Ekonomi

Faize her gün 153 milyon YTL

Türkiye, 2008 yılı boyunca günde ortalama 153 milyon YTL faiz ödeyecek. Yapılan hesaplamaya göre, 222.5 milyar YTL olarak bağlanan 2008 bütçesinde faiz ödeneği 56 milyar YTL düzeyinde öngörüldü. Hükümetin hedefi tutar da bu ödenek aşılmazsa, 2008 yılında günlük ortalama faiz ödemesi 153 milyon 425 bin YTL'ye gelecek.

Türkiye, 2008 yılı boyunca günde ortalama 153 milyon YTL faiz ödeyecek. Yapılan hesaplamaya göre, 222.5 milyar YTL olarak bağlanan 2008 bütçesinde faiz ödeneği 56 milyar YTL düzeyinde öngörüldü. Hükümetin hedefi tutar da bu ödenek aşılmazsa, 2008 yılında günlük ortalama faiz ödemesi 153 milyon 425 bin YTL'ye gelecek. Aylık ortalama faiz ödemesi ise 4.7 milyar YTL dolayında gerçekleşecek.

Söz konusu ödenek, geçmiş yıllarda yapılan ve vadesi 2008'de dolan borçlara ait faiz ödemeleri ile 2008 yılı içinde yapılıp geri ödenecek borçlanmalar için tahmini faiz düzeylerine göre hesaplanıyor. Yıl içinde gerçekleştirilip geri ödenecek borçlanmalarda, değişebilecek finansal dengelere bağlı olarak öngörülerin üzerinde bir maliyet artışı yaşanırsa, söz konusu faiz ödeneği de aşılacak.

Faiz ödeneği 2008 yılı bütçe büyüklüğünün yüzde 25'ine denk geliyor. Buna göre yapılacak her 100 YTL'lik harcamanın 25 YTL'sini faiz ödemeleri oluşturacak. Bütçede, özellikle 1990'lı yıllardan itibaren hızla artarak kriz yılı olan 2001'de yüzde 50'yi aşan faiz yükü, uygulamaya konulan ekonomik programla izleyen yıl indiği yüzde 40'lı düzeyleri 2004 sonuna kadar korumuştu. Faizin bütçe büyüklüğü içindeki payı 2005 yılında ise yüzde 31'e düşmüştü. Ancak son 2007 ve 2008 için öngörülen yüzde 25-26 dolayındaki oran yüksek bir düzeyi ifade ediyor ve faiz yükündeki düşüşün duraksadığını gösteriyor.

YATIRIMA MİNİ ÖDENEK

Toplam harcamalar içinde yatırımlara ayrılan pay ise 2008 bütçesinde son dört yılın en düşük düzeyinde bulunuyor. 2008 bütçesine sermaye giderleri olarak 11 milyar 775 milyon ve sermaye transferi olarak 2 milyar 84 milyon YTL olmak üzere toplam 13 milyar 859 milyon YTL ödenek konuldu. Söz konusu toplam yatırım ödeneği, bütçe büyüklüğü içinde yüzde 6.2'lik bir paya sahip bulunuyor.

Yatırım ödeneğinin 1990'lara kadar yüzde 15'lerde seyreden payı, izleyen dönemde, özellikle artan faiz yüküne bağlı olarak büyüyen kamu açıklarının da etkisiyle hızla kısılmış ve 2000'li yıllarda yüzde 5'lere kadar inmişti. Yatırımların 2004'te yüzde 6'ya, 2005'te yüzde 7.8'e, 2006'da yüzde 8.3'e çıkan bütçedeki payı, 2007'ye ilişkin başlangıç hedeflerine göre yüzde 7.7, son gerçekleşme tahminlerine göre ise yüzde 7.5 düzeyinde öngörülüyor. 2008 bütçesinde yatırımların payının yüzde 6.2'ye düşürülmesi ise önemli bir kısıntıya işaret ediyor.

