Seçimlerin ön değerlendirmesini, Yeni Asya’da 16-17 Nisan 2018 tarihlerinde “Lübnan Seçimlerini Anlama Kılavuzu-1 ve 2” başlıklı yayınlanan makalelerimde yapmıştım.

Yayınlanan yazılarımda Lübnan’ın toplumsal/etnik, siyasî/ideolojik alanlarda oldukça heterojen bir yapıya sahip olduğunu vurgulamıştım. Hatırlanacak olursa ülkede resmi tanınan 18 farklı mezhebin bulunduğu, siyasî partilerin başlıca 14 Mart ve 8 Mart adı altında birlikte hareket ettiklerini, yine ülkenin İsrail ve Suriye’nin çatışma alanı haline geldiğini vb. konuları sizlerle paylaşmıştım. 6 Mayıs 2018’de yapılan seçimlerin sonuçları, önceki değerlendirmelerimizi teyit etmiş oldu.

Lübnan’da 9 yıl aradan sonra yapılan seçimlerde Hizbullah ve Amal Partisi’nin destekçisi partiler seçimin kazananı oldular. Bölgedeki faaliyetleri İran tarafından desteklenen Hizbullah’ın Parlamento’da gücü elde etmesi ile Tahran’ın Lübnan’daki nüfuzunu arttırması beklentiler arasında.

Lübnan Başbakanı Saad Hariri’nin liderliğindeki Gelecek Hareketi 2009 seçimlerinde 33 sandalye kazanmıştı. Hareket 6 Mayıs seçimlerinde oy kaybederek 18 sandalyeye gerilemiş durumda. Bununla birlikte Suudi Arabistan destekli Hariri, İran destekli Hizbullah karşısında da seçimin kaybedenler kulübünde yerini aldı. Hariri’nin Gelecek Hareketi halen Lübnan’da Sünnî Müslümanların lideri konumunda.

Özgür Yurtsever Hareketi gibi sağcı Hırıstiyan partileri bünyesinde barındıran Lübnan Kuvvetleri de seçimlerde ciddî bir başarı elde etti. Seçimlerde Hareket’in mevcut 8 sandalyesi 15’e yükselerek seçimin kazananları arasında yer aldı. Hareket aynı zamanda Hizbullah’a sert muhalefeti ile biliniyor. Hizbullah’ın silâhlı yasadışı örgüt şeklinde tanımlıyor.

Bağımsız adaylar seçimlerde siyasî partilere karşı rekabet ettiler. Ancak birçoğu başarısız oldular.

Seçim sonuçlarına göre Parlamento’da Hizbullah 13, Amal Partisi 16, Suriye Ulusal Sosyalist Partisi 3, Marada Partisi 2, Özgür Yurtsever Hareketi ve bağlı siyasî unsurlar 26, Karar Akımı 4, Sosyalist Parti 8, Gelecek Hareketi 18, Sosyalist Parti 8, Lübnan Kuvvetleri 15, Phalange Hareketi 3 ve diğer siyasî unsurlar 20 sandalye kazandılar. Elbette sandalye sayılarında yapılan ve yapılacak itirazlar sonucunda değişiklik olabilir.

Dört buçuk milyon nüfuslu ülkede, seçimlere yüzde 49.2 oranında katılımın, seçim sonuçlarının meşrûiyet tartışmasını da beraberinde getirmesi muhtemeldir. Ancak 2009’dan bu yana yapılamayan seçimlerin gerçekleştirilmesi, elbette demokratik sürecin işlerliği açısından önem arz ediyor.

İsrail’den, Hizbullah’ın seçim başarısına tepki gecikmedi. İsrail Eğitim Bakanı Naftali Bennet Twitter hesabından “Hizbullah=Lübnan” yazarak “İsrail, Lübnan ve Hizbullah arasında ayrım yapmayacak ve İsrail topraklarındaki herhangi bir eylemden Lübnan’ı sorumlu tutacaktır” ifadesiyle Hizbullah’a yönelik tutumunu yinelemiş oldu.

İran’ın Hizbullah üzerinden, Suudi Arabistan’ın da Hariri’nin Gelecek Hareketi üzerinden mücadele ettikleri Lübnan’da son seçimlerin galibi Amal Partisi destekli Hizbullah oldu.

Suudi Arabistan bir süredir başta ılımlı İslâm politikası olmak üzere, Veliaht Prens Salman’ın öncülüğündeki iç gelişmeler kaydederken, dış ilişkilerde de politika değişikliğine gittiğinin sinyalini vermişti. Gelecek Hareketi’nin seçimlerde oy kaybetmesi ile Suudiler’in Lübnan üzerinde farklı bir stratejiye yönelmesi ihtimal dahilindedir.

Seçimler sadece Lübnan için değil, bölgesel aktörler için de önemli.