Bu antlaşma, Osmanlı hükümetinin sonunu getirmekle kalmadı, aynı zamanda ülke topraklarının yarıdan fazlasının işgal edilmesini de netice verdi. Aynı zaman zarfında Anadolu ve Rumeli'nin hemen her tarafında kurulmaya başlayan Müdafaa-yi Hukuk Cemiyetleri, mütareke şartlarını kabul etmeyerek vatanın istiklâliyeti için bilfiil harekete geçti.

* * *

1914 yılı sonlarında başlayan I.Dünya Harbi, Eylül 1918’e gelindiğinde, bu savaşın Osmanlı ve müttefikleri açısından bir mağlûbiyet olduğu kesinlik kazandı.

Bunun üzerine, mağlûbiyeti kabul eden ülkelerden Bulgaristan 29 Eylülde, Almanya ise 4 Ekim'de ABD’ye başvurarak barış için arabuluculuk yapması teklifinde bulundu.

Bu durumda Osmanlı Devletinin de eli kolu bağlanmış oldu. Üstelik, ülkenin hemen her tarafında topyekûn işgal girişimleri başlamış durumdaydı. Yani, şartlar alabildiğine zorlaşmıştı. İşte, bu ağır şartlar altında kalan Osmanlı da, 5 Ekimde ABD Başkanı Wilson’a başvurarak barış girişiminde bulunmasını istedi.

Bu arada, İttihatçı Talat Paşa kabinesi istifâ etmek zorunda kaldı. (8 Ekim) Onun yerine 14 Ekim'de İzzet Paşa geldi, yeni bir hükümet kuruldu. İşte, Mondros Mütarekesini imzalayan da bu yeni hükümetin temsilcileriydi. 

Osmanlı hükümeti adına Bahriye Nâzırı Rauf (Orbay) Bey, Büyük Britanya (İngiltere) adına ise Amiral Arthur, söz konusu antlaşmaya imza atan tarafların temsilcisi konumundaydılar. (Orbay’ın biyografisi aşağıda.)

* * *

İki taraf arasında 30 Ekim günü imzalanan yirmi beş maddelik antlaşma metni, Osmanlı hükümetini her yönüyle pasif ve etkisiz bir hâle getirildi. İşte, esaret şartlarına benzeyen o kahredici antlaşmanın bazı maddeleri:

* Boğazlar açılacak. Güvenliği sağlamak için de, İstanbul ve Çanakkale Boğazı Osmanlı'nın değil, İtilâf Devletlerinin kontrolü altında tutulacak.

* Osmanlı sınırındaki bütün mayın alanları temizlenecek, gerekirse bu konuda yardım istenecek.

* Asker sayısı azaltılacak, komutanların çoğu terhis edilecek ve bunların teçhizatı da İtilâf Devletlerine teslim edilecek.

* Osmanlı donanmasına bağlı büyük gemiler silâhtan arındırılarak denetim altında tutulacak ve bu gemiler limanlardan dışarı çıkmayacak.

* İtilâf Devletleri, bir direnişle karşılaşmaları halinde, silâhla müdahale etme, hatta işgal girişiminde bulunma hakkına sahip olacak.

* Osmanlı hükümetinin bütün haberleşme işlemleri İtilâf Devletlerince denetlenecek.

* Kuzey Afrika ve Arabistan'da bakiyesi kalmış olan Osmanlı orduları, İtilâf kuvvetlerine teslim edilecek.

Rauf Orbay

Millî Mücadele döneminin önemli şahsiyetlerinden biri olan Hüseyin Rauf Orbay, 16 Temmuz 1964'te İstanbul'da vefat etti. 

Osmanlı döneminde de büyük yararlılıklar gösteren ve Balkan Savaşlarındaki başarılarından dolayı kendisine "Hamidiye Kahramanı" nâmı verilen Rauf Bey, 22 Haziran 1919'da ilân edilen "Amasya Tamimi"ne de imza koyan önemli şahsiyetlerden biridir.

Daha sonra düzenlenen Erzurum ve Sivas Kongrelerine de katılan, hemen ardından Ankara'da teşkil edilen yeni hükûmette mühim görevler üstlenen Rauf Orbay, özellikle I. ve II. Lozan görüşmeleri sürecinin tamamını içine alan dönemde (1922-23) Başbakanlık (İcra Vekilleri Reisliği) görevinde bulundu.

Cumhuriyet'in ilânından sonra ise, başta M. Kemal ve İsmet Paşa olmak üzere Halk Partisinin üst yönetim kadrosuyla ters düştü.