/ ANKARA

01.01.2008

Yeni vergiler bugün yürürlükte

Yeni yıla, yeni vergiler ve yeni vergi düzenlemeleriyle giriliyor. Vergi iadesi yerine getirilen ''asgarî geçim indirimi'' yarın uygulamaya konuluyor. Yeni sistemle vergi iadesi, artık asgarî ücret esas alınarak hesaplanacak ve her ay maaşlara yansıtılacak.

Bu şekilde işçi ve memurların aylık geliri, medeni durumu ve çocuk sayısına göre 45,6 YTL ile 77,5 YTL artış gösterecek. Turizm sektöründe Katma Değer Vergisi indirimi de 1 Ocak itibariyle yürürlüğe girecek. Otel, motel, pansiyon, tatil köyü lokanta, pastane gibi turizm işletmelerinde, yüzde 18 yerine yüzde 8 KDV uygulanacak. Bazı vergiler, vergi cezaları ve harçlar, yeniden değerleme oranı olarak belirlenen yüzde 7,2 oranında artacak. Emlâk vergisine tabi değerlerdeki artış da yüzde 3,6 olacak.

Bu çerçevede her bir kağıttan alınacak damga vergisine ilişkin üst sınır 915,2 YTL'den 1 milyon 15 bin 93 YTL'ye çıkacak. İş yerleriyle ilgili çevre temizlik vergisi, büyük şehirlerde bina grupları ve derecelere göre 18 YTL ile 2.125 YTL arasında, büyük şehir dışındaki illerde ise 15 ile 1.700 YTL arasında uygulanacak. Konutlarda su tüketim miktarı esas alınarak hesaplanan çevre temizlik vergisi ise yüzde 5,88 ile yüzde 7,14 arasında artış görecek. Böylece verginin hesabında esas alınan değer, büyük şehirlerde metre küp başına 18 YKr, diğer yerlerde ise 15 YKr olacak. Harçlardaki artış ile de 1 yıllık pasaport alacaklar, yarından itibaren 136,5 YTL yerine 146,3 YTL harç ödeyecek. Silâh taşıma vesikası yıllık 352,6 YTL'ye, silah bulundurma vesika harcı 564,1 YTL'ye çıkacak. B sınıfı sürücü belgesi için 190,2 YTL harç yatırılacak. Veraset ve intikal vergisi matrahı da yarından itibaren yüzde 7,2 oranında artış görecek. Böylece Veraset ve İntikal Vergisi oranlarında ilk dilim 140 bin YTL'den 150 bin YTL'ye yükselecek. Motorlu Taşıtlar Vergisi de yüzde 7,2 oranında zam görecek.

/ ANKARA -

01.01.2008

Yeni asgarî ücret 436 YTL

Asgari ücret, 2008 yılının ilk yarısında yüzde 4'lük artışla 16 yaşından büyükler için brüt 608,40 YTL, net 435,92 YTL olacak.16 yaşından büyükler için belirlenen asgari ücretin işverene toplam maliyeti 739,21 YTL'yi bulacak.

Asgari ücret 16 yaşından küçük işçiler için brüt 515,40 YTL, net 369,29 YTL olarak uygulanacak. 16 yaşından küçükler için asgari ücretin işverene maliyeti ise 660,16 YTL olacak. Kapıcılar için asgari ücret ise brüt 608,40 YTL, net 517,14 YTL'ye yükselecek. Kapıcılar için belirlenen asgari ücretin işverene toplam maliyeti de 739,21 YTL olacak. Asgari geçim indirimiyle birlikte bekar bir asgari ücretlinin eline geçecek para, yılın ilk yarısında 16 yaşından büyükler için net 481,55 YTL, 16 yaşından küçükler için 407,95 YTL'ye çıkacak. Asgari geçim indirimi uygulaması dolayısıyla işçinin eline geçen para, eşinin çalışmaması ve çocuk sayısına bağlı olarak artacak. Eşi çalışmayan, 4 çocuklu bir işçinin eline geçen para 513,49 YTL'yi bulacak.

Kapıcılardan gelir vergisi kesilmediğinden, ele geçen parada asgari geçim indiriminden kaynaklanan bir artış söz konusu olmayacak.

