Güncel

MALİYE BAKANLIĞI RAPORUNUN ORTAYA KOYDUĞU TABLO

Maliye Bakanlığının Beklentiler Raporu, küresel krizin 2009 Merkezî Yönetim Bütçesindeki olumsuz etkilerini rakamlarla ortaya koydu. Rapora göre, bu yıl 266 milyar 752 milyon liraya ulaşan giderler, hedefin 7,8 milyar lira üstünde,; 203 milyar 928 milyon lirada kalması beklenen gelirleri ise hedefin 44,8 milyar lira altında gerçekleşecek. Vergi gelirleri 38.5 milyar lira düşecek. Bu çerçevede, 10 milyar 398 milyon lira olarak öngörülen 2009 bütçe açığının da, yıl sonunda 62 milyar 824 milyon lira olacağı belirtiliyor.

Kriz, bütçeyi vurdu

Ekonomİ yönetimi, IMF-Dünya Bankası yıllık toplantılarının ardından yeniden 2010 Bütçe çalışmalarına yoğunlaşıyor. 287 milyar lira dolayında tutulması beklenen bütçede, yeni yılda vatandaşlardan 193,5 milyar lira vergi toplanacak. Maliye Bakanlığının Beklentiler Raporu, küresel krizin 2009 Merkezi Yönetim Bütçesini oldukça fazla etkilediğini ortaya koydu. Rapora göre, bu yıl bütçe giderleri, hedefin 7,8 milyar lira üstünde, bütçe gelirleri ise hedefin 44,8 milyar lira altında gerçekleşecek. Yıla 259 milyar 156 milyon lira ödenekle başlanan 2009 yılında, harcamaların yıl sonunda 266 milyar 752 milyon lira olması bekleniyor. Bütçede 248 milyar 758 milyon lira olarak yer alan bütçe gelirlerinin ise yıl sonunda 203 milyar 928 milyon lirada kalacağı tahmin ediliyor. Bu çerçevede, 10 milyar 398 milyon lira olarak öngörülen 2009 bütçe açığının da, yıl sonunda 62 milyar 824 milyon lira olacağı belirtiliyor. Bütçede 202 milyon 90 bin lira olarak yer alan vergi gelirlerinin de yıl sonunda 163 milyar 561 milyon lirada kalacağı anlaşılıyor. Bu şekilde yıl sonunda vergi gelirlerinde de 38 milyar 529 milyon liralık bir sapma öngörülüyor. Yıla başlarken 47 milyar 102 milyon lira faiz dışı fazla vermesi beklenen bütçede, yılın 7 milyar 324 milyon lira faiz dışı açıkla kapatılacağı da anlaşılıyor.

Orta Vadeli Mali Plan ile Merkezi Yönetim Bütçesinin dayandığı temel politikaların ve büyüklüklerin belirlenmesinin ardından genel ve özel bütçeli idarelerle yeni yıl ödeneklerine ilişkin toplantılar yapan Maliye Bakanlığı Bütçe ve Malî Kontrol Genel Müdürlüğü, gelen taleplerle ilgili değerlendirmelerini de sürdürüyor. Devlet Planlama Teşkilâtı (DPT) da, 2009 yatırım ödenekleriyle ilgili çalışmalara devam ediyor. 2010 yılı Bütçesinde, Orta Vadeli Malî Plandaki büyüklüklere bağlı kalınıyor. Ancak, Planda kuruluş bütçelerinde bazı değişiklikler olabileceği, kaydırmalar şeklindeki düzenlemelerle, bütçe büyüklüğünün aşılmamasına özen gösterildiği ifade ediliyor.

Bu çerçevede, 2010 Merkezi Yönetim Bütçesinin 286,8 milyar liraya bağlanması planlanıyor. Faiz dışı giderlerin 230 milyar lira dolayında bir yekün oluşturacağı belirlenirken, bütçedeki faiz harcaması da 56 milyar 750 milyon lira olarak belirleniyor. Personele yeni yılda 60,3 milyar lira tahsis edilirken, cari transferlerin 102,2 milyar lira, sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderlerinin 11,1 milyar lira, mal ve hizmet alım giderlerinin 25,9 milyar lira, sermaye giderlerinin 19 milyar lira, sermaye transferlerinin 3,2 milyar lira, borç verme kaleminin 6,9 milyar lira, yedek ödeneğin de 1,4 milyar lira olması öngörülüyor. 2010 yılında Merkezi Yönetim Bütçesi Gelirlerinin de 236,8 milyar lira olacağı, bunun 193,3 milyar liralık bölümünü de vergi gelirlerinin oluşturacağı hesaplanıyor. Bu şekilde 2010 yılı bütçesinin 50 milyar lira açık vereceği ortaya çıkıyor. Bütçe ile devlet memuru, sözleşmeliler ve memur emeklilerine Ocak’ta yüzde 2,5, Temmuz’da da yüzde 2,5 olmak üzere toplam yüzde 5,06 oranında zam yapılması bekleniyor.

SAĞLIK HARCAMALARI BÜTÇE DIŞI

Bu arada 1 Ocak 2010’dan itibaren sağlık hizmetleri bütçe dışına çıkarılıyor. Yeşil kartlılar, milletvekilleri ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler, er ve erbaşlar ile tutuklu ve hükümlüler dışındakilerin bütün sağlık harcamaları, tedavi ve ilâç giderleri, Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) devrediliyor. Yeşil kartlıların sağlık giderleri için Sağlık Bakanlığı, milletvekilleri için TBMM, er ve erbaşlar için Millî Savunma Bakanlığı, tutuklu ve hükümlüler için de Adalet Bakanlığı bütçesine ödenek konuluyor. Alınan bilgiye göre, bütçe çalışmaları sırasında Maliye Bakanlığı, yeşil kartlıların sağlık ödemelerinin de SGK’ya devredilmesini istedi. Ancak yeşil kartlılarla ilgili işlemlerin halen Sağlık Bakanlığınca gerçekleştirilmesi, mevcut yeşil kartlarla ilgili tesbitlerin devamı ve SGK’nın yeni sisteme entegrasyonuna zaman verilmesi gibi sebeplerle yeşil kartlıların sağlık hizmetlerinin yeni yılda da Sağlık Bakanlığı bünyesinde yürütülmesi kararlaştırıldı. İleride, yeşil kartlıların tedavi ve ilâç ödemelerinin de SGK’ya devredileceği bildirildi.

09.10.2009