçekleştirilmesidir. 

Biz bu gayeyi gerçekleştirmek için hacca gidiyoruz, hac yapmış insanlar olarak bu tecrübelerimizi yaşadığımız topluma aktarmamız gerekiyor. Çünkü hac Müslümanların tanışması ve birlikte hareket etmesini sağlayan en önemli ibadet.”

Yönetmen Özderya, toplumların haccın birleştirici yönünden habersiz olduğunun altını çizerek, “Müslümanlar olarak Allah’ın bizden istediği birlik, kardeşlik ve tevhid mesajını hayata geçirmeliyiz. İşte hac bizi bu amaca götüren büyük bir yolculuktur” ifadelerini kullanmış.

Çekimleri geçen yıl hac mevsiminde Mekke ve Medine’deki, Mescidi Haram, Mina, Müzdelife ve Arafat bölgelerinde, Mescid-i Nebevi, Uhud Dağı ve Kuba Mescidi’nde yapılan belgeselde, 16 ülkeden 23 farklı yüz yer almış.

Bu ve benzeri çalışmaların hac vazifesinin daha iyi anlaşılmasına hizmet edeceği bellidir. Bu bakımdan benzer çalışmaların desteklenmesi de önemli bir vazife olarak görülmelidir. Yönetmen Salih Özderya’nın da dikkat çektiği üzere hac, Müslümanların tanışması ve birlik olması için çok önemli bir fırsattı. Ancak bu gayenin unutulduğunu da üzülerek ifade etmek gerekir. Hacca giden din kardeşlerimizin oralardan müjdeli haberler getirmesini arzu ederiz. Fakat en başta İslâm âleminin en büyük düşmanları olan cehalet, fakirlik ve ihtilâflar haccın manasını da gölgeleyebiliyor. Hacca ya da umreye gidip gelenlerin çoğu zaman olumsuz hatıralar  anlattıklarına şahit olmuşuzdur.

En başta Diyanet olmak üzere bütün cemaat ve sivil toplum kuruluşları haccın gerçek anlamını izah edecek çalışmalara imza atması icap eder. Hac ibadeti esnasında kurulacak birlik ve beraberlik, bütün İslâm âlemine yayılmalı ve gerçek anlamda bir “ittihad” temin edilmelidir. 

Her yıl 2 ya da 3 milyon insanın kaynaştığı, bir ve beraber olduğu bir İslâm dünyasında ihtilâflar kök salabilir mi? Ne edip edelim, haccın mânâsını insanlara güzel bir lisanla anlatalım ki cehalet ve ihtilâflar son bulsun vesselâm.