Ramazan

Behlül Dânâ kimdir?

Abbâsî halifesi Hârûn Reşîd zamanında yaşamış meczub, Hak âşığı ve veli bir zâttır. Meczûb, Allah aşkıyla kendinden geçmiş, cezbe hâlinde olan demektir. Asıl ismi Ebû Vüheyb bin Ömer Sayrafî’dir. Behlûl Dânâ adıyla şöhret buldu. Doğum tarihi kesin olarak bilinmemektedir.

Kûfeli olduğu halde ömrünün çoğunu Bağdât’ta geçirdi. Zamânın büyüklerinin sohbetlerinde bulundu. Eymen bin Nâbil, Amr bin Dînâr ve Âsım bin Ebi’n-Necîd’den hadîs-i şerîf öğrendi. Behlûl Dânâ’nın, Hârûn Reşîd’in kardeşi olduğuna dair rivayetler varsa da, bunun aslı yoktur. Halife Hârûn Reşîd, kendisini çok sever, sık sık saraya dâvet ederek sohbetlerinden, hikmetli sözlerinden, nasihatlerinden istifade ederdi. Tahsili fazla olmadığı hâlde Hârûn Reşîd’e devâmlı nasihat ederdi. Adaleti ile meşhur olan Halife Hârûn Reşîd onun nasihatlerinden çok istifade etmiştir.

Behlül Dânâ, duâsı makbul bir zâttı. İbretli, mânâlı sözler söylerdi. Menkıbeleri dilden dile aktarıldı. Herkese ders olacak hikmetli sözleri, menkıbeleri çok meşhurdur. Hârûn Reşîd ile olan menkıbeleri de pek çoktur. Kendisinden sonra gelen âlimler tarafından kitaplara geçirilen nasihat ve menkıbeleri; kimi zaman insanı tebessüm ettirirken, aynı zamanda derin derin düşündüren hakikatleri ders vermektedir. 805 (H: 190) senesinde yine Bağdat’ta vefât etti. Dicle kenarında Şunûziyye kabristanlığına defnedildi.

hayreddin ekmen

21.08.2009