Haberler

Amişlerin nüfusu gittikçe artıyor

ELİZABETTOWN Üniversitesi’nden Amişler uzmanı Donald B. Kraybill’in yaptığı, 1992-2008 verilerini kapsayan araştırmaya göre, 18. yüzyılda baskılar sebebiyle Avrupa’dan Yeni Dünya’ya göçen topluluk, son 16 yılda yüzde 4’lük nüfus artışıyla ülkenin en hızlı büyüyen alt topluluğu oldu. Kraybill, ülkedeki diğer etnik ve dinî toplulukların nüfus planlaması yaptığını, Amişlerin ise son 20 yılda ‘’çok çocuk sahibi olma’’ politikası izlediğini belirterek, toplulukta her ailenin ortalama 5-6 çocuk sahibi olduğunu kaydetti.

Yapılan araştırmaya göre, topluluk içi evlilik yapan Amişlerin nüfusu bu hızla büyümeye devam ederse 2026 yılında 500 bine yaklaşacak. Otomobil yerine atlı arabalarıyla ulaşımı sağlayan, internet, cep telefonu gibi her türlü yeni teknolojiyi reddeden, evlerine elektrik bağlatmayan Amişler, geçimlerini tarımcılık yaparak sağlıyorlar. Ülkenin pek çok eyaletine yayılmış halde yaşayan Amişlerin en yoğun bulunduğu bölge ise Pensilvanya eyaletindeki Lancester şehri. ABD’nin doğu kısmında bulunan ve şehirlerarası trafik bakımından da yoğun olan Lancester’da anayollarda atlı arabalarıyla gezen Amişler için trafikte de özel düzenlemeler yer alıyor. Kendi özel kiliselerinde ibadet etmeyi tercih eden Amişlerin en çok önem verdiği şeyler, fazla çocuk sahibi olmak, komşuluk ilişkileri ve akrabalarıyla görüşmek.

Almanca’nın farklı bir aksanıyla konuşan ve anadillerini 200 yıla yakın süredir bulundukları Amerika kıtasında da kullanmayı sürdüren topluluk, çocuklarını ilköğretimin ardından okula göndermiyor. Giyim tarzlarıyla da farklı olan Amiş topluluğunda kadınlar uzun kollu ve uzun etekli elbiseler giyiyor. Elbiselerini önlük ve 17. yüzyıldan kalma şapkaları ile tamamlıyorlar. Erkekler ise çalışırken askılı elbise, günlük hayatta ise koyu renk takım elbise giyerek şapka takıyorlar. Evlendikten sonra bütün erkekler sakal bırakıyor. Amişler, çamaşır ve bulaşıklarını elde yıkıyorlar, akşamları mum ışığında oturmayı tercih ediyorlar, atlı arabanın yanı sıra zaman zaman bisiklet kullanarak ulaşımı sağlıyorlar ve akşama kadar tarlalarında çalışıp günbatımına yakın evlerine çekiliyorlar. Kurdukları köylerde yaşayan bu aşırı Hristiyan ve içe kapanık topluluğun hayatlarını yerinde gözlemlemek isteyen turistler, atlı arabalarla düzenlenen turlarla köylere gidiyorlar. New York /aa

02.08.2009