Yeni anayasa için Davutoğlu’nun, Kılıçdaroğlu ve Bahçeli’yi ziyaretlerinden sonra kurulan Anayasa Mutabakat Komisyonu daha işin başında dağıldı.

Komisyon çalışmalarına başlamadan önce her parti kırmızı çizgilerini ilân etmişti. Bu yüzden de tâ o zaman bu komisyonun çalışmalarını yürütemeyeceği ortaya çıkmıştı. AKP başkanlık, CHP ve MHP ilk dört maddelerinin kırmızı çizgileri olduğunu söylemişlerdi.

Komisyon toplam üç kez toplandı. Üçüncüsünde, Komisyon Başkanı İsmail Kahraman, “Boşu boşuna avara kasnak gibi dönen duruma da girmemeliyiz” dedikten sonra “Bu komisyon bitti” diyerek komisyonu bitirmiş oldu.

***

Beş saat süren son toplantıdaki 103 sayfalık tutanağa bakıldığında üçüncü toplantıda bile hâlâ maddelere geçilemediği, hatta komisyonun çalışma ilkeleri bile belirlenemediği görülüyor. Çalışma ilkelerine geçilemezken “adı ve görev tanımı” tartışıldı ve dağıldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın komisyon dağıldıktan sonraki açıklamaları niyetini de ortaya koyuyor. Diyor ki Erdoğan, “Eyy parlamentodaki saygın üyeler, gelin bir karar alın, deyin ki ‘biz millete gideceğiz.’ Millete gidin, bakın bakalım millet size ne diyor. Hazırlayın, sunun millete. Millet evet diyorsa, egemenlik kayıtsız şartsız milletin değil mi? Siz Atatürkçü değil miydiniz? Haydi millete gidelim, millet bu kararı versin diyelim, karara da uyalım. Bunun başka çıkış yolu olmaz. Bu parlamentoya saygısızlıktır…”

Komisyonun bittiğinin açıklanmasından bir gün geçmeden Meclis Başkanı ve aynı zamanda da Komisyon Başkanı Kahraman’ın, çalışmaların kaldığı yerden devamı konusunda çağrıda bulunması da ilginçti. Tekrar toplanır mı derseniz, çok zor görülüyor.

Dört partinin oluşturduğu komisyonda bir parti olmazsa yani üç parti ya da iki parti ile devam edilip bir metin ortaya çıksa bile, yeni anayasanın bir ayağı topal olmayacak mı? Bu metin “mutabakat” metni kabul edilebilir mi? Elbette hayır. Bu yüzden metin ortaya çıksa bile (çıkmasının ihtimali çok düşük) ileride anayasa üzerindeki tartışmaların devam edeceği şimdiden belli.

Peki, bunlar ortada iken şimdi çıkıp neden “üç parti ile beraber devam edilebilir” deniliyor? Bir parti çekilirse iki parti ile de devam edilecek mi?

Amaç yeni anayasa mı, başkanlık sisteminin içinde yer alacağı bir metin mi? İşte tartışmanın kritik noktası da bu. CHP komisyonda olmadan çalışmalar devam etti diyelim. MHP de başkanlık sistemine karşı. HDP, “sistem tartışılabilir, ama özyönetim olursa” şartını koyuyor. Bu durumda millete nasıl sunulacak?

Komisyon toplantısında AKP Ankara Milletvekili Cemil Çiçek’in “Ön şart olmaz. Burası bir fikri platformdur, her şey tartışılmalı” derken, AKP Genel Sekreteri Abdülhamit Gül “Başkanlık rejimi mutlaka gelmeli” demiş. Burada da açıkça görülüyor ki AKP içinde bile netlik yok…

***

Kim ne derse desin gerçek şudur: Partiler maalesef Türkiye’nin darbe anayasasıyla yönetilmeye devamında uzlaşmaya varmışlardır! Anayasayı yapanlar bile ölüp gittiler, ama eserleri hâlâ duruyor!

Meclis eski Başkanı Cemil Çiçek’in bir sözü vardı, tekrar hatırlatalım: “Ya darbeciler kadar olamadılar yaftasını taşıyacağız ya da yeni anayasayı yapacağız…”

Sonuç: Masa dağıldı! Dağıtanlar şimdi toparlamaya çalışıyor. Ama bu saatten sonra toparlanabilir mi, çok zor.