Adil olmayan, şeffaf idare anlayışını dikkate almayan ve hesap sorulduğunda da hesap vermek yerine “Bana güvenmiyor musunuz?” şeklinde tepki verip bundan rahatsızlık duyan kişi ya da kişiler iyi idareci olarak kabul edilmezler. 

Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlâkı Derneği (İGİAD) tarafından Haliç Kongre Merkezi’nde düzenlenen “Kamuda İş Ahlâkı” konulu “Türkiye İş Ahlâkı Zirvesi”nde adalet, şeffaflık ve hesap verilebilirlik üzerinde durulmuş.

Zirvesi düzenleme heyeti Başkanı Prof. Dr. Nihat Erdoğmuş, kamu yönetiminde ahlâkî davranışların yaygınlaşması için adalet, şeffaflık ve hesap verilebilirlik gibi değerlere dair kültürel altyapı ve kurum kültürünün oluşturulmasının acil bir ihtiyaç olduğunu belirtip şöyle demiş: “Ülkemizde son dönemde yaptığımız yönetim sistemi tercihi ile yeni bir alana doğru gitmeye başladık. Önemli bir tercihte bulunduk. Ülkemizdeki bu yönetim sistemine geçişin kamuda iş ahlâkı altyapısı oluşturmak için önemli bir imkân doğuracağını düşünüyor ve umut ediyoruz.” (AA, 3 Kasım 2018)

Kamu görevlilerinin, görevlerini yürütürken, hukukî, kurumsal, meslekî ilke ve kurallara uygun davranmak durumunda olduğuna işaret eden Prof. Dr. Erdoğmuş, “Kamu görevi belli bir amaç için kullanılmak üzere kamu görevlilerine verilmiş bir emanet, konuyu böyle değerlendiriyoruz. Bu bağlamda başta siyasetçiler olmak üzere politika yapıcılarının, kamu politikalarının oluşturulmasında iş ahlâkı ile ilgili konu ve düzenlemeleri öncelikli olarak öne almalarını ve bu konuya hassasiyet göstermelerini arzu ve temenni ediyoruz” diye konuşmuş.

Kamu personelinin işe alımı ve yükseltilmesinin liyakat yasasına göre olması gerektiğine dikkati çeken Erdoğmuş, şunları da ilâve etmiş: “Buradaki temel düşüncemiz; liyakat sözel bir olgu değil, bir sistemdir. Dolayısıyla çok önemsediğimiz liyakatın, değerin nasıl yapısal bir sistem haline getirilebileceği temel mesele olarak önümüzde duruyor. Bunu sağladığımız ölçüde belki de burada bir iyileşme sağlanabilecek. (...) Kamuda çalışan görevliler ve yöneticiler iş ahlâkına uymak zorundalar. Fakat temel düzeyde olmak yerine yaptırımların da olması, aykırı davranışları yaptırımla karşılamak gerektiğini vurgulamak istiyorum.”

Diyanet İşleri eski Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez de, önemli bir tesbitte bulunmuş: “Ahlâkın hayat bulduğu iki büyük alan vardır: İdare ve siyaset ile iş ve ticaret. Elbette ahlâkın sergileneceği yer cami ve mabet değil ya da sadece cami ve mabet değil, çarşı ve pazardır. Sadece ibadet yeri değil iş yeridir. İş yerini ibadet yerine dönüştürecek olan ise ahlâktır. Sadâkatin, samimiyetin, doğruluğun, ahde vefanın, emanete riayetin, salih amelin sergileneceği yer iş ve ticaret alanıdır, yani pazar ve piyasadır.”

Adalet, şeffaflık ve hesap verebilir olmanın ne kadar kıymetli bir ihtiyaç olduğu günümüzde daha iyi anlaşılıyor. Bilhassa siyasetçi ve idarecelerin bu hasletlere sahip olması çok daha önemli. Devlet gücünü elinde bulunduran ‘memur’lar millete hesap vermese, adil ve şeffaflıkla hareket etmese o beldede huzur olur mu? Ahlâkın sergileneceği yerin sadece cami ve mabed değil, aksine çarşı ve pazar olduğu gerçeği unutulabilir mi?

Çarşı ve pazardaki hal ve gidişden hemen herkes şikâyetçi olunduğuna göre, tedaviye bu noktadan başlamak gerekir. Adil, şeffaf ve hesap verebilen bir idare milletimiz için ilk şart...