Sağlıklı bir Ramazan için önemli olan bazı davranışlar ve beslenme şeklinden söz edelim.
Özellikle sindirim sistemi organları (ağız, mide, bağırsak, karaciğer, böbrek, pankreas) düşük kapasite ile çalışarak, yenilenme ve güçlenme fırsatını bulur. Vücudun biriken atıklardan arınmasıyla hafifler ve ruhen de huzurlu bir değişimle yükselir. Onun için yiyeceklerimiz helâl ve çok temiz olmalı, beyaz ekmek, şekerli çay, işlem görmüş pirinç, kızartmalar, baklava ve reçeller sağlıksız olup, doyurucu olmadığından uzak durmalıyız. Katkısız tam tahıllı ekmeği bulmaya çalışmalıyız. Hele suyu hiç ihmal etmemeliyiz. Çay, kola ve meyve suları suyun yerini tutmaz. Değişik kimyasallarla yoğrulmuş salam, sosis, sucuk ve hazır çorbalar sofralarımızda yer almamalıdır. Yoğun tatlılar yerine ikram-ı İlâhî olan meyveleri tercih etmeliyiz. Yetiştirme şekli sağlıklı olmayan, genetiği ile oynanmış tavuk etinden uzak durmalıyız. Hazır yoğurtlar jelâtin gibi katkı maddeleri ihtiva ettiğinden, gayret gösterip evde probiyotikli yoğurdumuzu kendimiz yapmalıyız. Tuzlu gıdalardan sakınmalı, aşırı soğuk ve sıcak yemeklerde dikkatli olmalıyız. Mide rahatsızlığı ve gaz yapabilirler. Salatalarımızı ihmal etmeyelim, özellikle sızma zeytinyağı kullanalım.
Oruçta dengeli bir organizmanın olmazsa olmazı bereketli sahur yemeğidir. Peygamber Efendimiz (asm) bir hadis-i şeriflerinde “Sahur berekettir. Bir yudum su ile de olsa onu terk etmeyiniz. Şüphesiz sahur yiyenleri Allah (cc) bağışlar, melekler onun için duâ ederler” buyurmuşlardır. İdeal bir sahurun en değerli gıdası “bol miktarda mineral, vitamin, protein, karbonhidrat, lif ve yağ barındıran hurma, iftarda olduğu gibi sahurun da vazgeçilmezi olmalıdır. A, B1, B2, B3, B6 vitaminleri, sodyum, potasyum, kalsiyum, magnezyum, demir, kükürt, fosfor, klor, folik asit ihtiva eden hurmanın Ramazanda tüketilmesi, bedenin daha zinde olmasını sağlar. Tatlı olmasına karşın ölçülü olmak kaydıyla hurma, kan şekerini yükseltmediği gibi susuzluğu da arttırmaz. Bu mevsimde hurmanın salatalık, kavun veya karpuzla birlikte yenilmesi beden ısısının artmasını engeller. Semizotu ve marul gibi yeşillikler de yenebilir. Sahurda yenebilecek diğer gıdalar: zeytinyağlı hafif yemekler, pastörize ve UHT edilmemiş normal süt, kavrulmamış tuzsuz badem, çiğ fındık”1, ceviz ve herkesin bütçesine uygun çok değerli besin (hurma ile birlikte) yer fıstığıdır. Sıcak olmayan şekersiz açık çay ve oda sıcaklığında su içilmelidir. Hurma başlı başına bir hikmet ve bereket paketidir. Peygamberimizin (asm) en sevdikleri gıdaların başında gelir. Hurma hakkında övücü onlarca hadis-i şerif mevcuttur. Ayrıca hurma hakkında Muhyiddin-i Arabi (ks) Hazretleri “Hurma Âdem’in kız kardeşidir. Bilmelisin ki; Allah Teâlâ Hazretleri, oluşmuş ilk beşeri cisim olan Adem’i (as) yaratıp onu beşeri bedenlerin varlığının aslı yaptığında, Adem’in toprağından bir kısım artmış, Allah (cc) bu fazlalıktan bir hurma yaratmıştır. Bu hurma Hz. Adem’in kız kardeşi, bizim de halamızdır. Şeriat onu hala diye isimlendirmiş ve onu mü’mine benzetmiştir. Hurmanın diğer bitkilerde olmayan garip sırları vardır.”2 buyurarak önemine dikkatimizi çekmiştir. Bundan anlaşılıyor ki, iftar ve özellikle sahur sofraları hurmasız olmaz. Cenâb-ı Allah’ın (cc) ikramıyla öyle bol gönderilmiş ki, herkese ve her keseye uygundur.
Nice Ramazanlara
SAĞLICAKLA KALIN…
Dipnotlar:
1- Müslüman’ın Diyeti, Kemal Özer, s: 129 Hayy kitap 2013.
2- Fütuhat- ı Mekkiye, Muhyiddin İbn- i Arabi, çev. Ekrem Demirli. c. 1 s: 365 Litera Yayıncılık 2007.