Hakka vuslatının 49. senesinde bu yıl Türkiye’de çoğunlukla küresel krizin de yeryüzünü sarstığı bir dönemde “Bediüzzaman ve İktisad” başlığı altında anma programları ardı ardına yapıldı ve yapılmaktadır. Dış dünyada da bu mânâda program ihya edildi ve edilmektedir. İnşaallah Nisan ayında bu muhteva içinde dâvetli olduğum Hollanda’nın bir çok şehrinden ses vereceğiz. Geçtiğimiz hafta Yeni Asya gazetesinin Kocaeli Temsilciliği tarafından aldığım bir dâvet üzerine Sabancı Kültür Merkezi’nde toplanan aziz misafirlere “Küresel Kriz ve Hz. Bediüzzaman’ın İktisad Anlayışı” başlıklı bir saatlik bir konferansımız oldu.
Evvelâ bu aziz şemsiye altında toplanan can dostlarını kemâl-i muhabbetle tebrik ediyorum. Bilhassa gençler bizlere yaptıkları gösterilerle ümit verdiler. Çevreden salona intikal eden mümtaz şahsiyetler ve hanımlar topluluğunun çoğunluğu, bizim için ayrı bir ümit ve şevk unsuru oldu. Seçim akşamı olmasına rağmen Sabancı Kültür Merkezi’nde tamamen maneviyât yüklü böyle bir kültür ve anma programına iştirakın canlı olması, ilgi uyandırması Kocaeli’nin ve Türkiye’nin geleceği bakımından sevindiricidir. Kavgasız gürültüsüz, düşündürücü ve ayrıca inşirah verici böyle gecelere millet muhtaçtır.
Böyle bir gecede “Çağın Mevlânâ”sı kabul edilen Hz. Bediüzzaman’ın eserlerinden ilham alarak, satır aralarındaki tesbitleri mihenk yaparak, Kur’ân ve hadislerin ölmez ve çürümez metreleriyle de arşınlayarak, hiç kimseyi incitmeden yalnız akıl ve kalblere hitap ederek özetle dedik ki:
İktisad, büyük dünya ailesinin sorunu. Genel başlık olarak; iktisad, insan ve iktisad, dinî ve sosyolojik açıdan iktisad, emek ve sermaye münasebetleri, İslâmiyetin yardımlaşma müesseseleri, iktisadî kalkınma teşkilâtları, kalkınmada coğrafî şartlar, kalkınmada siyasî şartlar, fert ve millet bazında kalkınma, geri kalmışlığın sebepleri, mesailerin tanzimi ve teâvün düsturları, şirketleşme ve kolektif çalışma, menfi rekabetin kaldırılması, kalkınmada dinin rölü, Hud Sûresi 112. âyet.
Hz. Bediüzzaman tam yüz yıl önce 9 Ocak 1909’da Teavün ve Terakki gazetesinde söylüyor: “Üç büyük müthiş düşman: Birincisi fakr, ikincisi cehil, üçüncüsü ihtilâftır. Bu üç düşmana cihad etmeye dinen mükellefiz. Üç elmas kılıcı elde etmek lâzımdır. Birincisi muhabbet-i millî, ikincisi ittihat, üçüncüsü maariftir.” Yine Hz. Bediüzzaman, Barla Lâhikası’nda “Hasma göre silâh kullanılır” demektedir. Bugünkü hasmımız, israf ve küresel iktisadî krizdir. Bu şahıstan ve mutfaktan başlar, âleme yayılır.
7 milyarlık dünya ailesinin üçte biri okumakta. Yüzde 50’si İngilizce konuşmakta. Türkiye ve dünya üniversitelerinde İktisad-İşletme, Kamu Yönetimi, Uluslararası ve Halkla İlişkiler bölümlerinde Hz. Bediüzzaman’ın tefsirinde bulunduğu kanun-u İlâhî çağa bakan şekliyle okutulursa, çağın ve iktisadın şekli değişecektir.
Bu mânâda, peygamberler pişdardır. İçtimâî ve iktisadî hayata bakan sayısız âyet ve hadis-i şerif vardır: “Mü'minler ancak kardeştir.” (Hucurat: 10.) “Biriniz kendisi için istediği bir şeyi kardeşi için de istemedikçe tam iman etmiş olmaz.” (H. Şerif, Müslim: 71. Buhari: 7) ve yine Efendimiz (asm) diyor ki: “Komşusu açken tok yatan bizden değildir.” Bu hakikatler karşısında Türkiye, 57 İslâm ülkesi ve dünya nerede?
Hz. Bediüzzaman, 1911’de Şam’da sosyolojik açıdan ikaz ediyor: “Kimin himmeti yalnız nefsi ise o insan değil. Çünkü insanın fıtratı medenîdir, ebnâ-i cinsini mülâhazaya mecburdur. Hayat-ı içtimaîye ile hayat-ı şahsîyesi devam edebilir.” Yine diyor ki: “İsraf sefahatin, sefahat de sefaletin kapısını açar.” (Lemeât) Yine diyor ki: “Helâl dairesi geniştir, keyfe kâfî gelir, harama girmeye hiç lüzum yoktur.”
A’raf Sûresi 31. âyet: “Yiyiniz içiniz israf etmeyiniz. Allah israf edenleri sevmez.” Yılda, dünyada 5 milyon, Türkiye’de 200 bin kişinin sigara yüzünden öldüğü tesbit edilmiştir. Yalnız Türkiye’de havaya üfürülen asgarî rakam şudur. Günde paketi 2 milyon, 60 yılda 720 milyon. İçen 25 milyon eşittir 18 katrilyon! 18 katrilyon yalnız Kocaeli’ne verilse ne olurdu? Nerede bu 18 katrilyon? Gerisini ve ekmeğin, suyun, elektriğin israfını siz hesaplayın.
03.04.2009
E-Posta:
[email protected]
|
