Cemaat, anlamlı ve şuurlu bir birlikteliktir. Kuru kalabalıklar cemaat adını almazlar. İslâm dini cemaate çok değer verir. Bir araya gelerek ibadet etmeyi teşvik eder ve buna “cemaat” adını verir. Namaz için bir araya gelenlere “cemaat”, toplu namaz kılınan ve ibadet edilen yere “câmi” ve bir beldede bulunan bütün inananların bir araya gelerek kılmaları ve dinî öğüt almaları gereken ibadete “Cuma Namazı” adını vermiş ve Cuma Namazı için toplanmayı en önemli farz ibadet saymıştır. Cemaatle kılınan namazlarda imamın kıraati yeterli sayılmış, imama uyanların okumalarına gerek olmadığını söylemiştir. Bu da cemaatin şuurlu ve anlamlı bir birliktelik ve bir vücut gibi “şahs-ı manevi” teşkil etmelerinin ifadesidir. Böylece imama uymak ve imamın yaptıklarını yaparak sosyal hayatta da böyle olmaları istenmiştir. Bu cemaatte imtiyaz ve ayrıcalık yoktur; bütün cemaat fertleri arasında eşitlik ve kardeşlik vardır. Üstünlük ise “Takva” ölçüsüne göredir, takva da tevazu ile kendisini gösterir. En üstün, en çok Allah’tan korkandır; en çok Allah’tan korkan ise insanların en mütevazi olanıdır.