Yeni asgarî ücretle birlikte sosyal sigorta primine esas kazancın alt ve üst sınırı da yükselecek. Halen asgari ücretin brütü olan 585 YTL düzeyinde bulunan prime esas kazancın alt sınırı yeni yılda 608,40 YTL'ye, 3 bin 802,50 YTL olan prime esas kazancın üst sınırı ise aylık 3 bin 954,60 YTL'ye çıkacak.

Yeni asgarî ücret ile prime esas kazancın alt ve üst sınırları, 1 Ocak-30 Haziran 2008 tarihleri arasında geçerli olacak. Asgari ücret, 1 Temmuzda da yüzde 5 oranında artırılacak.

/ ANKARA

01.01.2008

KDV indirimi fiyatlara aksetsin

ATO Başkanı Sinan Aygün, bugünden itibaren gıda KDV oranının yüzde 18'den yüzde 8'e ineceğini hatırlatarak, esnafa "indirimi fiyatlara yansıtmaları" çağrısında bulundu.

1 Ocak 2008 tarihi itibarıyla gıda hizmeti veren yerlerde KDV oranı yüzde 18'den yüzde 8'e inecek. Yetkililer tüketicileri ve esnafı KDV indirimi konusunda uyardı. Buna göre, kahvehane, kır kahvesi, çay bahçesi, çay ocağı, kıraathane, kafeterya, pastane, ayakta yemek yenilen yerler, yemeği pakette satan veya diğer şekillerde yemek hizmeti sunan yerler (hazır yemek şirketleri dahil), lokanta, içkili lokanta, kebapçı ve benzeri yerlerde verilen hizmetlerde uygulanan KDV oranı yüzde 18'den yüzde 8'e indirildi. Bu yerlerdeki alkollü içecekler yüzde 18 oranında vergilendirilecek. Diğer yiyecek, içecek ve servis hizmetleri için yüzde 8 KDV hesaplanacak. Otel, motel, pansiyon, tatil köyü ve benzeri konaklama tesislerinde sunulan geceleme hizmetlerinde uygulanan KDV oranı yüzde 18'den yüzde 8'e indirildi.

Tüketici ve esnafa KDV uyarısı

Esnafa "indirimi fiyatlara yansıtmaları" çağrısında bulunan Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün, "Devlet, KDV gelirinin yüzde 10'undan, vatandaş lehine vazgeçiyor. Esnafın bu indirimden dolayı bir kuruş bile zararı olmayacak. Kimse indirim öncesi bindirim yaparak tüketiciyi kandırmasın" dedi. Tüketicilere de, yeni fiyatları KDV indiriminden önceki fiyatlarla kıyaslamalarını ve indirimi fiyatlarına yansıtmayanlardan hesap sormalarını isteyen Aygün, KDV indiriminden önce fiyatlarına yüzde 10 zam yapan fırsatçıların çıkabileceğine dikkati çekerek, bunları mutlaka ATO'ya ve ilgili kuruluşlara bildirmelerini istedi. Aygün, "Esnaf ve tüccar, hazırlıksız yakalandık mazeretinin arkasına sığınmasın. İndirim kararı 7 ay önce alındı. Herkes hesabını kitabını indirime göre yapsın" dedi.

Ahmet Terzi / ANKARA

01.01.2008

Yerel üstünlüğe teşvik verilmeli

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Murat Yalçıntaş, her ilin üstün olduğu sektörde teşvik edilmesinin daha doğru olacağını söyledi.

İTO Başkanı Yalçıntaş, Meclis üyelerinden oluşan 60 kişilik bir heyet ile Denizli'yi ziyaret etti. Denizli Ticaret Odası'nın (DTO) dâvetlisi olarak bu ile giden Yalçıntaş, DTO'nun meclis odasında yaptığı konuşmada mevcut teşvik sisteminin yanlışlığına dikkat çekti. Teşvik sisteminin her ile aynı teşviği verdiği için sanayicinin bundan yararlanamadığına dikkat çeken Yalçıntaş, "Her il sanayileşecek diye bir olay yok. Her ilin üstün olduğu konular var. Bunların teşvik edilmesi daha doğru" dedi. Değişim sürecinde ayakta kalmanın yolunun kendine yeten bir toplum olmaktan geçmediğini vurgulayan Yalçıntaş, "Var olmak için yerel üstünlüklerimizin farkında olmak ve küresel bir dile dönüştürmek gerekiyor'' diye konuştu.

