Derindeki sebebi sağdaki ya da soldaki menfi milliyetçiler. Kullanışlı aparatları ise onların tesirinde kalan ve demokrasiyi halen de hazmedememiş olan Siyasal İslâmcı zihniyet.

Bu uzaklaşmanın bilhassa insan hakları ve demokratikleşme konusundaki sonuçları Batıda yapılan endekslemelerde net şekilde görünüyor. 

(Bunlardan birini -Bertelsmann Vakfının BTI Dönüşüm endeksini- cumartesi günü değerlendirmiştik.) 

Bu endeksleri ve basamaklarındaki üçer beşer düşüşümüzü iktidar görmüyor ya da görmezden geliyor. 

Ama aynı iktidar döneminde sağduyu sahibi yetkililer bu endeksleri az da olsa ciddiye almaya devam ediyor. Bunlardan biri de Yükseköğretim Kurulu.

Ancak burada da bir çelişki var. Şöyle: 

Yabancı ülkelerdeki üniversitelerden diploma sahibi olanlar, bu diplomalarıyla Türkiye’de hekimlik, avukatlık, öğretmenlik ve benzeri meslekleri yapabilmek için YÖK’ten denklik belgesi almak zorundalar.

Bu denklik işi kritik ve zor bir iş. Zira konu eğitim yeterliliği ve diploma kalitesi ile ilgili. Kaliteli diploma ise kaliteli eğitim meselesiyle ve bu da uluslararası endekslerle ilişkili. 

Ve bu konuda YÖK nihayet önemli bir adım atmış: 

Yurt dışından aldığı diplomayı Türkiye’dekilere denk saydırmak isteyecek olanların bundan sonra kayıt yaptıracakları okulların, çoğu Batılılarca hazırlanan en az iki dünya sıralaması listesinde ilk 1000 içerisinde olması gerekiyormuş. Aksi takdirde diplomaya denklik verilmeyecekmiş.

Yani YÖK yabancı diplomaların Türkiye’deki kalitesini Hür Dünyanın öncülük ettiği uluslararası standartlarla ölçüyor. Bu, siyasete rağmen ve güzel. 

Ama aynı YÖK Türkiye’deki diplomaların uluslararası geçerliliği için aynı hassasiyeti takip etmiyor. Eğitim kalitemizin insan hakları ve ideolojiden uzaklık yönünden demokratik Batı standartlarına yükselebilmesi için gerekli küçük dokunuşları bile yapmıyor ya da yapamıyor. 

Bütün yükseköğretim kurumlarında ön lisans ve lisans programlarında ortak servis dersi olarak okutulan “Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi” dersi, demokratik Batının ve endeks kurucularının, hem muhtevası hem de mecburi okutulması sebebiyle asla “makul” kabul edemeyeceği bir ders.

Son kırk senedeki demokratik açılımlarda çok defa bu konu da konuşuldu ama bu ders her nasıl çakılmışsa müfredattan sökülüp atılamadı. Hiç değilse ismi ve muhtevası demokratikleştirilebilirdi ve böylece Hür Dünya karşısındaki mahcubiyetimiz azaltılabilirdi ama bu da yapılamadı. 

Daha da ilginci, Türkiye’deki üniversitelerde yabancı öğrenci sayısını arttırmakla -haklı olarak- övünen YÖK, bu dersi bu öğrencilere de mecburi ders olarak okutuyor. 

Türkiye’ye okumaya gelen yabancı öğrencilerin çoğu ülkemizin güneyindeki ya da doğusundaki ülkelerden. Ve bunlar haklı olarak bir “kültür elçisi” gibi görülüyorlar. 

O halde bilhassa bu öğrencilerin, Türkiye’den, ülkelerine, insan hakları ve demokrasi hatırası, tecrübesi ve örnekliği götürmesi gerekiyor.

Peki, içinde demokrasi ve insan hakları olmayan ve kendisi de demokrasiye ve insan haklarına aykırı olan bir dersi bütün programlarda ve mecburen okuyan öğrencilerden bu konuda elçilik beklemek akıllı insanın işi olabilir mi? 

“Ama orta öğretimde din dersimiz de zorunlu, hem de muhtevası gittikçe düzeliyor” diyecek olanlara demokrasi ve ihlâs hakkındaki cevabımızı ayrıca veririz.