Tansiyon, kişinin kalbinin pompaladığı kan miktarına ve damar duvarında kan akışına karşı oluşan dirence bağlı olarak yükselip düşebilir. Ancak uzun süreli olarak yüksek kalır ise o zaman hipertansiyon yani yüksek tansiyondan bahsedilir. Kardiyovasküler hastalık riski bulunmayan ve 18 yaş üzerindeki kişiler için istirahat anında normal kan basıncı değerleri 120/80 mmHg’dir. Bu değerin 140/90 mmHg’nin üzerinde olması hipertansiyon hastası olabileceğinizi gösterir.

 Hipertansiyonun en belirgin sebepleri arasında; baş ağrısı, baş dönmesi, nefes darlığı, çarpıntı, göğüs ağrısı, görmede bozukluk sıralanabilir. Öte yandan halsizlik, yorgunluk, burun kanaması, kulaklarda çınlama, yürüme ve merdiven çıkmada zorlanma, gece uykudan uyanıp idrar yapma, bacaklarda şişlik de belirtiler arasındadır. 

Bu belirtilerden bir ya da birkaçı hissedildiğinde mutlaka doktora başvurulmalıdır.

Hipertansiyonun sebepleri ise; genetik yatkınlık, obezite, diyabet, aşırı tuz tüketimi, hareketsiz hayat, sigara-alkol tüketimi, stres olarak sıralanabilir. Hipertansiyon teşhisi için, detaylı bir fizik muayene, elektrokardiyografi (EKG), 24 saatlik kan basıncı izlemi ve laboratuvar testleri gerekmektedir.

Hipertansiyon kişiyi kalp krizi, böbrek rahatsızlıkları, inme gibi ciddî risklere sokan kronik bir rahatsızlıktır. Yıllarca hiç belirti vermeden böbrek, beyin, kalp ve damar sistemine hasar verebilme ihtimalinden dolayı “sessiz düşman” diye de bilinir.

Ülkemizde her 3 kişiden birinde hipertansiyon hastalığı vardır. Ancak hipertansiyon hastalığına sahip kişilerin yüzde ellisi bu hastalığından haberdar değildir. Yaşlı grupta hipertansiyon sıklığı 100 kişiden 85 kişiye kadar çıkarken, genç grupta bu sıklık 20 kişiden bir kişi şeklindendir.

Hipertansiyonun Sebep Olduğu Hastalıklar

Kalp krizi: Kontrol altına alınmamış yüksek tansiyon kalbi besleyen koroner arterlerde damar sertleşmesine yol açarak kalp krizine sebep olabilmektedir.

Beyin: Beyin içindeki damarlarda sertleşmeye yol açarak beynin içindeki damarlarda pıhtı oluşumuna zemin hazırlar. Böylece beyin damarlarında gelişen ani tıkanıklıklar ile inme-felç oluşumuna sebep olabilmektedir. Hipertansiyonun beyinde verebileceği diğer hasarlardan birisi de beyin kanamasıdır.

Kalp yetmezliği: Kalbin hipertansiyona karşı vücuda kan pompalamaya çalışması sebebi ile kalp normalden fazla çalışır. Bu durumda da kalbin duvarlarında kalınlaşma gelişir. Uzun süreli bu şekilde çalışan kalp, vücudun ihtiyaçlarını karşılamakta yetersiz kalarak kalp yetmezliğine sebep olabilmektedir.

Böbrek yetmezliği: Hipertansiyon, böbrek damarlarının çapında kalınlaşmaya ve böylece böbrek damarlarında daralmaya sebep olur. Damarlarda gelişen daralmadan dolayı böbreklerden idrara geçen protein miktarı artar ve böbreğin işlevini yerine getirememesine sebep olur. Böylece hastada böbrek yetmezliği gelişir.

Göz: Hipertansiyon sebebiyle gözü besleyen damarlarda en sık olarak retinayı besleyen küçük damarlarda hasar meydana gelir. 

Göz damarlarında daralma, kanama gibi değişiklikler meydana gelmektedir. Hipertansiyon ciddî, ama tedavi edilebilir bir hastalıktır. İlâç tedavisinin yanında yaşama tarzı değişikliği, tuz alımının kısıtlanması, ideal kiloya ulaşmak, fizikî aktivite artışı da tedaviler arasında yer almaktadır.