Yalçıntaş, sektörel gelişim için kurumsallaşma, kümelenme, markalaşma ve eğitimin büyük önem taşıdığını vurguladı.

Ümit Kızıltepe / DENİZLİ

01.01.2008

Sanayinin planlanması zorunlu hale geldi

Ülke ekonomisi ve sanayinin planlanmasının zorunlu hale geldiği bildirildi. Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) adına Makina Mühendisleri Odası'nın gerçekleştirdiği, Sanayi Kongresi 2007 sonuç bildirgesi açıklandı.

Bildirgede, ülke sanayinde üretimi esas alacak istihdam odaklı, kalkınma ve refahı amaçlayan politikaların neredeyse bütünüyle terk edildiği, ülkenin dış borç ve ithal girdi ağırlıklı ihracata ve dengesiz büyümeye dayalı ekonomik anlayışa teslim edildiği öne sürüldü. İç pazarın, ithal malları lehine genişletildiği, dışa bağımlılığın perçinlendiği savunulan bildirgede, "Ülke ekonomisi ve sanayinin planlanması zorunlu hale gelmiştir. Bu planlama, kamu yararına çalışanların gelir dağılımını düzeltecek, işsizliği ortadan kaldıracak, sosyal, kültürel ve ekonomik kalkınmayı sağlayacak, refahı kitlesel olarak yayacak ilke ve araçları kapsamaktadır. Burada yatırımlara ağırlık verilmeli" denildi.

/ ANKARA

01.01.2008

Emeklinin sağlık karnesi tarihe karışıyor

SSK emeklilerinin sağlık karneleri, 1 Ocak 2008'den itibaren yürürlükten kalkacak. Emekliler artık sağlık hizmetlerini sadece vatandaşlık numarası ile alacak.

2008'e ilişkin hedeflerini bir basın toplantısı ile anlatan Çalışma Bakanı Faruk Çelik, ilk etapta 4.5 milyon SSK emeklisinin, işlemlerini vatandaşlık numarası ile yapacağını açıkladı. Yeni sağlık uygulama tebliğinin yürürlüğe gireceğini belirten Çelik, hastanelerin ilaç ve diğer teçhizatı teminle yükümlü olacaklarını ifade etti. İstihdam paketinin 2008'in ilk Bakanlar Kurulu'nda ele alınacağını söyleyen Çelik, 3 Ocak'ta da Ekonomik Sosyal Konsey'in sosyal güvenlik reformu gündemi ile toplanacağını belirtti.

/ ANKARA

01.01.2008

Bakan Çağlayan: 5 puanlık indirim 2008'de uygulanacak

Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan, işverenin sosyal güvenlik primi payındaki 5 puanlık indirimin, 2008'de uygulamaya sokulacağını bildirdi.

Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonunun (TUSKON) Genişletilmiş Yönetim Kurulu toplantısına katılan Çağlayan, makro ekonomide elde edilen kazanımların mikro reformlarla taçlandırıldığı bir çalışmanın içinde olduklarını kaydetti. Öncelikle sanayi envanteri oluşturacaklarını söyleyen Çağlayan, bunun üzerine sanayileşme stratejisinin hazırlanacağını, bunun 3Y dedikleri yüksek katma değer, yüksek teknoloji ve yüksek rekabet gücüne sahip sektörlerin belirlenmesine dayandığını anlattı. Türkiye'nin yeni bir teşvik politikasına ihtiyacı olduğunu ifade eden Çağlayan, bakanlık olarak önümüzdeki ay 81 ile ait yaptıkları sanayi profili araştırmasını açıklayacaklarını, daha sonra Bakanlığın yeni strateji yol haritasını kamuoyu ile paylaşacaklarını belirtti.

