DENİZCİNİN RAMAZANI

Gemilerde oruç tutmak - VEHBİ HORASANLI

Gemi faaliyetleri günün 24 saati devam eder. Bu nedenle iftar ve sahur yemekleri nöbetleşe yenir. Ramazan’ın ilk günlerinde gemideki mürettebâtın çoğu oruç tutmakla birlikte sonlarına doğru bu sayı azalır ve oruç tutanlar azınlığa düşer.

Eskiden bu duruma çok üzülürdüm. Fakat daha sonra kaptan olunca bütün sorumluluk üzerime bindiği için nedense üzülmemeye başladım.

“Emri bi’l-ma’ruf” yani farzları yayma konusunda her Müslüman’ın üzerine vazifeler düşmektedir. Lâkin dinimizde bazı ruhsatlar da bulunmaktadır. Örneğin seferî durumda bulunanlar bazı kolaylıklardan yararlanabilirler. Dört rekâtlı farz namazları iki rekât kılmak gibi.

Oruç konusunda da bazı kolaylıklar vardır. Niyet etmeden tutulamayan oruçlar, daha sonra kaza edilebilir.

Ben 27 yıl boyunca denizlerde çalıştım. Hem askeri hem de ticaret gemilerinde bir gün dahi orucumu kazaya bırakmadım. Lâkin gemi mesaisi ağır olduğu için oruç konusunda ısrarcı olmamaya çalıştım. Zira bir nevî canları kaptana emanet edilmiş gemi ve denizcilerin, küçük bir dikkatsizlik sonucu kazaya yol açmaması için tedbir almak lüzumu vardır.

Bu nedenle oruç tutamayanları “Nasıl olsa seferiyiz, yurda dönüp izne çıkınca telâfi edersiniz” diyerek, teselli ederdim.

Fakat aynen benim gibi hiçbir zaman orucunu bozmayan denizci kardeşlerime de rastladım. Bütün zorluklara rağmen hiç şikâyet etmeyen arkadaşlarım vardı. Elimden geldiği kadar gemi mesaisini hafifleştirmeye çalışsam da, zorunlu faaliyetler örneğin yanaşma-kalkış manevraları esnasında yapacak bir şey yoktur. Elin adamı “Yahu sen oruçlusun, biraz ağırdan al” demez. Kendi işine bakar.

Fakat oruç Hristiyanlık dininde de olduğu için çok saygı duyduklarını gördüm. Gerçi onların orucu bazı gıdaları yememek şeklinde yani Müslümanların orucundan oldukça farklı. Ama inançlı insana dünyanın neresinde olursa olsun saygı gösteriliyor. Tecrübeyle sabittir.

08.09.2009