Bu hadise göre altın, gümüş, arpa, buğday, tuz ve hurma kendi cinsi ile değişimi yapılacak ise peşin ve eşit olmalıdır. Cins değişik olursa peşin olmak şartıyla farklı miktarda değişimi yapılabilmektedir. İslâm alım satım tarihinde altının para veya mal olma hükmü hep tartışıla gelmiştir. Altın, hem para ve hem de mal olma ile beraber bazı altınların ağırlıklı olarak süs eşyası ve ata lira gibi bazısının da para olma hükmü olan üçüncü görüş de dile getirilmektedir. İslâm’da Kuyumculuk kitabımızın hazırlıklarında Hayreddin Karaman Hocamız ile yaptığımız mülâkatta kendileri süs ve takı altınlarını mal; çeyrek, yarım, ata ve gram altını gibi altınları da para hükmünde değerlendirmektedir. Bu noktadan hareketle sarrafiye dediğimiz yuvarlak basılı altın ile gram altının peşin satış hükmünde olan tek çekim hariç çok taksitle satışını caiz görmemektedir. Hatta müşteri kulplu altınları tasarruf için alıyorsa para hükmüne, süs için alıyorsa mal hükmüne sokmaktadır. Dolayısıyla para hükmüne giren o tür altın, peşin satılmalıdır, veresiye satılmamalıdır. 2014 yılının Şubat ayında BDDK altın satışını tek satışta sınırlamış idi. Bu hâli ile Hadis-i Şerifte işaret edilen hükme çok yakın idi. Ancak kuyumcu olarak ve ticareten işimize gelmemekte idi. Satışların büyük ölçüde kırıldığı tesbit edilmektedir. Yine aynı yılın Ekim ayında BDDK, altın satışındaki tek taksidi dört takside kadar yükseltti. Ticarî anlamda kuyumculara bir nefes aldırırken, uhrevî havanın endişesi de bazılarının nefesini daralttı.Kredi kartlı işlemlerin, kuyumculuktaki uygulamalarında en çok sıkıntı çekileni ve sorumluluk taşıyanı faize âlet edilenidir. Yani nakit para teminine vesile edilenidir. Nakite sıkışan tek taksitli olduğu zaman teşebbüs edemiyordu zira hesabına uymuyordu. Bu son düzenlemede ise, paraya ihtiyacı olan şahıs kuyumcudan dört ay vade ile altın alacak, hemen paraya çevirip işini görecek. Dört ay toplam ödemesi ile peşine göre daha fazla olan bir bedeli ödemiş olacak. İşte dört taksit ile şaibeli işin kapısı aralanmış oldu, bunu da unutmamak lâzım! Dini hassasiyeti olan bir kuyumcu olarak ne yapmamız gerekiyor? İslâm’da Kuyumculuk kitabımızda (Hayat Yay.) geniş izahlarla verilen fetvalardan bu satıra aktaracaklarımızı özetleyelim. Sarrafiye hariç diğer altınlar süs ve zinet olma özelliğinden hareketle mal hükmüne girerek kredi kartı ile taksitli satışa fetva veriyorlar. Buradaki şart ise, kuyumcu, sattığı malın ücretini bekletmeden yarın sadece bedelini tahsil etmesidir. Diğer bir husus ise, ata liralar tasarruf aracı olduğu ve para hükmüne girdiği için bunlarında peşin hükmündeki tek çekim ile satışının yapılacağı fetvasına dayanarak hareket daha ehven olmaktadır. Çeyrek altın gibi kulplu olanlar hem süs ve hem tasarruf aracı olma özelliğinden dolayı hem para ve hem de mal hükmüne girmektedir. Çeyrek altın alan müşteriye tasarruf için mi süs için mi aldığı sorulamayacağına göre bunun da en ehveni tek çekime bütünüyle sarrafiyeyi uygulamak, diğer altın çeşitlerini de çok çekime sokmaktır. Bunları yaparken de faizli bankaların yine faizli muamelelerine vesile olmamızdan kaynaklanan sorumluluk ve vebal için de Allah’tan tövbe dilemeyi de unutmamalıyız. Allah en doğrusunu bilendir.

“Eyvah bu bağiçede biz de yandık! 
Zira ki ziyan ortada, bilmem ne kazandık.?” 
(Ziya Paşa)