"İNDİREN MUTLAKA BİNDİRİR"

İşverenin sosyal güvenlik primi payındaki 5 puanlık indirimin, 2008'de uygulamaya sokulacağını ama iş adamlarından beklentilerinin olacağını ifade eden Çağlayan, "5 puan indirimle 4 milyar YTL'lik bir fedakarlıkta bulunulacak. Burada sizlerden beklentimiz; sosyal güvenlik sisteminde 5 puanlık indirimin ortaya çıkartacağı, devletten gidecek 4 milyar YTL kaynağın geriye dönüşünü ispatlıyor olmanız lazım. Bu yapıldığı müddetçe bunlar indirilmeye devam edecek. Değerli arkadaşlar, yapılmazsa hiç kimse kusura bakmasın, indiren mutlaka bindirir. Devletin giderlerini karşılamak zorundasınız" dedi.

/ İSTANBUL

01.01.2008

Yeni bir yıl değil, dönem başlamalı

Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Mustafa Koca, "2008 gerçekten yepyeni bir yıl olmalı. Ülkemizi yeni çağa hazırlayan bir başlangıç yılı olmalı" dedi.

2008 yılı ile ilgili beklentilerini açıklayan ASKON Genel Başkanı Koca, dünyada coğrafyaların, iklimlerin ve sınırların değiştiğine işaret ederek, "Bunlardan bağımsız olarak, üretim, tüketim biçimleri değişiyor. Zaman azalıyor, rekabet artıyor. Artık her şeyi buna göre düşünmek ve buna göre planlamak gerekiyor" diye konuştu.

2007 senesi zor geçtiğini söyleyen Koca, "2008 de işler daha farklı olsun" diyerek şu temennilerde bulundu: "Daha ekonomi yoğunluklu bir yıl geçirelim. Seçimlerle krizler yan yana anılmasın. Terör, kaynakları itibariyle kurutulsun. Özgürlüklerin önündeki engeller kalksın. Bölgeler arası farkların asgariye indirildiği çalışmalar yoğunluk kazansın.

Ekonomide de; Vergi reformu gerçekleşsin, adil ve dengeli bir vergi sistemi devreye girsin. Kayıt dışılığın ortadan kalkacağı ve karşılıklı güvenin tesis edileceği bir yapısal değişim gerçekleşsin. Yeni şartlara göre ve büyük bir "Makro Rehberlik Planı" çerçevesinde yatırım seferberliği ilan edilsin. Ara mala ithalatında ihtiyacı minimuma indirecek tedbirler devreye girsin. Açıklar (Dış açık, Cari açık, Bütçe açığı) ülkenin gündeminden düşürülsün. Enerji de iç üretim fırsatları ve alternatif kaynaklar hareketle geçirilsin. Ar-Ge kaynaklı ve katma değeri yüksek ürünlere ağırlık verilsin, ihracatın zemini bu alana kaydırılsın."

Yeni Asya / İSTANBUL

01.01.2008

Ankara'da toplu ulaşıma yeni yıl zammı

EGO otobüsleri, metro ve Ankaray'da tek binişlik kartlar 1.30 YTL'den 1.50 YTL'ye, çok binişli kartlarda tek biniş 1 YTL'den 1.2 YTL'ye yükselecek.

Başşehirde toplu ulaşım ücretlerine yarından geçerli olmak üzere zam yapıldı. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamaya göre, Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) Genel Kurulu'nda alınan karar gereğince, yarından itibaren, EGO otobüsleri, metro ve Ankaray'da tek binişlik kartlar 1.30 YTL'den 1.50 YTL'ye, çok binişli kartlarda tek biniş 1 YTL'den 1.2 YTL'ye yükselecek. Tek binişlik indirimli (öğrenci) kartlar 90 YKr'den 1.15 YTL'ye çıkarılırken, çok binişli indirimli kartlarda tek biniş 1.10 YTL olacak. Özel Halk Otobüsleri ve minibüsler ise yarından itibaren kısa mesafede 1.5 YTL'den yolcu taşımaya başlayacaklar.

/ ANKARA

01.01.2008

Bütün haberler