Rus yetkililer, bir yandan “Türkiye’ye savaş açmayacağız” derken bir yandan da tepkisiz kalamayacaklarını söylemeyi sürdürüyor. Ticarî ve ekonomik alanlar başta olmak üzere birçok alanda sıkıntıların olacağı da kaçınılmaz.

***

Türkiye’nin durumunu şu anda özetleyecek cümle, “etrafımız ateş çemberi…” olsa gerek.

“Arap baharı” ile başlayan süreçte Mısır, Libya, Fas, Yemen’de kanlı olaylar yaşandı. Yönetimler değişti, ihtilâller yaşandı. Neredeyse bu ülkeler eski günlerini arar duruma düşürüldü!

Ancak bu ülkeler bir şekilde normal hayatlarına döndü. Bir tek yanıbışamızdaki, sınırımızın en uzun olduğu Suriye’de yıllardır süren iç kavgada yüzbinlerce insan öldü. Milyonlarca insan toprağını terk edip mülteci konumuna düştü. Türkiye üzerinden Avrupa kapılarına dayanan Suriyeli mülteciler deniz yoluyla gitmeye çalışırken ölüyor, ölmeye de devam ediyor. 

Suriye’de yaşananlar elbette Türkiye için dikkatle izlenmesi gereken bir durumdur. Ancak bu kadar işin içine girip yönetim değişikliği istemeye varan girişimler Türkiye’yi olayların tam ortasında bıraktı.

Rusya, Çin ve İran Suriye yönetiminin yanında yer alırken, Türkiye, muhaliflerle birlikte hareket etti. ABD ise bir taraftan Esad rejiminin gitmesi gerektiğini söylerken, diğer taraftan hangi muhalif grupları desteklediği de tam olarak belli değil.

Son günlerde Rusya’nın savaş uçaklarını ve gemilerini bölgeye gönderip rejim muhaliflerini bombalaması Suriye’deki ateşi daha da alevlendirdi. IŞİD’i bombalarken Bayırbucak Türkmenlerini bombalaması Türkiye’yi de iyice işin içine soktu. Önce Kobani üzerinden Kürtler, Türkmenler üzerinden başka unsurlar işin içine sokuluyor.

Bölge gelişmiş devletlerin (!) savaş stratejilerini ve savaş tekniklerini deneyecekleri bir alan haline getirildi. Öyle görülüyor ki, Suriye ateşi başta Türkiye olmak üzere bölge ülkelerini derinden etkileyecek.

***

Şu anda Türkiye’nin yapması gereken bu ateşi körüklemek değil, söndürmenin yollarını uluslar arası camiada aramasıdır. Bu tuzağa düşmeden sakin, sağduyulu ve itidalli bir strateji izleyip, tahriklere kapılmaması gerekiyor. 

Türkiye, elbette topraklarını savunmak durumundadır. Sınırı aşanları püskürtmek de en tabiî hakkıdır. Sınırımızı geçen bir Rus uçağının düşürülmesinden sonra savaş baltalarını çıkaranların, barıştan, sağduyudan, itidalden bahsedenleri “Rus yanlısı” gibi göstermesi de yanlıştır. 

Olaya, savaş çığırtkanlığı ve saldırganlıkla değil, her ülke gerektiğinde kendini korumak zorunda olduğu tezinden hareket edilmelidir. 

Bu anlamda Başbakan Davutoğlu’nun, “Bu olayda Rusya ile ipleri germek, gerilim yaşamak gibi bir niyetimiz yoktur olamaz da. Rusya bizim dostumuzdur. Rusya federasyonu bizim çok önemli bir ortağımızdır. Büyük devletlerin ilişkileri iletişim kazalarına feda edilemez” açıklaması yerinde olmuştur. Ancak, bunun ardından Ruslarla özür polemiğine girilmesi şu aşamada Türkiye’ye bir şey kazandırmaz.

Bunun yerine krizin tırmanmamasının önüne geçilmesi, tansiyonun bir an önce düşürülmesi en başta yapılacak işler olmalıdır.

Gerilimin daha da düşmesi için yetkililerin daha dikkatli bir dil kullanması, uluslar arası camiaya haklılığımızı anlatmaları gerekiyor. Başta Cumhurbaşkanı ve Başbakan olmak üzere yetkililerin Rus mevkidaşları ile temaslarını sıklaştırmaları gerekir.

Yoksa, Türkiye’nin etrafındaki ateş çemberi Allah muhafaza fitne ateşi bizi de yakar.