“Şiddetli bir me’yusiyetim içinde, hürriyet başında bizimle, yani İttihad-ı Muhammedî (asm) Cemiyeti ile, İttihadçıların bir kısmındaki gizli farmasonlara muârız ve mânen bizimle, yani İttihad-ı Muhammedî ile müttefik olan Ahrar Fırkası yine otuz beş sene sonra dirildi, yine uyandı.” 

Bediüzzaman, Beyânât ve Tenvirler, s. 305

Kökleri, İkinci Meşrutiyetin ilânından sonra ortaya çıkan Osmanlı Ahrar Fırkasına kadar uzanan; 1946’da Demokrat Parti adıyla siyaset sahnesine çıktığında, Bediüzzaman’ın “Ahrar Fırkası yine otuz beş sene sonra dirildi, yine uyandı” tesbitinde bulunduğu, bugün de Demokrat Parti adıyla devam eden demokratlık geleneği; ideolojik değil, evrensel prensipler üzerinde siyaset yapan ve hürriyetçilik, medeniyetçilik, liberallik ve demokratlık gibi fikrî temellere dayanan büyük bir harekettir.

Demokrat Misyonun en belirgin vasfı, hürriyetlerin her çeşidine samimî olarak taraftar olması ve sahip çıkmasıdır. Özellikle, düşünce, ifade ve teşebbüs hürriyetinin önünü olabildiğince açmasıdır. Bu hürriyetleri cezalandıran, hatta kısıtlanmasına sebep olan her türlü antidemokratik ve baskıcı zihniyet ve uygulamalara Demokrat Misyonun hürriyet anlayışı karşıdır.

Ancak, hürriyet demek, başıboşluk ve anarşi demek değildir. Hukuk ve kanunlar çerçevesinde herkesin meşrû hareketlerinde şahane serbest olmasıdır. Ne kendisine ve ne de başkalarına zarar vermeden korkusuzca yaşamasıdır. Demokrat gelenek, böyle bir hayat tarzının hazırlayıcısı ve kefilidir.

Demokrat Misyon, insanlığın faydasına hizmet eden fen, sanayi ve teknolojiyi hiçbir komplekse girmeden nerede bulursa alırken; bizi biz yapan ve kimliğimizi oluşturan millî ve manevî değerlerden de taviz vermemeyi esas alır. Muasır medeniyetin bütün güzelliklerine kapısı açık, ancak ahlâksızlık ve fenalıklara kapısı kapalı bir medeniyet anlayışıyla, Demokrat Misyon ülkemizde bir denge unsurudur.

Liberal bir anlayışla serbest piyasa ekonomisini savunan ve israf yerine üretime dayalı verim ekonomisini esas alan Demokrat Misyon, devlet elini adalet, savunma, güvenlik ve dış politika gibi temel konularla sınırlayıp; onu dışında kalan alanlardan çekmeyi hedefler. Zengin devlet, fakirleşen halk yerine, özel teşebbüsün önünü açan ve destekleyen politikalar sayesinde, zenginleşen bir milletten güçlü bir ülkeyi çıkarmayı amaçlayan Demokratlar, sermayeyi tabana  yayarak üretim ve istihdamı teşvik eder ve özelleştirme kapsamında işsizliğin önünü kesmeyi hedefler.

Dindar veya dine hürmetkâr bir karaktere sahip olan Demokrat Misyon, toplumun çimentosu hükmündeki kültürel, dinî ve manevî değerleri muhafaza ve korumayı esas alır. Özellikle, bizi biz yapan değerlerin başında gelen İslâm dinine hizmet etmeyi bir fazilet ve şeref telakki eden Demokratlar, dinin siyasete âlet edilmesine ve dünyevî ikbal ve makamlar için kullanılmasına ise şiddetle karşı çıkar. Zira din, umumun mukaddes değeridir. Tekelci bir anlayışla onu siyasette kullanmak dine vurulacak en büyük bir darbedir.

Demokratlık anlayışı diğer partilerden çok farklı olan Demokrat Misyon geleneği, sivil ve tam bir demokrasiyi savunur. Hâkimiyetin, kayıtsız ve şartsız millette olmasını sağlamaya çalışır. Gücünü, etkili ve yetkili yerlerden değil, doğrudan milletten alır. Resmî ideoloji dayatmasından arınmış bir demokrasinin uygulanmasını hedefler. İhtilâllerin her türlüsüne karşıdır. Dinin siyasete âlet edilmesine ne kadar itirazı varsa, kışlanın siyasete bulaşmasına da o kadar itirazı vardır. Askerî bir demokrasi görüntüsüne asla tahammül edemez. Güç merkezlerine yaranarak demokrasi havarisi kesilenlere de benzemez. Hakikî demokratlık, onların vazgeçilmez karakteridir.

Hürriyetçi, medeniyetçi, liberal ve demokrat bir kimliğe sahip olan Demokrat Misyon; lâikliği de, din ve vicdan hürriyetinin bir şemsiyesi gibi görür. Onun, din ve dindarları bir ezme aracı gibi kullanılmasına asla taraftar olmaz. Ayrıca, lâikliği, din ile siyasetin birbirinden ayrılması olarak mütalâa eder. Vicdan ve din hürriyetinin en geniş ve kâmil mânâda bu vatanda yaşanmasını hedefler.

Irkçılık anlamındaki bir milliyetçilik anlayışı Demokrat Misyonun yanına yaklaşamaz. Bediüzzaman’ın “Milliyetimiz bir vücuttur. Ruhu İslâmiyet, aklı iman ve Kur’ân’dır” vecizesinde tarifi yapılan müsbet milliyet anlayışına dayalı bir millet sevgisi, anayasal vatandaşlık çerçevesindeki yurtseverlik, Demokrat Misyonun kabul ettiği bir yaklaşımdır.

Evet, hürriyet, medeniyet, liberallik, demokratlık, dinî ve millî değerleri muhafaza gerçek anlamıyla Demokrat Misyonun fikir ve inanç temellerini teşkil eder. Bu kavramlar, ideolojik değil, evrensel demokratik prensipleri ihtiva eder. Bugün itibarıyla, ülkenin her zamankinden daha fazla bu misyona şiddetle ihtiyacı vardır.