Yeni sistemde başkan ve kabinesi Meclisten güvenoyu almadan işbaşı yapacak; gensoru ve sözlü soru gibi denetim yolları da söz konusu olmayacak.
Bu durum, son dönemde “reis” eksenli bir düzlemde yürüyen karar alma ve uygulama süreçlerinde zaten sürekli bypass edilegelen Meclisin, tamamen devredışı kalıp etkisizleşeceği bir tabloya işaret ediyor.
Nitekim iki yıllık OHAL tecrübesi ve KHK rejimi, bir anlamda bunun da temrini oldu.
Kural gereği içeriklerinin de, geçerlilik sürelerinin de OHAL gerekçeleriyle sınırlı olması gereken KHK’larla, OHAL’le hiç ilgisi olmayan konularda “kalıcı” düzenlemeler yapıldı ve bunlar anayasal ve yasal süreleri geçtikten çok sonra “formalite icabı” Meclise tasdik ettirilerek kanunlaştırıldı.
Yeni düzende “cumhur-başbakan”a verilen re’sen OHAL ilan etme ve KHK çıkarma yetkileriyle bu sistem sürekli kılınıyor.
Meclisin tümden işlevsizleştirilmesini netice verecek olan bu rejime karşı, yine aynı Meclisin millî irade ile seçilen ve kendilerini seçen millet nezdindeki görev ve sorumluluklarının idrakinde olan milletvekillerinin demokrasi adına sağlam ve kararlı bir duruş ortaya koymaları gerekir ve beklenir.
Haddizatında iktidar blokundaki vekillerin de bu duyarlılığı göstermeleri icab eder. Zira demokrasi bilinci bunu gerektirir. Ama bilinen sebeplerle onlar bu tavrı ortaya koyamasalar ve ortaya koymaktan içtinab etseler bile, Millet İttifakında bir araya gelen muhalefete mensup milletvekillerinin, Meclisin ve milletin hukukunu korumak adına güçlü bir dayanışma tesis ederek, bu konuda etkili bir kamuoyu oluşturmak için de yoğun bir gayret göstermeleri gerekir.
Millet İttifakının kuruluş temellerinin seçim öncesiyle sınırlı geçici bir ortaklık olmayıp demokratik hukuk devletinin değişmez değerlerine bina edilmiş olması, bunu İttifak üyelerinin uhdesine tevdi edilen tarihî bir görev ve sorumluluk haline getiriyor.
Güvenoyu, gensoru ve sözlü soru gibi denetim imkânlarının kaldırılmasıyla ortaya çıkan boşluklar, bu mekanizmaların, içi dolu, güçlü ve sağlam dosyalar hazırlanıp aktif şekilde kamuoyu önünde milletle paylaşılarak işletilmesi suretiyle doldurulmalı.
Demokrasi mücadelesi zaaf kaldırmaz.
***
- Dört partinin kendi kimliklerini koruyarak bir araya geldikleri Millet İttifakı seçim işbirliğine bakan yönüyle sona ermiş olsa da, adalet, hukukun üstünlüğü, katılımcı demokrasi, hak ve özgürlükler gibi temel değerler için ortak mücadele boyutuyla daha da güçlenerek devam etmeli.