Rant ve inşaat üzerine bina edilen ekonominin çöküşüne karşı Dolarla kira sözleşmesi yasaklanırken ve vatandaşlara her fırsatta “dolarla alış verişi bırakın” denilirken, hatta Cumhurbaşkanı, dolar kullanmakta ısrar edenlere, “Bunun bedelini öderler, burası Türkiye Amerika değil!” diye ağır ithamlarla eleştiriyor. Ne var ki, bütün bunlar yapılırken, devletin on milyonlarca dolarla yaptığı ihâlelere yenileri ekleniyor.
Geçtiğimiz hafta, Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı’nın 5 Ekim 2018 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan, üç ilde kurulacak toplam bin megavatlık güneş enerjisi santrallerine dair yarışma ilânında “isteklilerin teminat mektuplarını idâreye Amerikan Doları olarak yatırmaları”nın şart koşulması bunlardan biri.
Bakanlığın ilânında, Şanlıurfa - Viranşehir’deki 500 megavatlık ihâle için 3 milyon dolar, Hatay - Erzin’deki 200 megavatlık ihâle için 1 milyon dolar ve Niğde - Bor’daki 300 megavatlık ihâle içinse 2 milyon dolarlık teminat mektubu isteniyor. (Gazeteler, 6.10.18)
Buna göre, ihâlenin başlangıç tavan fiyatı üretilecek kilovat başına 6.5 dolar olacak; ve dolar üzerinden ihâleyi kazanan firmalara sözkonusu güneşe dayalı yenilenebilir enerji kaynak alanları 30 yıllığına tahsis edilecek.
Vakıa şu ki, bir yandan en üst düzeyde “Bu bir millî ve yerli mücadeledir, Doları-moları bırakın, Türkiye’de yaşıyoruz, dolarla ne işimiz var!” çağrıları yapılırken, diğer yandan devletin onlarca milyar dolarlık ihâleleri dövizle yapması, vatandaşlar nezdinde inandırıcılığını yitiriyor.
Ve yapılan ihâlelerin teminat mektuplarının dahi Amerikan doları cinsinden olması, “bu ne perhiz bu ne lahana turşusu” dedirtiyor. Ya da “bu ne çağrı, bu ne dolar ihâlesi…”
ÇARPICI
“Yerli ve millîyiz” derken…
Döviz kurundaki artışın otomobil pazarını vurması üzerine, yandaş medya, “Araç alacaklara güzel haber, Başkan imzaladı!” müjdesiyle Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) esas matrahının indirilerek yerli otomobillerde vergi oranlarının düşürüldüğü” müjdesi veriliyordu. (gazeteler, 25.9.18)
Ne var ki, Cumhurbaşkanlığı kararnâmesi ile ÖTV oranları için taban olarak alınan matrahlar ucuz yerli otomobillerde fiyatı 3 bin lira düşürürken, orta halli ve üst segmentteki otomobillerde vergiyi 8 bin 100 lira düşürüyordu. Keza fiyatı 250 bin liranın üstündeki otomobillerde matrah düşüşü vergi indiriminin 11 bin 500 lira ve üstünde olacağı belirtiliyordu.
Halbuki, iktidardakiler en üst düzeyde “yerli ve millîyiz” diyerek, “yerli üretimi destekleyecekleri”, “ithalatı ve lüks ithalatını azaltacakları”nı söylerken, Cumhurbaşkanı kararnâmesi ile ithal lüks otomobile yerlinin üç katı vergi indirimi getirildi.
Ve tam bir algı operasyonuyla ÖTV oranlarının ucuz yerli otomobillerde 3 bin lira düştüğü “müjde!” spotlarıyla manşete çıkarılırken, ithal lüks otomobil vergisinin en az 8 bin ile 11 bin 500 lira arasında düşürülmesi âdeta geçiştirilerek gerçekler çarpıcı çarpıtmalarla perdelenip saptırıldı.
SÖZÜN ÖZÜ
“İstibdâdı alkışlamışlar…”
“Zira, kasîde ve bâzı teliflerinde büyük bir kavmin mehâsinini (iyiliklerini) mânen gâret (talân) edip bir müstebide verip ve ondan gösterdiklerinden, şu noktadan, bilmeyerek istibdâdı alkışlamışlar.
Bediüzzaman Said Nursî (Münâzarât, 94)